Yüzölçümü : 68.893 km²
Nüfus : 3.734.000
Başkent : Dublin
Önemli Şehirler : Dublin, Dundalk, Sligo, Ballina, Westport, lifden, Galway, Dun, Wicklow, Shannon, Limerick, Thurles, Waterford, Killarney, Cork, Bantry.
Yeri : Britanya adalarını oluşturan iki ana adanın daha küçük ve batıda olanıdır.
Dil : Gael dili, İngilizce
Din : Katoliklik, protestan
Önemli coğrafi yerler : Wicklow dağları, Cork ve Kerry dağları, Donegal dağları, Mayo dağları, Shannon ırmağı.
NEWGRANGE (MÖ. 4. Milenyum İRLANDA)
Newgrange, Meath Kasabası, İrlanda Cumhuriyeti, Boyne Nehri 'nin kuzey kıyısında, Drogheda'ya 16 km den az mesafede ve Dublin'in yaklaşık 48 km kuzeyindedir.
1699'da bina yapımında kullanmak için taş aranırken keşfedilen Newgrange, mağara diye nitelendirilmişti. O zamandan beri, Danimarkalılara atfedilmiş; Hıristiyan dönemin ilk yüzyıllarında yaşayan Tara krallarına türbe olarak hizmet etmiş, hatta Mycenae'deki arıkovanı mezarlarının bir uzantısı olarak görülmüştür. Aslında, Mycenae'den, hatta Stonehenge ya da Piramitlerden çok daha eskidir. İrlanda edebiyatında Boyne'un ikametgahı olarak nam salan Newgrange, MÖ 3200'lerde yapılan pasaj mezardır.
Burası, o dönemde Boyne Vadisi'nde teknik yeterliliğe sahip ve sofistike bir Neolitik toplumun gelişmeye başladığına dair kesin ipuçları veriyor. Boylu boyunca ve tavanında harika monolitlerin uzandığı 91 cm genişliğinde ve 16.7 metre uzunluğundaki bu pasaj, üç kollu bir odaya açılır. Pasajın ön tarafındaki 1.5 metrelik yükseklik, odanın girişinde iki katına çıkar. Hem oda hem de pasajın, 200 bin ton gevşek taştan oluşan bir taş yığını ile örtüldüğü saptanmıştır. Suya karşı dayanıklı yapının çevresi iri kayalarla çevrilidir. Newgrange'a dair hâlâ cevaplanmamış sorular var. Böylesine titizlikle inşa edilen bir mezarda neden sadece dört insan kalıntısı bulunmuştur? Bu devasa kayalar buraya nasıl taşınmıştır? (Kaldırılıp taşınmadığı, buraya sürüklendiği sanılıyor.) Yapımı ne kadar sürdü ve kaç kişi çalıştı? Bazı taşlar üzerinde belirgin geometrik desenlere rastlansa da, bu desenler neden bazı yerlerde saklanmaya çalışılmış?
Kimi açılardan baktığımızda ise şüpheye yer bırakacak hiçbir şey yok: Newgrange'ın araştırmacısı Profesör O'Kelly bize mezarın, doğan kış güneşinin pasajdan içeri süzülecek şekilde tasarlandığını gösterdi. Newgrange inşa edildiğinde de olan buydu, odanın ucundaki desenli taş, güneş ışınıyla aydınlanırdı.
O dönemde pasajın girişi bir kayayla kapatılmış olsa da, güneş ışını çatıda açılan ufak bir delikten içeri süzülürdü. Kış gündönümünün bir hafta öncesinden sonrasına kadar, bu durum gözlemlendi. Benzeri bir olaya, İskoçya'daki, MÖ 2700'lerde yapılan Orkney Adaları'nda bulunan Maes Howe türbesinde de rastlanır. Ancak burada, diğerinin aksine, mezarın içini doğan değil batan güneş aydınlatır. Newgrange'da güneşin önemi, İrlanda edebiyatında mezarın Dağda ya da "iyi tanrı" diye bilinen güneş tanrısı gibi doğaüstü varlıklarla ilişkilendirilme teorisini destekliyor.
