Muhakemet’ül Lugateyn (منتدياتال لغاتي) (anlam: İki dilin yargılanması), Özbek dilbilimcisi Ali Şir Nevai tarafından Çağatayca ile yazılmıştır.

Nevaî, edebi dil olarak Çağtayca'nın Farsça'ya nazaran üstün olduğuna inanmış ve Aralık 1499'da tamamlanmış Muhakemet’ül Lugateyn'de de iddiasını savunmuştur. Özellikle Türk dilinin hayvan isimleri ve fiil zenginliği yönünden Farsça'dan daha üstün olduğunu gösterir.

Ali Şir Nevai bu eserde yeryüzündeki başlıca dilleri Arapça, Hintçe, Çağatayca ve Farsça olarak sayar. Arapça'nın en üstün ve Hintçe'nin en değersiz dil olduğunun bilinen bir gerçek olduğunu ifade ettikten sonra, geri kalan iki dil arasında hangisinin daha üstün olduğunu çeşitli delillere dayanarak münakaşa eder. Sonuç olarak Çağatayca'nın Farsça'dan daha üstün bir dil olduğunu ispat eder.

Eserin yazılmasının önemli bir sebebi, o dönemde Türk aydınları arasında Farsça kullanımı yönünde yaygın bir özenti olmasıdır. Şiir yazmaya müsait bir dil olması sebebiyle Farsça rağbette idi. Muhakemet'ül Lugateyn bu bakımdan gerçekten etkili olmuş ve Ali Şir Nevai'den sonra Çağatayca'ya rağbet artmış, özellikle şiir büyük gelişme göstermiştir.