BSK Konya Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. H. Mehmet İnceköy, sürekli yaşanan kabızlık şikâyetinin kanser habercisi olabileceğine dikkat çekiyor.Kalın barsak sindirim sisteminin son kısmını oluşturmaktadır, kalın bağırsakta oluşan kanserler genel olarak kolorektal kanserler olarak da isimlendirilmektedir. Kalın bağırsak son kısmı olan rektumda oluşursa rektum kanseri, daha önceki kısımlarında oluşursa kolon kanseri olarak isimlendirilir. Toplumda görülme sıklığı 10.000 de 5 dolaylarındadır. Kalın barsak kanserleri erkeklerde akciğer ve prostat kanserlerinden sonra, kadınlarda ise meme ve akciğer kanserinden sonra en sık görülen kanserlerdir. Genellikle 50 yaşından sonra görülür ama daha erken yaşlarda da görülebilir. Nedeni kesin olarak bilinmemektedir.
BSK Konya Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. H. Mehmet İnceköy, hastalık oluşumunun riskini artıran bazı faktörlere dikkat çekiyor.
Belirtileri neler?
Kanserin kalın bağırsakta yerleştiği yere göre belirtiler farklı olabilir. Aşağıdaki belirtiler mevcut ise, özellikle ailenizde de kolorektal kanser hikayesi mevcut ise ve 40 yaş üzerindeyseniz mutlaka doktora başvurunuz.
Belirtiler şöyle sıralanabilir:
Bağırsakak dışkılama alışkanlığınızda değişiklik, sürekli kabızlık veya ishal/kabızlık şeklinde değişiklikler,
Dışkılama ihtiyacı olması ama rahatlayamama, karında dolgunluk hissi,
Dışkıda kan görülmesi,
Kramp şeklinde veya sürekli karın ağrısı,
İştah azalması,
Zayıflama.
Risk faktörleri nelerdir?
Yaş: Hastaların %90"ı 50 yaşın üzerindedir.
Diyet: Sebze, meyve, tahıl ürünlerinin az yenilip buna karşılık kırmızı et, hayvansal yağ ve kızartmaların fazla yenilmesi,
Yaşam tarzı: Fiziksel aktivitenin az olması, şişmanlık, sigara kullanımı.
Barsak polipleri: Barsakta oluşan poliplerin bazıları kanserleşebilir,
Kronik barsak hastalıkları: Ülseratif kolon ve Crohn hastalığı olanlarda kanser gelişebilir,
Barsak kanseri veya adenomatöz polip aile hikayesi olması: Bir ailede birden fazla kişide kolorektal kanser görülmesi şansızlığa bağlı olabilir. Ancak, ailenin her jenerasyonun da ve birden fazla kişide görülmesi hastalığın ailesel olabileceği düşündürür. Ailesinde kolon kanseri olan kişilerde kansere yakalanma ihtimali normalden daha yüksektir.
Erken teşhis için ne yapılmalı?
Sağlıklı 50 yaş ve üzeri erkek ve kadın;Her yıl dışkıda gizli kan testi ve 5 yılda bir rektosigmoidoskopi veya10 yılda bir kolonoskopi veya5-10 yılda bir baryumlu kolon filmi çektirmelidirBu testler yapıldığı zaman parmakla rektal muayane de yapılmalıdır.Yüksek risk faktörlerini taşıyan kişilerin ise bu testleri daha erken yaşlarda ve daha sıklıkla yaptırmaları gerekir.
Hastalığın nasıl tanısı konuluyor?
Hastalığın tanısı;
Doktor tarafından Fizik muayene (Parmakla rektum muayenesi ile birlikte),
Dışkıda kan ve gizli kan testi,
Rektoskopi veya Kolonoskopi,
Baryumlu kolon filmi,
Karın Ultrasonografisi/Bilgisayarlı tomografi/MR,
Kanda CEA,
PET,
Biopsi ve patolojik inceleme ile konuluyor.
Kolon kanserinden nasıl korunular?
Fazla lifli gıdalarla beslenme, kolon kanserine karşı koruyucudur. Bol lifli yiyeceklerin tercih edilmesi kolon kanseri görülme sıklığını azaltmaktadır. Bol lifli besinlerle beslenen toplumlarda kolon kanseri görülme sıklığı daha azalır. Çünkü bu maddeler, kansorejen maddelerin yoğunluğunu azaltmaktadır.Yağlı besinle kolon kanseri arasında doğrudan ilişki vardır. Kırmızı et ve yağlı besinler, kolon kanseri ihtimalini artırmaktadır bu nedenle yağlı yiyecekler ile kırmızı etin az tüketilmesinde fayda vardır.
