I.Çalısarak geçim saglmak
a) Yerlesme izini
_ Kilit is gücü-yerlesme izni (ilk izin belgesi ile 18 aya kadar yerlesme izni verilir; kilit is gücü olarak çalısma iznini de içerir)
_ Sınırsız-yerlesme izni (tam çalısma iznini içerir)
_ Sınırlı-yerlesme izni (mesela: aile birlesiminde oldugu gibi; serbest meslekte
çalısma izni olup is alan olarak ancak *s Bulma (AMS) Kurumu’ndan alınacak
ek bir izin belgesiyle)
b) “Süresiz yerlesme – AT”
_ AT de süresiz yerlesme (5 yıl kesintisiz yerlesme sonunda; tam çalısma iznini
içerir)
c) Oturma izni
_ Rotasyon eleman (*s Bulma Kurumu (AMS) belgesi gereklidir: Rotasyon
eleman olarak çalısma izni garantisi veya çalısma izni)
_ Isletme temsilcisi (AMS-belgesi gereklidir: isletme temsilcisi olarak çalısma izni garantisi veya çalısma izni; 6 aydan fazla çalısma süresi)
_ Serbest meslek sahipleri (yabancı elemanın belli bir iste çalısması için
sözlesme yapılmıs ise ve bu çalısma sözlesmesi 6 aydan fazla sürecek ise;
AMS e tevdi edilebilir);
_ Sanatçılar (serbest çalısan veya eleman olarak çalısan; yapılan is daha ziyade
sanatsal aktivitelerden olusur ve geçim burdan saglanır; kefaletname kabul
edilmez; eleman olarak: AMS-belgesi gereklidir : sanatçı olarak çalısma izni
garantisi veya çalısma izni)
_ Eleman olarak çalısacak olanlarda özel durumlar (yapılacak is Yabancılar
Çalıstırma Yasası’na tabi bir is degilse. Özel durumu ispatlayan belgeler
gereklidir)
_ Arastırmacılar (sertifikalı bir arastırma kurumuna alınacagına dair sözlesme
var ise)
II. Egitim
a) “Yüksek ögretim ögrencileri için” oturma izni_ bir üniversiteye, meslek yüksek okuluna veya selahiyetli özel üniversiteye
kesin kayıtlı ve hazırlık ögrencileri için
_ sadece bir dil ögretimi vermeyen üniversite kursları için
_ kefaletname kabul edilir
_ vize uzatmalarında: tahsil basarı belgesi gereklidir
Dikkat: Geçim saglamak üzere bir iste çalısmaya izin verilir (serbest meslekte veya – bir
AMS-belgesi varsa – eleman olarak), ancak geçim saglamak için yapılan is tahsili (oturma izninin ana sebebi) engellememelidir.
b) “ögrenci için “ oturma izni
_ bir resmi okulda devamlı ögrenci olarak kayıtlı ögrenci için
_ resmi statülü bir özel okulda devamlı ögrenci olarak kayıtlı ögrenciler için
_ içisleri Bakanlıgı tarafından sertifikalı bir egitim kurumu ögrencileri için
_ Resmi okul niteliginde statülü okul ögrencileri için
_ Kefaletname kabul edilir
_ vize uzatmalarında: egitim basarı belgesi gereklidir.
Dikkat:
Geçim saglamak üzere bir iste çalısmaya izin verilir (serbest meslekte veya – bir
AMS-belgesi varsa – eleman olarak), ancak geçim saglamak için yapılan is egtimi (oturma izninin ana sebebi) engellememelidir.
c) “Sosyal hizmet çalısanları için” oturma izni
_ Süresi en fazla 1 yıldır (uzatılması mümkün degildir)
_ çalıstıgı sosyal hizmet yabancı çalıstırma yasasının hükümlerine tabi degilse
ve parti üstü amme hizmeti veren kazanç amacı olmayan örgütlerde çalısılıyor
ise.
_ yaptıgı hizmet isi düzenli olarak geçimini saglamak amacını gütmüyorsa
_ Sosyal Hizmet görevlisinin çalıstıgı kurumun mecburi kefalet beyannamesi