Kadınlara 4 mevsim geçerli 3 sağlık önerisi
Kadınların sağlığına dikkat edecekleri yaşlar hep 40'lı yaşlar ve sonrası olarak algılanıyor. Oysa kadınların sağlıklarını korumaları, genç yaşlarda gerekli önlemleri alıp yaşam değişikliklerini kalıcı hale getirmesiyle mümkün olabiliyor.
Kadınların sağlığına dikkat edecekleri yaşlar hep 40'lı yaşlar ve sonrası olarak algılanıyor. Oysa kadınların sağlıklarını korumaları, genç yaşlarda gerekli önlemleri alıp yaşam değişikliklerini kalıcı hale getirmesiyle mümkün olabiliyor. SPORSUZ KALMAYIN[/B]
TABAÄžI DOLDURMAYIN
DOKTORDAN KAÇMAYIN
Acıbadem AtaÅŸehir Cerrahi Tıp Merkezi Kadın Hastalıkları ve DoÄŸum Uzmanı Dr. Sema Demirsoy, kadın ömrünün 4 mevsimi bulunduÄŸunu belirterek bunları; ergenlik, aktif üreme, menopoz ve menopoz sonrası mevsim olarak ayırıyor ve ÅŸunları söylüyor: ?Genç yaÅŸta spor alışkanlığı edinmek, 30'lu yaÅŸlardan itibaren sonraki yıllarda da ideal kiloda kalmayı saÄŸlamak için beslenme düzenini kurmak, sigara ve alkolden uzak durmak, düzenli saÄŸlık kontrollerini yaptırmak genetik riskleri belirleyip koruyucu önlemler almak saÄŸlıklı yaÅŸamayaÂ* veÂ* yaÅŸlanmayaÂ* yardımcı oluyor.? Â*
Kadınların sağlıklarıyla ilgili alınması gereken önlemler olduğunu ve belli yaşlarda bu önlemlerin değişebildiğini ifade eden Dr. Sema Demirsoy, kadınlara ömürlerinin 4 mevsiminde alacakları önlemler ve neler yapabilecekleriyle ilgili olarak şu bilgileri veriyor:
ERGENLÄ°K MEVSÄ°MÄ° (13-20 YAÅž) :Â* HPV AÅžISI OLUNMALI
Bu dönemde ergenliğe girmiş gençlerin genel muayenelerinin yapılması gerekiyor.
- Adet düzenlerinin durumuna bakılmalı.
- Ultrasonla yumurtalık, rahim değerlendirmesi yapılmalı.
- Bu yaştaki gençlere doğum kontrol yöntemleri anlatılmalı.
- Cinsel hastalıklardan korunmanın yolları öğretilmeli.
- En önemlisi de rahim aÄŸzı kanseri aşısı yapılmalı.Â* (Bu aşının cinsel yaÅŸam baÅŸlamadan yaptırılması önem taşıyor.)
- Obeziteden korunması için bilgi verilmesi gerekiyor.
AKTÄ°F ÃœREME MEVSÄ°MÄ°NDE (20-40 YAÅž): PAP-SMEAR Ä°HMAL EDÄ°LMEMELÄ°[/B]
Kadınların 20-40 yaş arasındaki dönemi doğurganlık yönünden aktif oldukları bir dönemdir. Bu nedenle doğurganlığın korunması anlamında da sağlık kontrollerini ihmal etmemekte yarar var.
- Kadınlar bu yaş aralığında her 1-3 yıl arasında rahim ağzı kanserine karşı pap-smear testi yaptırmalı. (Risk olması halinde testin sıklığını arttırmak gerekebiliyor.)
- Â*Her ay, adet sonrası elle meme muayenelerini yapmalılar. Ayrıca kalıtsal bir risk varsa meme ultrasonografisi çektirmeli, 35 yaÅŸ üzerinde meme kanseri riski varsa mamografi yaptırılmalı, 40 yaşını geçince de düzenli mamografi yaptırılmalı.
- Ultrasonografi ile rahim ve yumurtalıklar değerlendirilmeli.
- Cinsel hastalıklara karşı detaylı bilgiler verilmeli.
- Bunların dışında kadınlar genel fizik muayenelerini de ihmal etmemeli. Diyabet, aşırı kilo, yüksek tansiyon, tiroid takiplerine özen göstermeli.
