Yalnız Tekil veya Çoğul Halde Kullanılan Sözcükler
 

Wörter nur im Singular oder im Plural



Bazı sözcükler genel olarak yalnız tekil veya yalnız çoğul halde kullanılır. Bunların önemlilerini istisnaları ile birlikte aşağıda inceleyeceğiz.



Aşağıdaki isimler yalnız çoğul halde kullanılır:



die Auslagen (masraf) - die Chemikalien (kimyevi

die Eltern (ebeveyn) - maddeler)

die Einkünfte (gelir) - die Ferien (tatil)

die Geschwister (kardeşler) - die Gebrüder (biraderler)

die Leute (halk) - die Immobilien (gayrimenkul)

die Zwillinge (ikizler) - die Zinsen (faiz)



Bazı coğrafi isimler de yalnız çoğul halde kullanılır. Bunlar özellikle birden fazla ada üzerine yayılmış ülkelerle sıradağların isimleridir.



die Bermudas (Bermuda adaları) - die Alpen (Alp dağları)

die Niederlande (Hollanda) - die USA (ABD)



Düzine, derece, gram, çift, kilo, çuval, € gibi ağırlık, miktar, hacim ve para birimleri birden fazla miktarda olsalar da yalnız tekil halde kullanılır.



4 Dutzend Apfel - 4 düzine elma

7 Faß Wein - 7 fıçı şarap

8 Glas Bier - 8 bardak bira

2 Fuß hoch - 2 ayak yüksekliğinde

9 Paar Strümpfe - 9 çift çorap

50 Gramm Käse - 50 gram peynir

60 Kilo Tomaten - 60 kilo domates

15 Stück Bücher - 15 tane kitap

3 Karton Teller - 3 karton tabak

4 Satz Löffel - 4 takım kaşık

Das kostet 15 €. - Bunun fiyatı 15 Avro´dur.



Yukarıdaki örneklerde örneğin Dutzend sözcüğünü Dutzende, Faß sözcüğünü Fässer, Glas sözcüğünü Gläser, Fuß sözcüğünü Füsse olarak çoğulda kul-lanmak yanlıştır. Aynı şey, birim ifade eden diğer sözcükler için de geçerlidir.

Yukarıda örnek olarak verdiğimiz birim gösteren sözcüklerin tanımlıkları der veya das'tır:



das Dutzend - düzine

das Faß - fıçı

das Glas - bardak

das Paar - çift

das Gramm - gram

das Kilo - kilo

der Fuß - ayak

das Stück - tane, parça

der Karton - karton

der Satz - takım



Birim ifade eden sözcüklerin yalnız tekil halde kullanılmasını öngören kural tanımlığı der ve das olan sözcükler için geçerlidir. Tanımlığı die olan ölçü birimleri birden fazla oldukları zaman yukarıdakilerin aksine çoğul halde kullanılır.

die Tasse - fincan

die Dose - teneke kutu

die Tonne - ton

die Flasche - şişe



Bu ve bunların benzeri sözcükler ölçü birimi olarak kullanıldıklarında birden fazla olmaları halinde çoğul halde bulunur.



3 Tassen Kaffee - 3 fincan kahve

5 Tonnen Erbsen - 5 ton bezelye
-
4 Flaschen Wasser - 4 şişe su

50 Kronen - 50 Kron

10 Lire - 10 Liret



Sayılarla birlikte kullanılan zaman birimleri de yalnız çoğul halde bulunur.



null Sekunden - 0 saniye

vier Minuten - 4 dakika

zehn Stunden - 10 saat

drei Tage - 3 gün

sieben Monate - 7 ay

fünf Jahre - 5 yıl



Soğuk, sıcak, çocukluk, korku, müzik gibi soyut isimler ve renkler sadece tekil halde bulunur.



die Freiheit - özgürlük

die Kälte - soğuk

die Hitze - sıcaklık
-
die Kindheit - çocukluk

die Angst - korku

das Blau - mavi

das Grün - yeşil



Madde ve malzeme isimleri de genellikle tekil halde bulunur.



die Milch - süt

das Fleisch - et

die Wolle - yün

das Eisen - demir

das Holz - tahta

das Gold - altın
-


Ancak bunların kendi aralarındaki çeşitli türleri, cinsleri ifade etmek için bu tür sözcükler çoğul halde bulunabilir.




die Hölzer - çeşitli kereste türleri

die Eisen - çeşitli demir türleri