Kolon kanserinden korunmanın bir diğer yolu da, düzenli kontroller yaptırmaktır. Özellikle ailesinde kolon kanseri olanların ve kolon kanseri için yüksek risk taşıyan barsak hastalığı olanların (Ülseratif Kolit, Crohn, Polip) düzenli olarak kolonoskopi yaptırmaları gereklidir.
ZEDHABER-KONYA
BSK Konya Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. H. Mehmet İnceköy, hastalık oluşumunun riskini artıran bazı faktörlere dikkat çekiyor.
Belirtileri neler?
Kanserin kalın bağırsakta yerleştiği yere göre belirtiler farklı olabilir. Aşağıdaki belirtiler mevcut ise, özellikle ailenizde de kolorektal kanser hikayesi mevcut ise ve 40 yaş üzerindeyseniz mutlaka doktora başvurunuz.
Belirtiler şöyle sıralanabilir:
Bağırsakak dışkılama alışkanlığınızda değişiklik, sürekli kabızlık veya ishal/kabızlık şeklinde değişiklikler,
Dışkılama ihtiyacı olması ama rahatlayamama, karında dolgunluk hissi,
Dışkıda kan görülmesi,
Kramp şeklinde veya sürekli karın ağrısı,
İştah azalması,
Zayıflama.
Risk faktörleri nelerdir?
Yaş: Hastaların %90"ı 50 yaşın üzerindedir.
Diyet: Sebze, meyve, tahıl ürünlerinin az yenilip buna karşılık kırmızı et, hayvansal yağ ve kızartmaların fazla yenilmesi,
Yaşam tarzı: Fiziksel aktivitenin az olması, şişmanlık, sigara kullanımı.
Barsak polipleri: Barsakta oluşan poliplerin bazıları kanserleşebilir,
Kronik barsak hastalıkları: Ülseratif kolon ve Crohn hastalığı olanlarda kanser gelişebilir,
Barsak kanseri veya adenomatöz polip aile hikayesi olması: Bir ailede birden fazla kişide kolorektal kanser görülmesi şansızlığa bağlı olabilir. Ancak, ailenin her jenerasyonun da ve birden fazla kişide görülmesi hastalığın ailesel olabileceği düşündürür. Ailesinde kolon kanseri olan kişilerde kansere yakalanma ihtimali normalden daha yüksektir.
Erken teşhis için ne yapılmalı?
Sağlıklı 50 yaş ve üzeri erkek ve kadın;Her yıl dışkıda gizli kan testi ve 5 yılda bir rektosigmoidoskopi veya10 yılda bir kolonoskopi veya5-10 yılda bir baryumlu kolon filmi çektirmelidirBu testler yapıldığı zaman parmakla rektal muayane de yapılmalıdır.Yüksek risk faktörlerini taşıyan kişilerin ise bu testleri daha erken yaşlarda ve daha sıklıkla yaptırmaları gerekir.
Hastalığın nasıl tanısı konuluyor?
Hastalığın tanısı;
Doktor tarafından Fizik muayene (Parmakla rektum muayenesi ile birlikte),
Dışkıda kan ve gizli kan testi,
Rektoskopi veya Kolonoskopi,
Baryumlu kolon filmi,
Karın Ultrasonografisi/Bilgisayarlı tomografi/MR,
Kanda CEA,
PET,
Biopsi ve patolojik inceleme ile konuluyor.
Kolon kanserinden nasıl korunular?
Fazla lifli gıdalarla beslenme, kolon kanserine karşı koruyucudur. Bol lifli yiyeceklerin tercih edilmesi kolon kanseri görülme sıklığını azaltmaktadır. Bol lifli besinlerle beslenen toplumlarda kolon kanseri görülme sıklığı daha azalır. Çünkü bu maddeler, kansorejen maddelerin yoğunluğunu azaltmaktadır.Yağlı besinle kolon kanseri arasında doğrudan ilişki vardır. Kırmızı et ve yağlı besinler, kolon kanseri ihtimalini artırmaktadır bu nedenle yağlı yiyecekler ile kırmızı etin az tüketilmesinde fayda vardır.
Kolon kanserinden korunmanın bir diğer yolu da, düzenli kontroller yaptırmaktır. Özellikle ailesinde kolon kanseri olanların ve kolon kanseri için yüksek risk taşıyan barsak hastalığı olanların (Ülseratif Kolit, Crohn, Polip) düzenli olarak kolonoskopi yaptırmaları gereklidir.
ZEDHABER-KONYA
