Günümüz dünyasında madde bağımlılığı ve madde kötüye kullanımı insanlık üzerinde din,dil,ırk,güçlü güçsüz ayrımı yapmadan hem toplumların hem de kişiliklerin yaralandığı zarar gördüğü çok geniş açıdan incelenmesi gereken bir insanlık sorunudur.
Bireysel açıdan ele alındığında karşımıza çıkan durum sebepleri ve nedenleri anlaşılır davranılması zararlı ve belli bir noktadan sonra kişilik kaynakları ile dayanmayı aşan ve insanı kölesi haline getiren bir karmaşalar yumağıdır.Küçük açılımlar şeklinde incelenecek olursa özellikle genç insanların bağımlılık kavramı ile nasıl ve nerede karşılaştıkları,nasıl bağımlı oldukları ve kurtulma yolları basit biçimde şöylece ortaya konabilir.
Madde Bağımlılığının Nedenleri?
Madde bağımlılığı bir ihtiyacın sonucunda ortaya çıkar ve maddeyi kullananın kişiliği ile çok ilgilidir.Özellikle bilinçli kullanıcılar maddenin ruh hali üzerinde yarattığı etkiyi de bilidikleri için kullanırlar ve madde hakkında daha az bilgisi olanları da bu yolla etkilerler.Sonuç olarak madde karşılaşılan sorundan kaçmak ve sanal olarak yapay sorunsuz bir dünyaya kaçıştır.Kısa süreli olsa da...
Yapılan araştırmalar göstermiştir ki madde kullanan insanlar belirli sosyal problemleri ortak yaşadıklarından dolayı daha kolay bir araya gelebilmekte ve birbirlerini etkileyebilmektedirler.
Madde kullanımının bazı önemli ve genel nedenlerini başlıklar halinde şöyle sıralayabiliriz:
- Dayanıksız,güçsüz bir kişilik yapısı ve kaygı yaratan durumlardan kaçma eğilimi
- İç disiplinden uzak dıştan denetimli sosyal bağımlı kişilik özellikleri
- Duygusal bakımdan olgunlaşmamış olma
- Hazza ve zevke eğilimli sorumluluk ve inisiyatif almaktan kaçınan yapı
- Kötü alışkanlıklara sahip arkadaşlar
- Aile içi iletişim ve duygusal paylaşımlarla yetersizlik ve verimsizlik...
- Madde Kullanan Bir Genci Tanımak İçin Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
- Geceleri çok sık dışarı çıkıyorsa ve bar disko gibi eğlence yerlerine çok sık gitmeye başlamışsa
- Eski arkadaşlarını bir bir ve kısa sürede terk edip yeni ve çok sık beraber olduğu yeni arkadaşlıklar kurduysa ve kim olduklarından ailesine bahsetmiyorsa
- Gece saatleri bile olsa gelen bir telefonla apar topar dışarı çıkması gerekiyorsa ya da cevapsız telefonların sayısında belirgin artış varsa
Çok para harcamaya ya da istemeye başlamışsa
Ona ait olmadığını bildiğiniz eşyalarla geliyorsa ve bunları bir daha göremiyorsanız
Ani kilo kayıpları ve iştah sorunları varsa
Uyku düzeni bozulduysa
Göz çevresinde kızarmalar,donuk bakışlar oluyorsa
Elde ve vücutta daha önce görmediğiniz titremeler varsa ve daha bir çok aniden değişen sosyal ve fiziksel koşullar madde kullanımının işaretleri olabilir.
Madde Kullanımının Önlenmesi
Bağımlılık yapan maddelerin kullanımın önlenmesinde iki ana yol vardır: Bağımlılık yapan maddenin bulunabilmesinin önlenmesi ve bu tür maddeleri kullananlarla mücadele.
Elbette ki bağımlılık yaratan maddelerin kullanımını sadece polisiye önlemlerle sağlamak mümkün değildir.Burada bireyden başlayan aile,okul ve toplum olarak psikolojik ve akademik bir bilinçlenme büyük önem taşımaktadır.Bu eğiitimsel yaklaşımın çatısı şu öğeleri içerir:
Bilgilendirme
Caydırma
Kişiliğin güçlenmesini ön plana alma
Sosyal becerileri artırma ve olanaklar sağlama
Madde kullanımına karşı bir tutum kazandırma bu amaçla bu konu ile ilgili örgüt ve dernekleri aktif çalışır hale getirme ve destekleme
Madde Bağımlılığı ve Tedavisi
Madde bağımlılığı ile ilgili çeşitli ayaktan tedavi yoları ve yatarak tedavi uygulamaları uygulanmaktadır.Ancak esas olan bağımlının iyileşme arzusu,kararlığı ve gayretidir.
Tedavide ilaç kullanımınnın yanısıra bireysel psikoterapi,anababa okulları grup terapileri de iyi bir kombinasyon sağlamaktadır.Bağımlının tedaviye inancını ve motivasyonunu güçlendirmek açısından biyolojik marker niteliği taşıyan Bilgisayarlı EEG/CEEG (Brain maping) ve nöropsikiyatrik test bataryaları da büyük önem taşımakta hem bağımlının hem de tedavi ekibinin işini kolaylaştırmaktadır.
Unutulmamalıdır ki hiçbir bağımlılık tedavisi bağımlıya rağmen başarılı olmaz.Bu yüzden hekim,aile,okul,terapist,eğlence yeri sahibi kısacası bütün topluma bütünlük içinde ihtiyaç vardır.Bağımlılığın en kesin çözümü bağlanmamak ve bağlanmayı engelleyici önlemleri almaktır.
