Türkiye'nin ilk kol naklini yapan ekip, 4 ay içinde tam yüz nakline hazırlanıyor. Adaylar hazır: Bir gazi ve silahla yaralanmış iki kadın. "Tam yüz" nakli, Türk doktorlar için de hayal olmaktan çıktı. Üç ay önce Türkiye"nin ilk çift kol naklini gerçekleştiren Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Estetik Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Ömer Özkan ve ekibi Türkiye için yeni bir ilke, "tam yüz nakli"ne imza atmaya hazırlanıyor.

Mevzuat hazırlanıyor Doç. Dr. Ömer Özkan ve ekibinin yapacağı yüz nakli için başvuran 50 adaydan, ikisi kadın, biri erkek üç aday seçildi bile. İki kadın aday da silahla yaralanma sonucu yüzlerinin büyük bölümünü kaybetmiş. Erkek adaysa çatışmada yüzü yanan bir gazi. Yüz naklinin yapılabilmesi için Sağlık Bakanlığı"ndan konuyla ilgili mevzuat ve gerekli izinleri beklediğini belirten Doç. Dr. Özkan, "1 ay içinde nakil için gerekli mevzuat tamamlanacak. Sağlık Bakanlığı yetkilileri ve doktorlardan oluşan 15 kişilik ekip, yüz, kol ve diğer organ nakilleri için mevzuatı hazır hale getirecek. Hızla çalışmaya devam edersek Türkiye"de ilk yüz naklini 4 ay içinde gerçekleştireceğiz" diyor.

İlk etapta 1 erkek ve 1 kadın adaya yüz nakli yapacaklarını belirten Doç. Dr. Özkan adayları şöyle anlattı:

"Erkek adayımız Güneydoğu"da girdiği çatışmada yanarak yüzünün büyük kısmını kaybetmiş. Yüzü, burnu, ağzı ve saçları tamamen yanmış. 30"lu yaşlarda olan gazimize yüz nakli yaparken, saçlı deriyi de aynı anda nakletmeyi planlıyoruz. Diğer kadın adayımız silahla yaralanarak yüzünü kaybetmiş. Kendisi şu anda 40"lı yaşlarında ve 15 yıldır toplum içinde maskeyle dolaşıyor. Kadın adayımız, ABD"de tam yüz naklinin yapıldığı kadınla neredeyse aynı yüz deformasyonuna sahip."

Angelina Jolie olmak

Yüz nakli için gelen başvuruların içinde, "Yüzümü beğenmiyorum" ya da "Angelina Jolie gibi olmak istiyorum" diyenler olduğuna dikkat çeken Özkan, "Tabii ki bunlar işin komik ve magazin tarafı. Yüz nakline ihtiyaç duyan, yüz deformasyonu sebebiyle toplum içinde maskeyle dolaşan onlarca hasta var" diyor.

Peki yüz nakli yapılacak hastalar tıpatıp yüz derisinin alındığı vericiye mi benzeyecek? Doç. Dr. Özkan"ın yanıtı "Hayır": "Yüz nakli sonrasında alıcı hasta, birebir verici hastaya benzemiyor. Kemik yapısı ve dokulardaki farklılık nakil yapılan yüzü de değiştiriyor."

Dünyada 10 kadar hastaya yüz nakli yapıldığına dikkat çeken Dr. Özkan, yapılan operasyonların yarısında başarı yakalandığını belirtiyor: Bu bir ekip işi. Üzerinde çalıştığımız yüz nakli dünya çapında büyük bir başarı demek. Dünya bizden bahsetsin istiyoruz.

İlk kısmi nakil 2005"te

Yüz naklinin yolunu intihar edince köpeğinin "uyandırmak" için yüzünü parçaladığı Fransız İsabelle Dinoire (sağda) açtı. 2005"te "burun, ağız ve çene" nakledildi. Bir yıl sonra Çin"de yüzünü ayının parçaladığı Li Guoxing"e yanak, üst dudak, burun ve kaş nakledildi. Mart 2008"de "fil adam" Fransız Pascal Coler"e tam yüz nakli yapıldığı açıklandı. ABD"deki ilk nakil kocasının açtığı ateşle yüzü parçalanan Connie Culp"a (solda) 2008"de yapıldı. Yüzünün yüzde 80"i yenilendi. 20 Mart 2010"daysa İspanyol doktorlar asıl ilk tam nakli yaptıklarını açıkladı. Hastaya yüz kasları, burun, dudak, elmacık kemiği, damak ve alt çene nakledildi.

18-60 yaş arasında olmak ve psikolojik elverişlilik şart

Sağlık Bakanlığı"nın oluşturacağı organ nakli mevzuatıyla, yüz, kol, bacak, rahim, saç derisi, nefes ve yemek borusu gibi organ ve doku nakilleri için kriterler belirlenecek. Böylece nakillerin kim tarafından, hangi şartlarda, hangi kişilere yapılması gerektiğiyle ilgili kurallar da netlik kazanacak.

Organ nakli mevzuatının belirlenmesi organ nakilleri için sırada bekleyenler için yeni bir hayat fırsatı tanıyacak. Nakil ücretleri devlet tarafından karşılanacak. Yüz nakli için hastalarda aranan özellikler şöyle:

*Nakil yapılacak hastanın 18- 60 yaş arasında ve genel olarak sağlıklı olması,

*Mental, zekâ ve psikiyatrik durumunun normal olması,

*Alıcı ve verici arasında cinsiyet, kan grubu ve doku uyumunun tam olması,

*Mikrobiyolojik test uyumu.


Radikal