Gurbetçilerin son zamanlarda artan işszlik ve ekonomik krizle birlikte ödeme zorluğu çektiği için yeni sorunlar yaşadığı askerlik ve vatandaşlık konularındaki düzenlemelerden de habersiz olduğu ortaya çıktı.
Bulundukları ülkelerin vatandaşlığına geçenlerin ödemiş olduğu paraları geri talep edebilmesinden tutun da tekrar Türk vatandaşlığına geri dönme şartları ile ilgili kanun maddelerini sizin için araştırdık.
Konu ile ilgili daha geniş bilgi almak için Başkonsolosumuz Sayın İbrahim Mete Yağlı ile yapacağımız röportaj yakında haber portalımızda olacak.
Askerlik yükümlülüğü ile ilgili hususlar (Yasa'nın 20/b maddesi):
Bu değişiklikle Türk vatandaşlığından izinle çıkma için askerlik yapmış olma şartının aranmasından vazgeçilmiştir.
a)Halen bedelli askerlik için başvurmuş olup, 4112 sayılı yasa uyarında vatandaşlıktan izinle çıkmak isteyenlerin durumu: Bu kişiler yasanın 20/b maddesindeki değişiklikten yararlanacaklardır. Ödemeler bakımından temel kıstas, dövizle askerlik hizmeti kapsamında bulunup ta, hem temel eğitim hem de ödeme yükümlülüğünü tamamlayarak kesin terhise hak kazananlar ile, bu iki yükümlülükten birini tamamlamadıkları için kesin terhise müstahak olmayanlar arasındaki statü farkıdır. Bu çerçevede,
� Döviz borcunu kısmen veya tamamen ödemiş ancak henüz temel askerlik hizmetini yapmamış olanlar vatandaşlıktan çıkma belgelerini alıp yabancı statüsüne geçmelerini müteakip, askerlik şubelerine veya ilgili dış temsilciliklere başvurmaları halinde, ödemiş oldukları dövizleri geri alabileceklerdir.
� Temel askerlik hizmetini yapmış ancak borcunu kısmen ödemiş olanlara da, müraacatları halinde ödemiş oldukları dövizi geri alabileceklerdir.
� Yukarıda belirtilen iki kategoriye giren kişilerden, ileride yeniden Türk vatandaşlığına dönmek isteyenler, ödemiş oldukları dövizi geri almış iseler Türk vatandaşlığına yeniden girdikten sonra dövizle askerlik hizmetinden yararlanmaları mümkün değildir.
Bu kişiler yeniden Türk vatandaşlığına döndükleri takdirde tabi oldukları statülere göre asker edilecekler, ancak daha önce temel askerlik eğitimini yapmış olanların bu süresi, yapacakları askerlik süresinden düşülecektir. Ödemiş oldukları dövizi geri almamış olanlar ise ileride yeniden Türk vatandaşlığına geçmeleri halinde, 38 yaşın altında iseler, talepleri halinde dövizle askerlik hizmetinden yararlanabileceklerdir. 38 yaşın üstündekiler için bir imkan mevcut değildir. 38 yaşın üstündekilerden daha önce temel askerlik eğitimi yapmış olanların bu süreleri de keza askerlik süresinden düşülecektir.
b)4112 sayılı yasa uyarınca askerlik görevini yapmadan izinle Türk vatandaşlığından çıkmasına izin verilen kişilerin, ileride yeniden vatandaşlığa alınmaları halinde, askerlik hizmetinden muaf tutulmaları söz konusu değildir.
c) 4112 sayılı yasa uyarınca, izinle Türk vatandaşlığından çıkan yükümlüler, vatandaşlığına geçtikleri ülkenin ordusunda askerlik hizmeti yaptıktan sonra yeniden Türk vatandaşlığına alındıkları taktirde, "Birden fazla tabiyetli Türk vatandaşlarının askerlik yükümlülüklerinin yerine getirilmesine ilişkin" olarak halen mevcut uygulamadan yararlanacaklardır.
d)Yoklama kaçağı, bakaya, firar, hava değişim tecavüzü durumunda bulunan yükümlülere, Türk vatandaşlığından çıkma izni verilmeyecektir.
e)4112 sayılı yasa yürürlüğe girmeden önce, askerlik yapmamış oldukları için Türk vatandaşlığından izinle çıkamayacaklarına dair kenilerine resmi makamlarımızca verilen belgelere istinaden, yabancı bir devlet vatandaşlığına kabul edilmiş olanların, Türk vatandaşlığından çıkmalarına izin verilmesi mümkündür. Ancak 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Yasası'nın 29. maddesinde 4112 sayılı kanunla yapılan değişiklikle tanınan haklar, sadece doğumla Türk vatandaşı olup, Bakanlar Kurulu'ndan çıkma izni almak suretiyle yabancı devlet vatandaşlığını kazanan kişileri istihdaf ettiğinden, yukarıda değinilen, daha önce çıkma izni almadan yabancı devlet vatandaşlığını kazanmış olan bu kişilerin 29. maddedeki değişiklikle getirilen haklardan yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.