- Adet düzeni sorgulanmalı. Aşırı kanama, ara kanama, ağrılı adet görme, sık adet görme, az adet görme gibi anormallikler incelenmeli.
MENOPOZ MEVSÄ°MÄ°NDE (40-60 YAÅž) MENOPOZA DÄ°KKAT EDÄ°LMELÄ°
Birçok kadın için menopoza girmek, olumsuz, sağlığı bozan bir süreç olarak algılanıyor. Oysa önceden alınacak bazı önlemlerle bu dönemi de sağlıklı geçirebilmek mümkün olabiliyor. Kadınlar 40-60 yaş arasında da kendilerine özen göstererek sağlıklı kalabiliyor. Bu dönemde şunları ihmal etmemekte yarar var:
- Menopoz yaşı ortalama 45-50 yaş kabul ediliyor. Bu dönemde biyokimyasal değerlendirmeler, hormon testleri, ulutrasonografik değerlendirmeler, pap smear, meme muayeneleri önem kazandığından ihmal edilmemeli.
- Meme kanseri riski 40 yaş üstünde artıyor. 40-45 yaş arasında iki yılda bir, 45 yaşın üzerinde artık yılda bir mamografiler yaptırılmalı.
- Pap- smear yapılmalı.
- Mutlaka yumurtalık ve rahim ultrasonografik deÄŸerlendirmeyle takipler ihmal edilmemeli.Â* Â* Â*
- 45 yaş öncesinde menopoza giren hastalarla fiziksel ve ruhsal çöküntüleri önlemek için tedaviler yapılmalı. Eğer memede öncül lezyonlar, rahim ve yumurtalıkları ilgilendiren kanser öyküleri yoksa, ailede kanser öyküsü yoksa, 45 yaşından önce menopoza giren hastalarda hormon replasman tedavisi başlanabilir. Bunun kararı hastayla birlikte verilmeli.
- Kadın eÄŸer 45-50 yaÅŸ aralığında menopoza girdiyse ve muayene bulguları normal veÂ* yakınmalar yok ise normal menopoz yaÅŸ aralığında kabul edip hormon replasmandan biraz daha uzak durulabilir. Ama bunlar hep hastaya göre, kiÅŸiye özel yaklaşımlar içermeli.
- Örneğin kemik erimesi başlayan bir hastada hormon desteğini keserseniz çok ciddi bir yıkım olabilir. Bu nedenle 5-10 yıl içinde sıkıntı çekmeye başlar. Bu hastalar çeşitli tedavilerle desteklenmeli.
MENOPOZDAN SONRA (60 YAŞINI GEÇİNCE) : KEMİK YIKIMLARINA DİKKAT!
60 yaş üzerindeki dönemde artık pap- smear takipleri kesilebiliyor. Ancak yine meme muayenelerinin, jinekolojik muayenelerin ve sistemik muayenelerin düzenli yapılması önem taşıyor. Bu dönemde menopoza bağlı kemik yoğunluğu değerlendirmeleri, kalp damar sistemine ilişkin takiplerin düzenli yapılması, gastrointestinal sistem değerlendirmeleri gibi sistemik muayeneler kronik hastalık teşhisi açısından önem kazanıyor. Kadınların bu dönemi rahat yaşayabilmeleri için şunlar önerilebilir:
- Aşırı kilo almayın. Çünkü ÅŸiÅŸmanlık kronik hastalıklar (diyabet, tiroid, omurga sistemi, kemik saÄŸlığı) üzerinde de olumsuz etkiler yaratıyor.Â*
-Günlük aktiviteyi artırmakta, düzenli spor yapmakta fayda var. Kalsiyum ağırlıklı beslenmeyi özellikle öneriyoruz, yeşil sebzeler, posalı gıdaları ihmal etmeyin diyoruz.
- Kadınların metabolizması her 10 yılda bir yüzde 2-4 oranında yavaÅŸlıyor. Aynı beslenme alışkanlığı sürerse kilo artışı hızlanıyor. Aynı miktarda beslenip, spor yapmayınca kilolar kaçınılmaz oluyor.Â*
- Alkol ve sigaradan uzak durmak gerekiyor. Her ikisi de hem tüm vücut sağlığı, hem de kemikler üzerinde olumsuz etkilere sahip.
