Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Antalya Şube Başkanı Vahap Tuncer, domates güvesi zararlısı (Tuta Absoluta) ile mücadelede yeterli önlem alınmadığı takdirde, domateste ilaç kalıntısının insan ve çevre sağlığını tehdit edeceğini söyledi.ZMO Antalya Şube Başkanı Vahap Tuncer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ürün ve kalite kaybına yol açan ve çiftçiye büyük zarar veren domates güvesi zararlısına karşı etkin önlem alınmadığını ve çiftçilere de bu zararlı ile mücadelede girdi maliyetleri konusunda gerekli desteğin verilmediğini öne sürdü.
Domates güvesi zararlısına karşı çiftçilerin tek başlarına alacağı önlemlerin mücadelede etkili olamayacağını belirten Tuncer, yaş meyve sebze ihracatının yarısını oluşturan domatesin yurt dışı satımının da tehlikeye gireceğini bildirdi. Sonbahar ekimi için seralara sineklik ve tuzaklar kurulması gerektiğini anlatan Tuncer, şöyle devam etti:
''Domates güvesi zararlısı ile mücadelede seralarda sineklik ve tuzaklar yerleştirilmesi dekar başına bin 500-2 bin TL maliyet oluşturuyor. Antalya bölgesinde seracıların ancak yüzde 20'si tedbir alabildi. Yine seralarda sineklik ve tuzaklarla tedbir alamayan çiftçi, ilaçlamaya ağırlık verecek. İlaçla mücadele, hem ihracatta hem de iç tüketimde sağlıklı domates sorunu ortaya çıkaracak. Domateste ilaç kalıntısı ortaya çıkacak. Domates güvesi zararlısına karşı önlem alınmaz ise domateste ilaç kalıntısı insan ve çevre sağlığı tehdit altında olacak.''
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın zamanında tedbir alıp çiftçilere sineklik ve tuzaklar konusunda destek sağlamadığını öne süren Vahap Tuncer, ''Eğer çiftçiye bu konularda destek sağlanmış olsaydı, seraların tamamında sineklik ve tuzakların kullanımı sağlanmış olsaydı, Türkiye domates ihracatında büyük bir patlama yapabilir, dünya piyasalarında söz sahibi olabilirdi. Bu fırsat kaçtı'' dedi.
-ATB BAŞKANI ALİ ÇANDIR
Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır da domates güvesi zararlısının (Tuta Absoluta) piyasaları çok büyük olumsuz etkilediğini bildirdi. Domates güvesi zararlısı ile mücadelede çiftçinin tek başına kaldığını öne süren Çandır, şunları kaydetti:
''Domates güvesi zararlısı piyasaları olumsuz etkilendi. Üretici arasında 'Tuta' olarak bilinen domates güvesi zararlısı ile mücadelede çiftçi tek başına kaldı. Kendi kararını kendisi vermek zorunda kaldı. Bu nedenle sonbahar dikiminde 15-20 günlük gecikme söz konusu. Bireysel olarak yapılan mücadelenin olumlu ya da olumsuz olduğunu üretim döneminde göreceğiz. Şu anda yaşanan sorun ise açık alanlardaki üretimin sıcak ve nemli havalardan etkilenmesidir.
Ancak ihracat tehlikeye girmez diye düşünüyorum. İhracatta bir şekilde 'tuta'lı ürünler ayrıştırılır. Ancak domates güvesi zararlısını da fazla abartmamamız gerekiyor. Şu anda sonbahar üretimi olmadığı için Antalya'da ihracatta sıkıntı yok. Çünkü üretim yok. Avrupa Birliği ülkeleri bu zararlı ile yaşamayı nasıl öğrendiyse biz de bu zararlı ile yaşamayı öğrenmeliyiz. İnsan sağlığına zararlı olduğuna dair bir kanıt bulunmayan Domates güvesi zararlısı ile ilgili, Türkiye'nin yaş meyve sebze ihracatında çok güçlü olduğu ihracat kalemi domates üzerinde bu kadar spekülasyon yaratılması doğru değil. Sonuçta bu tür kriz dönemlerinde karar vericilerinin krizi iyi yönetmesini beklerdik.''
Domates güvesi zararlısına karşı çiftçilerin tek başlarına alacağı önlemlerin mücadelede etkili olamayacağını belirten Tuncer, yaş meyve sebze ihracatının yarısını oluşturan domatesin yurt dışı satımının da tehlikeye gireceğini bildirdi. Sonbahar ekimi için seralara sineklik ve tuzaklar kurulması gerektiğini anlatan Tuncer, şöyle devam etti:
''Domates güvesi zararlısı ile mücadelede seralarda sineklik ve tuzaklar yerleştirilmesi dekar başına bin 500-2 bin TL maliyet oluşturuyor. Antalya bölgesinde seracıların ancak yüzde 20'si tedbir alabildi. Yine seralarda sineklik ve tuzaklarla tedbir alamayan çiftçi, ilaçlamaya ağırlık verecek. İlaçla mücadele, hem ihracatta hem de iç tüketimde sağlıklı domates sorunu ortaya çıkaracak. Domateste ilaç kalıntısı ortaya çıkacak. Domates güvesi zararlısına karşı önlem alınmaz ise domateste ilaç kalıntısı insan ve çevre sağlığı tehdit altında olacak.''
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın zamanında tedbir alıp çiftçilere sineklik ve tuzaklar konusunda destek sağlamadığını öne süren Vahap Tuncer, ''Eğer çiftçiye bu konularda destek sağlanmış olsaydı, seraların tamamında sineklik ve tuzakların kullanımı sağlanmış olsaydı, Türkiye domates ihracatında büyük bir patlama yapabilir, dünya piyasalarında söz sahibi olabilirdi. Bu fırsat kaçtı'' dedi.
-ATB BAŞKANI ALİ ÇANDIR
Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır da domates güvesi zararlısının (Tuta Absoluta) piyasaları çok büyük olumsuz etkilediğini bildirdi. Domates güvesi zararlısı ile mücadelede çiftçinin tek başına kaldığını öne süren Çandır, şunları kaydetti:
''Domates güvesi zararlısı piyasaları olumsuz etkilendi. Üretici arasında 'Tuta' olarak bilinen domates güvesi zararlısı ile mücadelede çiftçi tek başına kaldı. Kendi kararını kendisi vermek zorunda kaldı. Bu nedenle sonbahar dikiminde 15-20 günlük gecikme söz konusu. Bireysel olarak yapılan mücadelenin olumlu ya da olumsuz olduğunu üretim döneminde göreceğiz. Şu anda yaşanan sorun ise açık alanlardaki üretimin sıcak ve nemli havalardan etkilenmesidir.
Ancak ihracat tehlikeye girmez diye düşünüyorum. İhracatta bir şekilde 'tuta'lı ürünler ayrıştırılır. Ancak domates güvesi zararlısını da fazla abartmamamız gerekiyor. Şu anda sonbahar üretimi olmadığı için Antalya'da ihracatta sıkıntı yok. Çünkü üretim yok. Avrupa Birliği ülkeleri bu zararlı ile yaşamayı nasıl öğrendiyse biz de bu zararlı ile yaşamayı öğrenmeliyiz. İnsan sağlığına zararlı olduğuna dair bir kanıt bulunmayan Domates güvesi zararlısı ile ilgili, Türkiye'nin yaş meyve sebze ihracatında çok güçlü olduğu ihracat kalemi domates üzerinde bu kadar spekülasyon yaratılması doğru değil. Sonuçta bu tür kriz dönemlerinde karar vericilerinin krizi iyi yönetmesini beklerdik.''