II. 403 sayılı yasanın 29. maddesinde yapılan değişiklikle ilgili hususlar a)Doğumla Türk vatandaşı olup, sonradan Bakanlar Kurulu'ndan çıkma izni almak suretiyle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanan kişiler, T.C.'nin milli güvenliği ve kamu düzenine ilişkin hususlar saklı kalmak kaydıyla, aşağıda belirtilen konularda, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam edeceklerdir: Bu haklar şunlardır:"İkamet, seyahat, çalışma, yatırım yapma, ticari faaliyet, miras, taşınır veya taşımaz mal satın alınması, ferağı ve kiralama".
b)Bu kişilere talepleri üzerine, yurtdışında Türk temsilcilikleri, yurt içinde ise İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü ile İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüklerine, statülerini kanıtlayacak bir "İzinli Çıkma Belgesi" verilecektir. Bu belge yukarıda belirtilen haklara ilişkin işlemler sırasında ibrazedilmelidir.
c)Yukarıda (I e) maddesinde belirtildiği gibi, hükümetimizden izin almadan başka bir devletin vatandaşlığına geçmiş olanların, yasanın 29. maddesinde belirtilen haklardan yararlanmaları mümkün değildir.
d)403 sayılı yasa uyarınca Türk vatandaşlığından çıkmış olan kişiler, diledikleri taktirde, aynı yasanın ilgili hükümleri uyarınca yeniden Türk vatandaşlığına alınmak üzere müraacat edebilirler.
e)4112 sayılı yasa uyarınca Türk vatandaşlığından çıkan kişiler, Merkez Bankası'ndaki kredi mektuplu döviz tevdiat hesaplarını kullanmaya devam edebileceklerdir.
alinti
adalet.hukuk.com
Bulundukları ülkelerin vatandaşlığına geçenlerin ödemiş olduğu paraları geri talep edebilmesinden tutun da tekrar Türk vatandaşlığına geri dönme şartları ile ilgili kanun maddelerini sizin için araştırdık.
Konu ile ilgili daha geniş bilgi almak için Başkonsolosumuz Sayın İbrahim Mete Yağlı ile yapacağımız röportaj yakında haber portalımızda olacak.
Askerlik yükümlülüğü ile ilgili hususlar (Yasa'nın 20/b maddesi):
Bu değişiklikle Türk vatandaşlığından izinle çıkma için askerlik yapmış olma şartının aranmasından vazgeçilmiştir.
a)Halen bedelli askerlik için başvurmuş olup, 4112 sayılı yasa uyarında vatandaşlıktan izinle çıkmak isteyenlerin durumu: Bu kişiler yasanın 20/b maddesindeki değişiklikten yararlanacaklardır. Ödemeler bakımından temel kıstas, dövizle askerlik hizmeti kapsamında bulunup ta, hem temel eğitim hem de ödeme yükümlülüğünü tamamlayarak kesin terhise hak kazananlar ile, bu iki yükümlülükten birini tamamlamadıkları için kesin terhise müstahak olmayanlar arasındaki statü farkıdır. Bu çerçevede,
� Döviz borcunu kısmen veya tamamen ödemiş ancak henüz temel askerlik hizmetini yapmamış olanlar vatandaşlıktan çıkma belgelerini alıp yabancı statüsüne geçmelerini müteakip, askerlik şubelerine veya ilgili dış temsilciliklere başvurmaları halinde, ödemiş oldukları dövizleri geri alabileceklerdir.
� Temel askerlik hizmetini yapmış ancak borcunu kısmen ödemiş olanlara da, müraacatları halinde ödemiş oldukları dövizi geri alabileceklerdir.
� Yukarıda belirtilen iki kategoriye giren kişilerden, ileride yeniden Türk vatandaşlığına dönmek isteyenler, ödemiş oldukları dövizi geri almış iseler Türk vatandaşlığına yeniden girdikten sonra dövizle askerlik hizmetinden yararlanmaları mümkün değildir.
