Tüm dünyada ve Türkiye’de gereksiz antibiyotik kullanımı o kadar had safhadaki, sağlık otoriteleri bunu engellemek için pek çok çalışma yapıyor, karar alıyor. Özellikle Türkiye’de bu kararlar henüz yeterli değil.Ülkemizde gereksiz antibiyotik kullanımın en önemli nedeni eczanelerden reçetesiz antibiyotik satışı.
İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Öğretim Üyesi KLİMİK Derneği Antibiyotik Direnci İzleme Grubu Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Neşe Saltoğlu, Dünya Sağlık Örgütü"nün, bu yıl ki 'Antibiyotik Farkındalık Günü' teması olarak gelecek yıllar için güvenli ilaç kullanımı olarak belirlediğini söylüyor.
Antibiyotiklere çoklu dirençli mikroorganizmaların oluşumunu önlemeye yönelik politikaların tüm dünyada hayata geçirmek hedeflendi.
Antibiyotik en sık kullanıldığı alanın birinci basamak olduğunu belirten Prof. Neşe Saltoğlu, özellikle ağızdan kullanılan (tablet, kapsül gibi) antibiyotiklerin daha sık yazıldığını belirtiyor.
Saltoğlu, "Bu basamakta uygunsuz bir kullanımın söz konusu olma nedeni hasta sayısının fazlalığı ile hekimin zamanının yetersiz olması, gerekli ayırıcı laboratuar tetkiklerin yapılamayışı sonuçta gerekmediği halde hastanın antibiyotikleri kullanmasının nedeni olmaktadır." değerlendirmesinde bulundu.
Prof. Neşe Saltoğlu, uygunsuz antibiyotik kullanımında en önemli bir diğer nedeni ise şöyle açıklıyor: "Hastanın antibiyotiklere reçete yazılmadan da ulaşabiliyor olması. Şüphesiz uygunsuz kullanma sorunu hastanelerde de görülebilmektedir. Hastanelerde gereksiz kullanımı önleme amaçlı bazı antibiyotiklerin enfeksiyon hastalıkları uzmanı tarafından onaylanması sonucu yapılan çalışmalarla bir grup antibiyotiğin kullanımına sınır getirmek mümkün oldu. Bununla birlikte onay dışı antibiyotiklerde belirgin bir şekilde artış olduğu söylenebilir."
Gerekli tetkiklerin yapılmadan antibiyotiğe başlanması bunun önemli bir nedeni olduğunu ifade eden Prof. Saltoğlu, bir başka gereksiz kullanımın da cerrahi uygulanan hastalarda tek doz alması gereken bir antibiyotiğin 2 veya 3 güne kadar devam edilmesi olarak açıklanabileceğini kaydediyor.
SAĞLIK PERSONELİ DE EĞİTİLMELİ!
Prof. Neşe Saltoğlu, gereksiz antibiyotik kullanımının önüne geçmek için sağlık personelinin de eğitilmesinin şart olduğunu kaydediyor.
Saltoğlu şunları söyledi, "Sağlık personelinin belirlenen aralıklar ile uygun antimikrobiyal kullanımı, yeni bakış açıları ile ilgili mezuniyet sonrası eğitimleri alması elbette doğru bir yöntem olacaktır. Bununla birlikte bu bilgilerin alışkanlığa dönüşmesi aşaması daha da önemlidir. KLİMİK Derneğinin faaliyetleri arasında hem birinci basamak eğitimine dair çalışmalar, hem kendi uzmanlarının ve asistanların eğitimi hem de diğer uzmanlık alanları ile belirli platformlarda kongre, sempozyumlarda bilgi alışverişi çalışmaları sürmekte, uygun antimikrobiyal kullanım, direncin önlenmesi konularında projeler geliştirilmektedir."
Prof. Saltoğlu,antibiyotiğin uygunsuz kullanımı ile ilgili önlem alınmadığı taktirde gelecek nesillerin antibiyotiksiz kalmasına neden olacağını iddia etti; "Ulusal ve global düzeyde, toplumda ve hastanede antimikrobiyallere dirence, antibiyotiklerin istenmeyen yan etkilerine, ekstra maliyete yol açmaktadır. Antibiyotik direnci hastanede yatış süresinin uzaması, artmış ölüm oranı, sağlık bakımı harcamalarında artış ve insan sağlığı için önemli risk oluşturur. Antimikrobiyallere dirençte artış infeksiyon hastalıklarının yayılımını kontrol etmeyi zorlaştırmaktadır. "
Prof. Dr. Neşe Saltoğlu,alınacak önlemleri ise şöyle sıralıyor:
1-Bu sorunları önleme amaçlı Antimikrobiyal kullanımının denetlenmesi,
2-Uygun dozda ve yeterli sürede antibiyotik kullanımı,
3-Sadece gerekli durumlar için antibiyotik başlanması,
4-Mezuniyet sonrası sürekli tıp eğitimi,
5-Sağlık sektöründe konu ile ilgili tüm kişilerin eğitilmesi,
6-Halkın görsel -;işitsel, yazılı medya aracılığı ile bilgilendirilmesi önemlidir.
Prof. Saltoğlu Kasımın ikinci Haftası Kutlanan Antibiyotik Farkındalık Günü ile ilgili de şunları söyledi: "Antimikrobiyal farkındalık günü ile ilgili vermek istediğim mesaj "antimikrobiyalleri gelecek kuşakların da kullanabilmesine fırsat vermek için geç kalmadan alınması gereken tüm önlemleri almaya, gereksiz tüm kullanımları kısıtlamaya hem sağlık personeli hem de hizmeti alanlar birlikte çaba göstermeliyiz".
İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Öğretim Üyesi KLİMİK Derneği Antibiyotik Direnci İzleme Grubu Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Neşe Saltoğlu, Dünya Sağlık Örgütü"nün, bu yıl ki 'Antibiyotik Farkındalık Günü' teması olarak gelecek yıllar için güvenli ilaç kullanımı olarak belirlediğini söylüyor.
Antibiyotiklere çoklu dirençli mikroorganizmaların oluşumunu önlemeye yönelik politikaların tüm dünyada hayata geçirmek hedeflendi.
Antibiyotik en sık kullanıldığı alanın birinci basamak olduğunu belirten Prof. Neşe Saltoğlu, özellikle ağızdan kullanılan (tablet, kapsül gibi) antibiyotiklerin daha sık yazıldığını belirtiyor.
Saltoğlu, "Bu basamakta uygunsuz bir kullanımın söz konusu olma nedeni hasta sayısının fazlalığı ile hekimin zamanının yetersiz olması, gerekli ayırıcı laboratuar tetkiklerin yapılamayışı sonuçta gerekmediği halde hastanın antibiyotikleri kullanmasının nedeni olmaktadır." değerlendirmesinde bulundu.
Prof. Neşe Saltoğlu, uygunsuz antibiyotik kullanımında en önemli bir diğer nedeni ise şöyle açıklıyor: "Hastanın antibiyotiklere reçete yazılmadan da ulaşabiliyor olması. Şüphesiz uygunsuz kullanma sorunu hastanelerde de görülebilmektedir. Hastanelerde gereksiz kullanımı önleme amaçlı bazı antibiyotiklerin enfeksiyon hastalıkları uzmanı tarafından onaylanması sonucu yapılan çalışmalarla bir grup antibiyotiğin kullanımına sınır getirmek mümkün oldu. Bununla birlikte onay dışı antibiyotiklerde belirgin bir şekilde artış olduğu söylenebilir."
Gerekli tetkiklerin yapılmadan antibiyotiğe başlanması bunun önemli bir nedeni olduğunu ifade eden Prof. Saltoğlu, bir başka gereksiz kullanımın da cerrahi uygulanan hastalarda tek doz alması gereken bir antibiyotiğin 2 veya 3 güne kadar devam edilmesi olarak açıklanabileceğini kaydediyor.
SAĞLIK PERSONELİ DE EĞİTİLMELİ!
Prof. Neşe Saltoğlu, gereksiz antibiyotik kullanımının önüne geçmek için sağlık personelinin de eğitilmesinin şart olduğunu kaydediyor.
Saltoğlu şunları söyledi, "Sağlık personelinin belirlenen aralıklar ile uygun antimikrobiyal kullanımı, yeni bakış açıları ile ilgili mezuniyet sonrası eğitimleri alması elbette doğru bir yöntem olacaktır. Bununla birlikte bu bilgilerin alışkanlığa dönüşmesi aşaması daha da önemlidir. KLİMİK Derneğinin faaliyetleri arasında hem birinci basamak eğitimine dair çalışmalar, hem kendi uzmanlarının ve asistanların eğitimi hem de diğer uzmanlık alanları ile belirli platformlarda kongre, sempozyumlarda bilgi alışverişi çalışmaları sürmekte, uygun antimikrobiyal kullanım, direncin önlenmesi konularında projeler geliştirilmektedir."
Prof. Saltoğlu,antibiyotiğin uygunsuz kullanımı ile ilgili önlem alınmadığı taktirde gelecek nesillerin antibiyotiksiz kalmasına neden olacağını iddia etti; "Ulusal ve global düzeyde, toplumda ve hastanede antimikrobiyallere dirence, antibiyotiklerin istenmeyen yan etkilerine, ekstra maliyete yol açmaktadır. Antibiyotik direnci hastanede yatış süresinin uzaması, artmış ölüm oranı, sağlık bakımı harcamalarında artış ve insan sağlığı için önemli risk oluşturur. Antimikrobiyallere dirençte artış infeksiyon hastalıklarının yayılımını kontrol etmeyi zorlaştırmaktadır. "
Prof. Dr. Neşe Saltoğlu,alınacak önlemleri ise şöyle sıralıyor:
1-Bu sorunları önleme amaçlı Antimikrobiyal kullanımının denetlenmesi,
2-Uygun dozda ve yeterli sürede antibiyotik kullanımı,
3-Sadece gerekli durumlar için antibiyotik başlanması,
4-Mezuniyet sonrası sürekli tıp eğitimi,
5-Sağlık sektöründe konu ile ilgili tüm kişilerin eğitilmesi,
6-Halkın görsel -;işitsel, yazılı medya aracılığı ile bilgilendirilmesi önemlidir.
Prof. Saltoğlu Kasımın ikinci Haftası Kutlanan Antibiyotik Farkındalık Günü ile ilgili de şunları söyledi: "Antimikrobiyal farkındalık günü ile ilgili vermek istediğim mesaj "antimikrobiyalleri gelecek kuşakların da kullanabilmesine fırsat vermek için geç kalmadan alınması gereken tüm önlemleri almaya, gereksiz tüm kullanımları kısıtlamaya hem sağlık personeli hem de hizmeti alanlar birlikte çaba göstermeliyiz".