- Bu dönemi psikolojik olarak da rahat geçirebilmek için hobiler edinilmesi çok yararlı oluyor.Â*
Kadınların sağlığına dikkat edecekleri yaşlar hep 40'lı yaşlar ve sonrası olarak algılanıyor. Oysa kadınların sağlıklarını korumaları, genç yaşlarda gerekli önlemleri alıp yaşam değişikliklerini kalıcı hale getirmesiyle mümkün olabiliyor.
Kadınların sağlığına dikkat edecekleri yaşlar hep 40'lı yaşlar ve sonrası olarak algılanıyor. Oysa kadınların sağlıklarını korumaları, genç yaşlarda gerekli önlemleri alıp yaşam değişikliklerini kalıcı hale getirmesiyle mümkün olabiliyor. SPORSUZ KALMAYIN[/B]
TABAÄžI DOLDURMAYIN
DOKTORDAN KAÇMAYIN
Acıbadem AtaÅŸehir Cerrahi Tıp Merkezi Kadın Hastalıkları ve DoÄŸum Uzmanı Dr. Sema Demirsoy, kadın ömrünün 4 mevsimi bulunduÄŸunu belirterek bunları; ergenlik, aktif üreme, menopoz ve menopoz sonrası mevsim olarak ayırıyor ve ÅŸunları söylüyor: ?Genç yaÅŸta spor alışkanlığı edinmek, 30'lu yaÅŸlardan itibaren sonraki yıllarda da ideal kiloda kalmayı saÄŸlamak için beslenme düzenini kurmak, sigara ve alkolden uzak durmak, düzenli saÄŸlık kontrollerini yaptırmak genetik riskleri belirleyip koruyucu önlemler almak saÄŸlıklı yaÅŸamayaÂ* veÂ* yaÅŸlanmayaÂ* yardımcı oluyor.? Â*
Kadınların sağlıklarıyla ilgili alınması gereken önlemler olduğunu ve belli yaşlarda bu önlemlerin değişebildiğini ifade eden Dr. Sema Demirsoy, kadınlara ömürlerinin 4 mevsiminde alacakları önlemler ve neler yapabilecekleriyle ilgili olarak şu bilgileri veriyor:
ERGENLÄ°K MEVSÄ°MÄ° (13-20 YAÅž) :Â* HPV AÅžISI OLUNMALI
Bu dönemde ergenliğe girmiş gençlerin genel muayenelerinin yapılması gerekiyor.
- Adet düzenlerinin durumuna bakılmalı.
- Ultrasonla yumurtalık, rahim değerlendirmesi yapılmalı.
- Bu yaştaki gençlere doğum kontrol yöntemleri anlatılmalı.
- Cinsel hastalıklardan korunmanın yolları öğretilmeli.
- En önemlisi de rahim aÄŸzı kanseri aşısı yapılmalı.Â* (Bu aşının cinsel yaÅŸam baÅŸlamadan yaptırılması önem taşıyor.)
- Obeziteden korunması için bilgi verilmesi gerekiyor.
AKTÄ°F ÃœREME MEVSÄ°MÄ°NDE (20-40 YAÅž): PAP-SMEAR Ä°HMAL EDÄ°LMEMELÄ°[/B]
Kadınların 20-40 yaş arasındaki dönemi doğurganlık yönünden aktif oldukları bir dönemdir. Bu nedenle doğurganlığın korunması anlamında da sağlık kontrollerini ihmal etmemekte yarar var.
- Kadınlar bu yaş aralığında her 1-3 yıl arasında rahim ağzı kanserine karşı pap-smear testi yaptırmalı. (Risk olması halinde testin sıklığını arttırmak gerekebiliyor.)
- Â*Her ay, adet sonrası elle meme muayenelerini yapmalılar. Ayrıca kalıtsal bir risk varsa meme ultrasonografisi çektirmeli, 35 yaÅŸ üzerinde meme kanseri riski varsa mamografi yaptırılmalı, 40 yaşını geçince de düzenli mamografi yaptırılmalı.
- Ultrasonografi ile rahim ve yumurtalıklar değerlendirilmeli.
- Cinsel hastalıklara karşı detaylı bilgiler verilmeli.
- Bunların dışında kadınlar genel fizik muayenelerini de ihmal etmemeli. Diyabet, aşırı kilo, yüksek tansiyon, tiroid takiplerine özen göstermeli.