Bu kişiler yeniden Türk vatandaşlığına döndükleri takdirde tabi oldukları statülere göre asker edilecekler, ancak daha önce temel askerlik eğitimini yapmış olanların bu süresi, yapacakları askerlik süresinden düşülecektir. Ödemiş oldukları dövizi geri almamış olanlar ise ileride yeniden Türk vatandaşlığına geçmeleri halinde, 38 yaşın altında iseler, talepleri halinde dövizle askerlik hizmetinden yararlanabileceklerdir. 38 yaşın üstündekiler için bir imkan mevcut değildir. 38 yaşın üstündekilerden daha önce temel askerlik eğitimi yapmış olanların bu süreleri de keza askerlik süresinden düşülecektir.
b)4112 sayılı yasa uyarınca askerlik görevini yapmadan izinle Türk vatandaşlığından çıkmasına izin verilen kişilerin, ileride yeniden vatandaşlığa alınmaları halinde, askerlik hizmetinden muaf tutulmaları söz konusu değildir.
c) 4112 sayılı yasa uyarınca, izinle Türk vatandaşlığından çıkan yükümlüler, vatandaşlığına geçtikleri ülkenin ordusunda askerlik hizmeti yaptıktan sonra yeniden Türk vatandaşlığına alındıkları taktirde, "Birden fazla tabiyetli Türk vatandaşlarının askerlik yükümlülüklerinin yerine getirilmesine ilişkin" olarak halen mevcut uygulamadan yararlanacaklardır.
d)Yoklama kaçağı, bakaya, firar, hava değişim tecavüzü durumunda bulunan yükümlülere, Türk vatandaşlığından çıkma izni verilmeyecektir.
e)4112 sayılı yasa yürürlüğe girmeden önce, askerlik yapmamış oldukları için Türk vatandaşlığından izinle çıkamayacaklarına dair kenilerine resmi makamlarımızca verilen belgelere istinaden, yabancı bir devlet vatandaşlığına kabul edilmiş olanların, Türk vatandaşlığından çıkmalarına izin verilmesi mümkündür. Ancak 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Yasası'nın 29. maddesinde 4112 sayılı kanunla yapılan değişiklikle tanınan haklar, sadece doğumla Türk vatandaşı olup, Bakanlar Kurulu'ndan çıkma izni almak suretiyle yabancı devlet vatandaşlığını kazanan kişileri istihdaf ettiğinden, yukarıda değinilen, daha önce çıkma izni almadan yabancı devlet vatandaşlığını kazanmış olan bu kişilerin 29. maddedeki değişiklikle getirilen haklardan yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.
II. 403 sayılı yasanın 29. maddesinde yapılan değişiklikle ilgili hususlar a)Doğumla Türk vatandaşı olup, sonradan Bakanlar Kurulu'ndan çıkma izni almak suretiyle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanan kişiler, T.C.'nin milli güvenliği ve kamu düzenine ilişkin hususlar saklı kalmak kaydıyla, aşağıda belirtilen konularda, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam edeceklerdir: Bu haklar şunlardır:"İkamet, seyahat, çalışma, yatırım yapma, ticari faaliyet, miras, taşınır veya taşımaz mal satın alınması, ferağı ve kiralama".
b)Bu kişilere talepleri üzerine, yurtdışında Türk temsilcilikleri, yurt içinde ise İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü ile İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüklerine, statülerini kanıtlayacak bir "İzinli Çıkma Belgesi" verilecektir. Bu belge yukarıda belirtilen haklara ilişkin işlemler sırasında ibrazedilmelidir.
c)Yukarıda (I e) maddesinde belirtildiği gibi, hükümetimizden izin almadan başka bir devletin vatandaşlığına geçmiş olanların, yasanın 29. maddesinde belirtilen haklardan yararlanmaları mümkün değildir.
d)403 sayılı yasa uyarınca Türk vatandaşlığından çıkmış olan kişiler, diledikleri taktirde, aynı yasanın ilgili hükümleri uyarınca yeniden Türk vatandaşlığına alınmak üzere müraacat edebilirler.
e)4112 sayılı yasa uyarınca Türk vatandaşlığından çıkan kişiler, Merkez Bankası'ndaki kredi mektuplu döviz tevdiat hesaplarını kullanmaya devam edebileceklerdir.
alinti
adalet.hukuk.com
