Yayınevi: Pencere Yayınları
Basım Tarihi: Ocak 2000
Kitap Türü: Roman / Edebiyat

Ancak en azından batılı bir araştırmacıya göre, o zamanlar Lenin i tanıyan sosyalistler 1915 te, Armand ın onun sevgilisi olduğuna kesin gözüyle bakıyorlardı. Bu mümkündür. Ocak 1916 da Armand, sahte bir pasaportla savaş karşıtı Fransız solcularıyla ilişki kurmak için Paris e gittiğinde, Lenin den temelli olarak ayrılmış olması da mümkündür. Çünkü İsviçre ye geri döndüğünde sürekli olarak yer değiştirdi ve Lenin i sadece bir kez, bir konferansta gördü. Lenin in Armand a 1915 te yazdığı iki mektupta ilişkileri hakkında üzücü bir yorum vardır. Armand, cinsellik ahlak üzerine geliştirdiği fikirleri gençler için -özellikle kendi yetişkin kız çocukları için- Rusça bir broşürde toplamak niyetindeydi. Önce, tıpkı onbeş yıl önce Tolstoy a yaptığı gibi, Lenin in fikrini almaya karar verdi. Lenin cevabında (Armand ın yazdığı mektup yayınlanmamıştır) nasıl olupda geçici bir tutkuyu incelikten yoksun (ah, incelikten son derece yoksun!) eşler arasındaki sevgisiz öpüş lerden daha saf daha şiirsel bulabildiğini sorar. Kadınların kurtuluşu ve cinsel özgürlük üzerine bu türden konuşmalar, özellikle burjuva ahlakının zararlı fikirlerine uygundur (bunu birkaç kez vurgular); toplumsal ve dinsel önyargılardan kurtulmayı istemek değildir. Hayır, kadının cinsel özgürlüğü tamamıyla sosyalist toplumun, bu toplumun, uygar proleter evliliğini aşk temeline oturtan yeni devrimci evlilik yasalarını doğal sonucu olacaktır. (ve ekler; ancak kesinlikle bunu söylemek zorundaysam geçici ilişkiler (saf) da olabilir bayağı da )