- Adet düzeni sorgulanmalı. Aşırı kanama, ara kanama, ağrılı adet görme, sık adet görme, az adet görme gibi anormallikler incelenmeli.
MENOPOZ MEVSÄ°MÄ°NDE (40-60 YAÅž) MENOPOZA DÄ°KKAT EDÄ°LMELÄ°
Birçok kadın için menopoza girmek, olumsuz, sağlığı bozan bir süreç olarak algılanıyor. Oysa önceden alınacak bazı önlemlerle bu dönemi de sağlıklı geçirebilmek mümkün olabiliyor. Kadınlar 40-60 yaş arasında da kendilerine özen göstererek sağlıklı kalabiliyor. Bu dönemde şunları ihmal etmemekte yarar var:
- Menopoz yaşı ortalama 45-50 yaş kabul ediliyor. Bu dönemde biyokimyasal değerlendirmeler, hormon testleri, ulutrasonografik değerlendirmeler, pap smear, meme muayeneleri önem kazandığından ihmal edilmemeli.
- Meme kanseri riski 40 yaş üstünde artıyor. 40-45 yaş arasında iki yılda bir, 45 yaşın üzerinde artık yılda bir mamografiler yaptırılmalı.
- Pap- smear yapılmalı.
- Mutlaka yumurtalık ve rahim ultrasonografik deÄŸerlendirmeyle takipler ihmal edilmemeli.Â* Â* Â*
- 45 yaş öncesinde menopoza giren hastalarla fiziksel ve ruhsal çöküntüleri önlemek için tedaviler yapılmalı. Eğer memede öncül lezyonlar, rahim ve yumurtalıkları ilgilendiren kanser öyküleri yoksa, ailede kanser öyküsü yoksa, 45 yaşından önce menopoza giren hastalarda hormon replasman tedavisi başlanabilir. Bunun kararı hastayla birlikte verilmeli.
- Kadın eÄŸer 45-50 yaÅŸ aralığında menopoza girdiyse ve muayene bulguları normal veÂ* yakınmalar yok ise normal menopoz yaÅŸ aralığında kabul edip hormon replasmandan biraz daha uzak durulabilir. Ama bunlar hep hastaya göre, kiÅŸiye özel yaklaşımlar içermeli.
- Örneğin kemik erimesi başlayan bir hastada hormon desteğini keserseniz çok ciddi bir yıkım olabilir. Bu nedenle 5-10 yıl içinde sıkıntı çekmeye başlar. Bu hastalar çeşitli tedavilerle desteklenmeli.
MENOPOZDAN SONRA (60 YAŞINI GEÇİNCE) : KEMİK YIKIMLARINA DİKKAT!
60 yaş üzerindeki dönemde artık pap- smear takipleri kesilebiliyor. Ancak yine meme muayenelerinin, jinekolojik muayenelerin ve sistemik muayenelerin düzenli yapılması önem taşıyor. Bu dönemde menopoza bağlı kemik yoğunluğu değerlendirmeleri, kalp damar sistemine ilişkin takiplerin düzenli yapılması, gastrointestinal sistem değerlendirmeleri gibi sistemik muayeneler kronik hastalık teşhisi açısından önem kazanıyor. Kadınların bu dönemi rahat yaşayabilmeleri için şunlar önerilebilir:
- Aşırı kilo almayın. Çünkü ÅŸiÅŸmanlık kronik hastalıklar (diyabet, tiroid, omurga sistemi, kemik saÄŸlığı) üzerinde de olumsuz etkiler yaratıyor.Â*
-Günlük aktiviteyi artırmakta, düzenli spor yapmakta fayda var. Kalsiyum ağırlıklı beslenmeyi özellikle öneriyoruz, yeşil sebzeler, posalı gıdaları ihmal etmeyin diyoruz.
- Kadınların metabolizması her 10 yılda bir yüzde 2-4 oranında yavaÅŸlıyor. Aynı beslenme alışkanlığı sürerse kilo artışı hızlanıyor. Aynı miktarda beslenip, spor yapmayınca kilolar kaçınılmaz oluyor.Â*
- Alkol ve sigaradan uzak durmak gerekiyor. Her ikisi de hem tüm vücut sağlığı, hem de kemikler üzerinde olumsuz etkilere sahip.
- Bu dönemi psikolojik olarak da rahat geçirebilmek için hobiler edinilmesi çok yararlı oluyor.Â*
