Yayınevi: Gürer Yayıncılık
Basım Tarihi: Ekim 2009
Kitap Türü: Araştırma - İnceleme / Araştırma - İnceleme
Ebubekir Hazım Tepeyran ın anılarını okurken, tarih kitabı okuyormuş duygusu değil de, Zalimce Bir Yargılama bölümünde bugünü, Belgelerle Kurtuluş Savaşı Anıları bölümünde sanki yarını okuyormuş duygusu yaşarsanız şaşırmayın…Yüz yıl önceki yaşadıklarımız size çok yakın, çok tanıdık gelecek. Kurtuluş Savaşı nda Sovyetler den gelen 1.100.000 rublelik para yardımının özgün belgesi ilk kez gün ışığına çıkıyor. Günümüz diline uygun biçimde sadeleştirilmiş metniyle bir solukta okuyacaksınız… İlk kez yayımlanan özgün belge ve fotoğraflarla…Torunu gazeteci-yazar Oktay Akbal ın önsözüyle…Tepeyran, 1864 de Niğde de doğdu. Devlet adamı; vali, diplomat, bakan, milletvekili… Romancı, şair, ressam… 50 yılı aşkın süreyle yakın tarihimizin çok önemli konumlarında devlet hizmeti yaptı. Osmanlı döneminde, İstanbul un İtilaf Kuvvetleri nce işgali sırasında Dahiliye Nazırı (içişleri bakanı)… Gericilerin şahlandığı 31 Mart vakası sonrası II. Abdülhamit tahttan indirilip Yıldız Sarayı basıldığında İstanbul şehremini (belediye başkanı ve vali)... Milli Mücadele de, Sovyet lerin Ankara Hükümeti ne para yardımı, Mustafa Suphi ve arkadaşlarının ölümü, Koçgiri harekâtı gibi, Kurtuluş Savaşı nın önemli olaylarının yaşandığı illerde Ankara Hükümeti adına valilik yaptı…Osmanlı döneminde, Bursa valiliği görevinde Mustafa Kemal le temas kurdu; Kuvayı Milliye yi destekledi. İstanbul işgal altındayken, Padişah Vahdettin le görüşmesinde, …güvenilecek biricik güç bundan ibarettir… diyerek, gizli buyruklarla desteklemesi önerisinde bulundu. Vahdettin, aynı düşüncede olduğunu belirttiyse de, Tepeyran, Kuvayı Milliye ye desteği yüzünden tutuklandı. Yıllar öncesinde Yıldız Sarayı yağmasına katıldığı bahanesiyle, Nemrut Mustafa Paşa başkanlığındaki Harp Divanı nda yargılandı. İtilaf Devletlerinin askeri gücünü küçümsemişsiniz , Kuvayı Milliye yi ben dağıtamam, Sadrazam da, Mustafa Kemal Paşa da dağıtamaz, demişsiniz benzeri suçlamalarla sorgulandı. Ölüm cezasına çarptırıldı. Cezası önce hücre hapsine, sonra da Padişah Vahdettin tarafından kürek cezasına çevrildi. Tutukluluğunda sağlığı bozuldu; o günlerde yaşadıklarını gizlice hapishane dışına çıkardığı notlarla kaleme aldı. Meclis te, Mustafa Kemal e destek verip, cumhuriyet rejiminin kabul edilmesi için önerge verenler arasındadır.
