O güzel tarihi şehrimiz Mardin de ilk ziyaret ettiğimiz kilise, Kırklar kilisesiydi. Ben yurt dışında da gezdiğim her ülkede hangi inançtan olursa olsun, ibadet yerlerini gezerim, kültürlerini, inançlarını öğrenmeye çalışırım. Mardin de de çok eski bir kilise olan, Kırklar kilisesini merak ettiğimiz için gurup olarak hep birlikte ziyaret ettik. Toplandıktan sonra, kilisenin papazı bizlere bir konuşma yaptı. Çok doğaldır ki kilise hakkında bilgiler verdi. Bakın daha sonra kendilerinden nasıl bahsetti.
Kendilerinin yani, Süryanilerin Hıristiyanlığa gerçekten hizmet edenler olduğunu ve ilk Hıristiyanlardan olduklarından bahsetti. Biraz daha konuşmasına devam ettikten sonra, Vatikan a mı bağlısınız sorum üzerine, hayır bizlerde Vatikan, Rusya ve İstanbul da ki Ortodoks patrikhanesi gibi Ekümeniğiz dedi. Çok ilginçtir, bunu söyledikten sonra ise, BUNLARIN HEPSİ AYNI GÜÇTE VE AYNI YETKİLERE SAHİPTİR demeyi de unutmadı.
Ne yazık ki tüm dinler, buna İslamiyet de dâhil, birilerinin menfaat ve çıkarları adına, bir güç savaşı içine sokulmuş ve TOPLUMU BU GÜÇLER İSTEDİKLERİ GİBİ YÖNETİYOR, bunu da Allah adına yaptıklarını söyleyebiliyorlar. Bu nasıl bir güçtür, bu gücü kimden alıyorlar, nasıl bir yetkileri vardır? İşin ilginci her bölünmüş güç, kendilerinin en doğru yolda olduğunu, dine en çok kendilerinin hizmet ettiklerini söylüyorlar. Çok daha ileri giderek papaz efendi, Süryanilerin ilk Hıristiyanlar olduğunu ve Hıristiyanlığa gerçek hizmet eden kendileri olduğunu da üstüne basa basa söyledi. Araştırdığınızda Süryanîler, Pavlus’un şekillendirdiği itikadî çizgide olduklarından, diğer Hıristiyanların inandıkları yol ve yöntemi kabul etmiyorlar ve kendileri gerçek ilk Hıristiyan olduklarına inanıyorlar. Tıpkı İslam toplumundaki mezheplere bölünüp, birisinin diğerini adeta İslam ın dışında gördükleri gibi. Sözlerine kısa itirazlarımdan sonra, bana verdiği cevap, aslında çok ilginç ve saygısızlık örneğiydi. “SİZ TÜRKLER YAKLAŞIK 900 YILDIR MÜSLÜMANSINIZ, İSLAMİYET E HİÇBİR KATKINIZ OLMADI”
Papaz efendinin, bu saygısız ve düşüncesiz sözlerine elbette cevap verdim. Allah ın dinine hizmet etmeyi, toplumu bölerek bir birilerine güç gösterisiyle yapılacağını zanneden bir kişiye, elbette ona ibadet mekânında ileri gitmeden kısa ve öz cevaplar verdim. Hatta birkaç cümleyle belki de gayri ihtiyari, diğer Hıristiyan vatandaşları küçümser tavrından rahatsız olmalıyım ki, kimin Allah ın doğru yoluna davet adına, çok daha fazla hizmet ettiğini bizler bilemeyiz. Her inanan ve Allah ın doğru yolunda olan insan, bu yolda hizmet etmiştir, bu ister Hıristiyan olsun İster Müslüman olsun şeklindeki söylemlerime verdiği cevap, asla bir din adamına yakışmayacak bir cevaptı. Bana verdiği cevabı aynen yazıyorum.
“NE OLDU ZORUNUZA MI GİTTİ?”
