Doğan Grubu, yüksek kârla gazete kâğıdı ithal ederek Hürriyet ve Milliyet'in küçük ortaklarını on yılda 36,5 milyon lira zarara uğrattı

50 bin sayfalık dev dosya

SPK, Üsküdar Cumhuriyet Savcılığı'na Aydın Doğan, İmre Barmanbek, Hanzade Vasfiye Doğan Boyner ve Ali Rıza Temuroğlu hakkında suç duyurusunda bulunmuştu. Üsküdar Savcılığı, yetkisizlik kararıyla dosyayı İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderdi. Dosyayı Savcı Sadi Yoldaş inceliyor

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), 'haksız çıkar sağlama' gerekçesiyle hakkında suç duyurusunda bulunduğu Doğan Grubu'nun "usulsüz ithalat dosyası"na ilişkin raporunu hazırladı. SPK Denetleme Dairesi'nin yedi yıllık uzun bir araştırma sonucunda hazırladığı rapor, Doğan Grubu'nun yurtdışındaki belirli tabela şirketleri üzerinden kâğıt ithalatı yaparak Hürriyet ve Milliyet'in (Doğan Yayıncılık) küçük ortaklarını nasıl zarara uğrattığını ayrıntılarıyla gözler önüne seriyor. SPK'nın tespitlerine göre, Doğan Grubu, 2008 itibariyle yüzde 39,79'u halka açık olan Hürriyet ile 2007 yılı sonu itibariyle yüzde 41,39'u halka arz edilmiş olan Milliyet'i, Sermaye Piyasası Kanunu ve Türk Ceza Kanunu kapsamında suç teşkil eden kâğıt ithalatı yöntemleriyle faiz hariç 36 milyon 500 bin lira zarara uğrattı. Rapora göre, Hürriyet ve Milliyet'in küçük yatırımcılarının hanesine zarar olarak yazılan bu tutar, Doğan Dış Ticaret'in baskı makineleri de ithal ettiği göz önüne alındığında daha da büyüyor. SPK Denetleme Dairesi uzmanı Özkan Tekneci ve uzman yardımcısı Beyamil Öztürk tarafından hazırlanan 14 Ekim 2008 tarihli rapora göre, borsada işlem gören Hürriyet ve Milliyet, 1997 ile 2007 yılları arasında zincirleme olarak on ayrı tabela şirketi üzerinden ithalat yaptı. Bu şirketler, İngiltere Ticaret ve Sanayi Bakanlığı'nın da doğruladığı üzere nihai olarak Aydın Doğan tarafından yönlendirilen şirketlerdi. SPK'nın tespitlerine göre on yıl boyunca herhangi bir personeli ve müştemilatı olmaksızın sadece tabela şirketi olarak faaliyet göstererek kâğıt ihtilatı yapan firmalar şunlar: Falcon Purchasing Services Limited, Falcon Enterprises Limited, Falcon Enterprises Holding Limited, Eurozone Trading Limited, Sortal Trading Company Limited, Shawcliff Trading Limited, Clarity S.A., Fairworld International Limited, Born Investment S.A., Born Investment Holding Company S.A.

BİR MİLYAR LİRALIK KÂĞIT İTHALİ

Doğan Dış Ticaret (DDT), üretici firmadan doğrudan ürün alabileceği halde ticari hilelerle yurtdışındaki bu şirketleri devreye sokarak Hürriyet ve Milliyet'in büyük ortağı Aydın Doğan'a haksız kazanç sağlarken, küçük ortakları zarara uğrattı. SPK Denetleme Dairesi'nin raporunda 2000-2003 döneminde sadece bir tabela şirketinin kazancının 11 milyon 930 bin 834 dolar ve 395 bin 772 euro olarak yer aldığı, dolayısıyla Hürriyet ve Milliyet'in bu tutar oranında zarara uğratıldığı tespit edildi. Rapora göre, 1997-2007 arasındaki on yıllık süreçte Doğan ailesinin kontrolündeki tüm tabela şirketlerine gazete kâğıdı ithalatı için diye faiz hariç 36 milyon 499 bin 665 lira aktarıldı. Raporda gazete kâğıdının yanı sıra baskı malzemesi de ithal edildiği için haksız kazancın daha fazla olduğu tespitine yer verildi. Raporun değerlendirme bölümünde DDT'nin, 1997-2007 yılları arasında Hürriyet ve Milliyet için toplam 888 milyon 856 bin 246 TL'lik kâğıt ithal ettiği kaydedildi. Bu bölümde ayrıca DDT'nin 92 milyon 239 bin 183 TL'lik baskı malzemesi ithal ettiği de belirtildi.

KÜÇÜK ORTAĞA KAZIK; YÜZDE 30!

