Pamukklale Üniversitesi'nde (PAÜ) yapılan bir araştırmada, torununa bakan yaşlılarda depresyon belirtilerinin daha az görüldüğü ortaya çıktı.Araştırmayı dört öğretim üyesiyle birlikte yapan Sağlık Yüksekokulu Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Asiye Kartal, A.A muhabirine yaptığı açıklamada, literatüre bakıldığında, özellikle aşırı sorumluluğun stres ve depresyona daha fazla maruz bıraktığının görüldüğünü belirterek, ancak yaptıkları araştırma sonucuna göre, torun bakan yaşlıların yaşam kalitesinin yükseldiğini ve depresyon riskinin azaldığını tespit ettiklerini söyledi.

Kartal, büyükanne ve büyükbabalarda depresyonu değerlendirmek için depresyon ölçeğini, yaşam kalitesini değerlendirmek için de Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi ölçeğini kullandıklarını anlattı.

Çalışan annelerin en büyük sıkıntısının çocuk bakımı olduğunu ve çocuk sahibi olduktan sonra işe geri dönüşlerinde mutlaka çocuklarını güvenilir ellere bırakmak istediklerini vurgulayan Kartal, bu yüzden de güvenilirlik olarak ilk akla gelenlerin büyükanne ve büyükbabalar olduğunu dile getirdi.

''Literatürü tararken, pek çok insan için torun bakmanın sağlık üzerine negatif etkileri olduğu belirtilmiştir'' diyen Kartal, şunları söyledi:

''Torun bakan büyükanne ve büyükbabalarda bakmayanlara göre aktivitelerin daha fazla kısıtlandığının, stres ve depresyona daha fazla maruz kaldıklarının rapor edildiğini gördük. Ancak Türkiye'de torun bakmanın yaşlılar üzerinde olumlu ya da olumsuz etkileri bilinmediği gibi böyle bir araştırmaya rastlamadık. Biz de ekip olarak bu araştırmayı yapmaya karar verdik. Araştırmamızla Türkiye'de bir ilki gerçekleştirdik.''

-ARAŞTIRMA 1,5 YILDA TAMAMLANDI-İIE

Büyükanne ve büyükbabalarda torun bakmanın depresyon ve yaşam kalitesine etkisinin nasıl olduğundan yola çıkarak araştırmayı planladıklarını vurgulayan Kartal, şunları söyledi:

''55 yaş üzeri 718 yaşlı üzerinde çalıştık. Çalışmamızı, 718 yaşlının ev adreslerini inceleyip, ev ziyareti şeklinde yürüttük. Önce 718 büyükanne ve büyükbaba araştırmamızın örneklemelerini oluşturdu ve kendi ortamlarında, yaşadıkları yerlerde yüz yüze görüşme yöntemiyle araştırmamızı yürüttük. Veri toplama araçları olarak biz büyükanne ve büyükbabalarda depresyonu değerlendirmek için gerekli depresyon ölçeğini, yaşam kalitesini değerlendirmek için de Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi ölçeğini kullandık. Yani bu ölçeklerin sonuçlarına göre değerlendirdik. Verilerimizi kendi öğrencilerimizden oluşan 8 anketörle topladık. Öncelikle standardı sağlayabilmek için veri toplama sürecine başlamadan önce onları eğittik, sorularını nasıl soracakları yönünde anketörlerimize eğitim verdik. PAÜ Bilimsel Araştırma Proje Birimi tarafından desteklenen projeyi 4 öğretim üyesi arkadaşımızla birlikte yürüttük. Projeyi yaklaşık 1,5 yılda sonuçlandırdık'' diye konuştu.

Araştırmaların vatandaşlar için iyi bir bilgi kaynağı olacağını düşündüklerini belirten Kartal, torun bakmanın yaşam kalitesini ve depresyonu nasıl etkilediğini belirlemiş olduklarını dile getirerek, sözlerini şöyle tamamladı:

''Torun bakanların depresyon belirti düzeyi bakmayanlara göre daha az. Yani torun bakmayanların depresyon belirti düzeyleri daha yüksek bulundu. Ayrıca torun bakanlar kendilerini daha iyi hissediyorlar. Yani algılanan sağlıkları torun bakanlarda daha yüksek. Yine sonuçlarımıza göre, torun bakan büyükanne ve büyükbabaların yaşam kalitesinin ölçeğinin çeşitli alt boyutlarını da etkilediğini, torun bakanların yüzde 35'inin de kendisini daha iyi hissettiklerini, daha mutlu olduklarını belirttiler.''