Bakar mısınız lütfen verdiği cevaba. Bu cevaba inanın çok şaşırdım, çünkü bir papazdan beklenmeyecek bir cevaptı. Bu tavrın, verdiğim cevapların etkisiyle, sinirlerine hâkim olamadığından kaynaklandığını düşünüyorum. Yoksa hiçbir papaz ya da din adamı, böyle bir üslup kullanmaz. Benim aldığım terbiye tabi konuyu uzatmamı engelledi. Kendisi hükümler, kararlar verdi, kendi toplumunu en dindar, Allah ın en doğru yolunda olanlar ilan etti, ben buna itiraz edince, saygısız bir üslupta bana, ne oldu zorunuza mı gitti diyebildi. Hepimiz Allah a inanıyoruz, hatta onun doğru yolundan gitme çabası içindeyiz. Hesabın görüleceği o çetin gün, bakalım kimler Allah ın en doğru yolunda gitmiş, birlikte göreceğiz. Kendimizi temize çıkartıp, karşımızda ki insanları küçümseyerek, Allah ın doğru yolunda olamayız.
Yine Mardin de Süryanilere ait, Deyrul Zafaran manastırını gezmeye gittik. Burası da eski tarihi güzel bir manastır, görmenizi tavsiye ederim. Hatta ücretli geziliyor. Bura da genç bir arkadaşı görevlendirmişler, gelenleri bilgilendirmek için. Gayet güzel bilgiler verirken, birden manastırın yıkılmış bazı bölümlerini gösterip, yine saygısız bir üslupta, bu yıkıntılar TİMUR un eseridir şeklindeki sözlerini birkaç kez, bizlerin gözlerinin içine bakarak tekrar etmesi, beni ve diğer arkadaşları sinirlendirdi ve kendisini ikaz ederek saygılı olması için uyardım. Böyle bir yerde konuşma üslubu olarak, daha tecrübeli bir görevlinin olması gerektiğini düşünüyorum.
Konuşmacının söylediği elbette yalan değildi. Timurlenk yalnız Manastırı değil, Mardin i aldığında şehrin birçok yerine zarar vermiş yıkmış. Tarih bunu yazar. Timur dan sonra Karakoyunlu devletinin hükümdarı, Kara Yusuf, 1406 da Mardin ve aldığı diğer şehirleri imar etmiştir. Tarihi gerçekleri anlatırken, o soy ile bağlantılı olan insanları, adeta sorumlu tutarcasına saygısız üslup kullanamaz hiç kimse. Bu toplum ister Türk olsun, ister Kürt olsun, isterse başka bir toplumdan olsun. Türklerin tarihinde azda olsa böyle yanlışlar vardır. Her ülke, her inanç, kendi tarihlerini gözden geçirip, karşısındaki insanları öyle yargılamalıdır. Ama Türkler ve özellikle Osmanlılar, her inanca saygılı olmuş ve ibadethanelerine dokunmamışlardır. Yahudileri unutmayınız, Avrupa dan Hıristiyanlardan Türk toplumuna sığınmışlardır. Yüzlerce yıldır Süryani kardeşlerimiz eğer, Mardin de ülkemizde yaşamaya devam ediyorlarsa, bu Türklerin her inanca nasıl saygılı olduğunu gösterir. Bugün ülkemizde azınlık diye isimlendirilen ama hiçbir Türk vatandaşının, bu ismi onlara layık görmediği bu vatandaşlarımızın, ibadet hanelerinde görevli yetkililer, gereken saygıyı bizlere göstermediklerine, üzülerek şahit oldum. Bunun için üzgünüm.
Bizler tarihte, Müslümanlara karşı yapılan, Hıristiyan Haçlı seferlerini unutmadık. Bunlar kadın, çoluk çocuk demeden Müslümanlar ı katlettiler, hatta yakıp yıktılar. Çok daha yakında balkanlarda ki, Bosna da Müslüman katliamını hatırlayınız. Ama bizler bugün senin soyun, senin atan, senin inancının takipçileri Müslümanları katletti demiyoruz. O ZULÜMLER TARİH SAYFALARINDA KALDI. O acı katliamlardan insanlık, ders almalıdır tekrar yaranın deşilmesinin, birbirimizi suçlamamızın hiç kimseye faydası yoktur. Binalar yeniden yapılır ama can, insan geri gelmez. Önemli olan dostluktur, kardeşliktir. Dostluk ve kardeşlik bozulursa, bundan ancak düşmanlarımız yarar sağlar. Yunanlılar Türk topraklarını işkâl ettikten sonra, kurtuluş savaşımızda geri çekilirken, terk ettikleri her şehrimizi yakmış, yıkmış öyle terk etmiştir. Ama bizler bugün bunu konuşmuyoruz bile.