SPK Denetleme Dairesi, elde ettiği verilere dayanarak gazete kâğıdı satış fiyatlarına Doğan Grubu lehine dolar bazında yüzde 5,15; euro bazında ise yüzde 5,86 kâr konulduğunu belirledi. Raporda "Sortal veya Shawcliff, gazete kâğıdını üretici firmanın satış fiyatları üzerine parti başına yüzde 30'lara varan oranlarda kâr marjı ekleyerek DDT'ye fatura etmektedir" denildi. SPK raporunda, küçük ortakların nasıl zarara uğratıldığı şu ifadelerle anlatıldı: "Hürriyet ve Milliyet'in gazete kâğıdı ve baskı malzemeleri alımlarında DDT ve Doğan ailesinin sahibi olduğu/kontrolü altında bulundurduğu ikinci, hatta üçüncü bir şirketin araya konulması halka açık şirketler olan Hürriyet ve Milliyet'in hâkim ortakları olan Doğan ailesinin ekonomik yararına, ancak yönetimde yer almayan küçük ortakların zararına işleyen bir yönetim biçimi olarak karşımıza çıkmaktadır." SPK Dairesi'ne göre, zaten Doğan'ın kurduğu yurtdışı şirketlerin İstanbul'a gönderilen gazete kâğıtlarını belirli bir kâr marjı ile DDT'ye fatura etmekten başka bir fonksiyonu bulunmuyor.

AYDIN DOĞAN'A SUÇ DUYURUSU

SPK Denetleme Dairesi'nin incelemesi tamamlandıktan sonra Kurul, Mayıs ayında Üsküdar Cumhuriyet Başsavcılığı'na Aydın Doğan, İmre Barmanbek, Hanzade Vasfiye Doğan Boyner ve Ali Rıza Temuroğlu hakkında suç duyurusunda bulunmuştu. Üsküdar Cumhuriyet Savcılığı, yetkisizlik gerekçesiyle dosyayı İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderdi. Ekleriyle birlikte yaklaşık elli bin sayfalık dosya şimdi Savcı Sadi Yoldaş tarafından inceleniyor.


İşte Doğan'ın tabela şirketleri

Falcon Purchasing Services Limited: Merkezi Londra'da bulunan şirket, İngiliz vergi sistemine tabi olarak faaliyet gösteriyor.
Eurozone Trading Limited: Malta'da kurulu gözüken bir tabela şirketi. Ancak faaliyetini İrlanda'dan yürütüyor. Doğan Dış Ticaret'in en sık kâğıt ithal ettiği şirketlerden biri.
Sortal Trading Company Limited: Vergi cenneti olarak bilinen Jersey Adaları'nda kurulu. DDT'nin gözde ithalatçı tabela şirketlerinden.
Shawcliff Trading Limited: İngiliz Virgin Adaları'nda kurulu bir aile şirketi.
Falcon Enterprises Limited: Malta'da kurulu bir şirket. Kurucu ortağı yüzde 45 hisse ile Aydın Doğan.
Falcon Enterprises Holding Limited: Bu şirket de Malta merkezli olarak faaliyet gösteriyor. Kurucuları arasında Aydın Doğan da yer alıyor.
Clarity S.A.: Pek fazla ticari faaliyeti bulunmuyor. Lüksemburg'da kurulu.
Fairworld International Limited: Doğan ailesinin sonradan kurduğu tabela şirketlerinden biri.
Born Investment S.A.: Lüksemburg'da kurulu. Yöneticileri arasında Aydın Doğan da yer alıyor.
Born Investment Holding Company S.A: Yöneticileri arasında yine Aydın Doğan'ın da yer aldığı Lüksemburg'da


Çatal kaşığı bile tabela şirketlerinden almışlar

SPK Denetleme Dairesi'nin raporuna göre, Doğan Grubu, Hürriyet ve Milliyet'in promosyon kampanyalarında kullandığı çatal, bıçak, kaşık ve mutfak robotu gibi ürünleri bile Sortal adlı tabela şirketi üzerinden ithal etmiş. Raporda, "Sortal'ın Almanya, İngiltere, Hollanda, Finlandiya, Fransa, İtalya, Hong-Kong ve Rusya'dan satın almış olduğu çeşitli ürünleri (gazete kâğıdı, baskı malzemesi, mutfak robotu, bulaşık makinesi, çamaşır makinesi, çatal, bıçak, kaşık gibi promosyon ürünleri) Doğan Dış Ticaret Mümessillik A.Ş.'ye sattığı ve söz konusu ürünlerin temin edildikleri ülkelerden doğrudan Türkiye'ye gönderildiği tespit edilmiştir" ifadesi yer alıyor. DDT'nin alımları, kâğıt üreticisinden -mesela Finlandiya merkezli Stora Enso'dan- yapmak yerine Doğan Grubu'nun kendi kurduğu şirketler üzerinden yapması raporda "maksatlı ve kötü niyetli bir eylem" olarak nitelendiriliyor.