A. Kur'an'da: Müslümanın bir numaralı kaynağı vahiy, ölünün üzerine veya ölünün ardından Kur'an okumaya dair hiçbir şey söylemez. Kur'an ölmüş olan mümin yakınlarımız, aile fertlerimiz ve iman kardeşlerimiz için dua ayetleri barındırır. Buradan onlara dua etmemiz gerektiğini çıkarırız. Bu kadar.
B. Sünnette: Efendimizin ölünün üzerine veya ardına Kur'an okuduğuna dair hiçbir sahih ve dahi zayıf riyavet bulunmamaktadır. Aynı şey sahabe efendilerimiz için de geçerlidir.
C. Hadiste: Tirmizi'nin tahriç ettiği garib bir hadis vardır: "İkrau'l-yâsîn 'alâ mevtâkum". Bu rivayet -in sahha'l-hadis- tüm otoriteler tarafından ölümün arkasından değil "ala" harf-i cerrinin de delalet ettiği gibi "ölmek üzere olan sekerat halindeki birinin yanında okumayı emreder." Efendimizin kastı budur, hadisin tüm şarihleri bunu söyler ve İslam tarihindeki selim uygulama da budur.
MAKSADI Yasin suresinin muhtevasında aranmalıdır. Yasin ahireti kişinin gözünde canlandırır. Ölmek üzere olan insanı ahirete hazırlama amacı taşır. Aslında bu bir telkin olmaktan çok, mü'mince yaşanmış hayatın hafızasında kayıtlı olan, bilincinde mevcut bulunan, bilinçaltında saklı olan "ahirete iman" hakikatini tüm çıplaklığıyla tedavüle sürmek maksadını taşır.
2. ÖRF AÇISINDAN:
Mevcut 3 ihlas bir fatiha ve yasin suresini okuma uygulaması örfidir. Esasen avamın ahiretle zihni bir bağ kurmak için geliştirdiği bir formüldür. Buna ses çıkarmayan ulema "ölüye faydalı olmasa dahi okuyanın kendine duygusal bir faydası olur" gerekçesiyle ses çıkarmamıştır.
3. MODERN MUHATAP AÇISINDAN:
Dinin şekillendirdiği "ma'ruf örf" (münker örf de var) şu veya bu gerekçeyle yok sayıldığında, yerini çok daha zararlı seküler hurafeler, icatlar, kutsallıklar almaktadır. Cenazelerden tekbiri kaldırınca yerini alkış saçmalığının alması gibi. Ölümüzün arkasına Kur'an okumayacağız da gazel mi okuyacağız" diyen de kendine göre haklıdır.
Bu örfi uygulamanın mahzurları: İnsanı diriltmek ve hayat vermek için inmiş olan Kur'an'ı ölülere okumaya mahkum ederek vahyi amacından saptırmak. Şişe içinde "okunmuş yasin" satmak gibi sapkınlıklara yol açmak. Kur'an okuyuculuğu gibi paralı bir sektörün doğmasına yol açmak. İnsana delilsiz mesnetsiz sahte bir tatmin hissi vermek.
Artıları: Cahil insanların ahiretle bağ kurmak için bir bahane olması. Avamın Kur'an ile irtibatının kopmaması için bir vesile olması. Halk dindarlığının daha kötüye yönelmemesi için oluşan psiko-sosyal açığın Kur'an tilavetiyle kapatılması. Hepsi elde edilemeyenin hepsini terk etmenin akıl karı olmaması.
TAVSİYE: Üç ihlas okunmamalı. Zira Tevhid/İhlas suresinin muhtevasının olayla bir alakası yoktur.
Ölülere dua edilmesi Kur'an'ın talimidir. Fatiha hem sena hem duadır. Dolayısıyla ölülerimize (mü'min olanlara) Fatiha suresi dua kastı ve niyetiyle okunabilir. Hatta bu konudaki açık ve ihtiyaç göz önüne alındığında, işin törensel tarafı hatırlandığında, aksi durumun doğuracağı mahzurlar düşünüldüğünde rahatlıkla şunu söyleyebiliriz: FATİHA OKUNMALIDIR.
Yasin'in okunması ise yukarıda yer almıştır.
ALINTI
hayr ile...