Bu makalemi, kaleme almamdaki amacım. Süryani kilise ve manastırında yapılan bu yanlış davranışlardan vazgeçilmesi adınadır. Belki sağduyulu Süryani vatandaşlarımız, bu yanlışların tekrarlanmaması için, önlemler alır. Süryani vatandaşlarımızın, böyle bir olayın vuku bulmasından üzüntü duyacağına gönülden inanıyorum. Çünkü tanıdığım Süryani dostlarımız var. TEMENNİ EDİYORUM Kİ, BU İKAZ YAPILIR VE ORAYA GEZMEYE GİDECEK VATANDAŞLARIMIZDA, BUNUN TAKİPÇİSİ OLURLAR. Çünkü saygısızlık, hakaret düşünmeden söylenen sözler, toplumlarda mutlaka karşılık bulur, geri teper buda toplumların asla arzu etmediği bir durumdur.
Bu yazımı Facebook ta birçok sitede yayımladığımda, Süryani olabileceğini isminden tahmin ettiğim bir kişi, bakın yazıma nasıl bir cevap vermiş ve benim bu yazımı yazmamda ne kadar haklı olduğumu göstermiş.
“Sizin yaptınız ırkçılık ve de insanları ötekileştirmedir... Ve bunu unutmayın ki BU ÜLKEDE TEK KAVİM OLAN İNSANLAR SADECE SÜRYANİLERDİR... Ve siz sanırım camide çıkarken kilisenin temizliğin fark ettiginiz ve kendinizi de öz eleştire maruz bırakıldınız... Ve bunu hatırlatmakta fayda var... İlk önce kendi tarihinizi okuyun ondan sonra yorum yapın bu ülkeyi tanımak istiyorsanız ilk önce kendi tarihinizi okuyun ve de araştırın...”
Bu cevabı veren kişi, yazımdan o kadar etkilenmiş ve sinirlenmiş ki, beni ırkçılıkla suçladığı halde, kendisi gerçek bir ırkçı olduğunu haykırıyor adeta. Düşünebiliyor musunuz, kilisedeki papaz efendinin kendilerini gerçek dine hizmet eden, ilk Hıristiyanlardan sayarak, bir ırkçılık yapması ve karşısındaki diğer inananları ötekileştirmesine, yine güzel bir örnek veren bu arkadaşımız, ne diyordu hatırlayalım. BU ÜLKEDE YANİ TÜRKİYEDE, TEK KAVİM OLAN İNSANLARIN, SADECE SÜRYANİLER OLDUĞUNU SÖYLEYECEK KADAR, IRKÇI KENDİLERİNİ ÜSTÜN GÖREN BİR DÜŞÜNCEYE SAHİP OLDUKLARINI SÖYLEYEBİLİYORLAR. Türkleri kavim olarak bile görmüyor. Daha da ilginci, kendi kiliselerinin temizliğini örnek verip, bizim camilerimize laf atması, saygısızlığın sınırlarını zorlayacak nitelikte.
Aslında yazıma cevap veren bu şahsa, söyleyecek çok sözüm var ama değmez. Lütfen şunu unutmasınlar, bu ülkede özgürce inançlarını yaşıyor ve bu ülkenin toplumuna, gözlerinin içine baka baka, bu sözleri saygısızca söyleyebiliyorlarsa, bu ülkenin dünya üzerinde en sabırlı, en adil, en şefkatli bir KAVİM, toplum olduğunu gösteriyor demektir. Sabrında bir ölçüsünün olduğunu, hatırlatmak isterim.
Saygılarımla
Haluk GÜMÜŞTABAK
https://hakyolkuran1.blogspot.com/
http://halukgta.blogcu.com/
http://kuranyolu.blogcu.com/
http://hakyolkuran.com/
https://www.facebook.com/Kuranadavet1/