6 - İhşidîler
--------------
Türk asıllı Müslüman bir hanedân olarak Mısır'da hüküm süren ikinci Türk Devleti İhşidîlerdir. Tolunoğullarının Abbasiler tarafından yıkılmasından sonra Mısır ve Suriye otuz yıl süreyle Abbasilerin gönderdiği valilerle yönetildi.
935 yılında ise Mısır'da İhşidîler adında yeni bir Türk Devleti kuruldu.
Bu devletin kurucusu Muhammed, Türkistan'ın Ferhana hanları ailesindendir.
Babası Togaç Abbasilerin Şaç valiliğinde bulunmuştu. Oğlu Muhammet de Abbasi Halifesinin gözüne girmeyi başararak 930 yılında Şam'a vali olarak atandı. Daha sonrada 933'de Mısır'a vali oldu. Abbasiler, Mısır'da güçlü bir yönetimin olmasını istiyorlardı. Çünki batıdan Fatimilerin ilerlemesini durduracak bir güce ihtiyaç vardı. Bu nedenle Muhammad'i Şam Valiliğinden Mısır Valiliğine getirdi. O burada durumunu güçlendirerek, emrindeki Türk askerlerinin varlığı ve desteği ile bağımsızlığını ilan etti. Devletin merkezi Fustat şehri idi. Muhammet, Mısır'da yavaş yavaş yükselerek kendini kabul ettirdi. Abbasi Halifesinden "İhşit" unvanını aldı. İhşit, eski Fergana Türklerinin hanlarına verilen ve "Şahlar Şahı" anlamına gelen Türkçe bir ünvandır. Bu nedenle kurduğu devlet İhşidîler adı ile anıldı. Muhammed burada güçlü bir ordu ve donanma kurdu. Abbasilerin zayıf durumundan faydalanarak Hicaz bölgesini ele geçirdi. Suriye'de Şam, Halep, Humus gibi şehirleri ülkesine kattı.
Muhammed İhşid, 10 yıl hükümdarlık yaptı. Ölümünden sonra devletin başına sırasıyla iki oğlu geçti. Fakat onların zamanında asıl iktidar, saray maibi olan Habeşli köle Kâfur'un elindeydi. Kafur, başarılı bir devlet adamıydı. Devlet işlerini iyi yürüttü. Fakat bir süre sonra kendini Mısır'ın tek hakimi ilan etti. Onun 968'de ölümünden sonra yerine geçenler başarılı olamadılar. Devlet ülkede çıkan iç karışıklıklar sonucunda güçsüzleşti. Fatimiler de bundan yararlanarak 969'da Mısır ve Suriye'yi ele geçirerek İhşidîler'e son vediler.
| Sercan ŞANAL | Alıntı Değildir | Kaynak Belirtmeden Yayın Yapmayınız... |
