Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in önerisi üzerine Başbakanlığa atanan İlham Aliyev, 24 Aralık 1961'de Bakü'de doğdu. Yeni Azerbaycan Partisi (YAP) kaynaklarına göre, orta öğretimini 1967-1977 yılları arasında Bakü'de tamamlayan İlham Aliyev, 1977'de Moskova Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Fakültesi'ne girdi. Üniversite eğitimini 1982'de tamamlayan Aliyev, aynı üniversitede asistan olarak kalmaya hak kazanırken, 1985 yılında Tarih ve Uluslararası İlişkiler konulu master tezini tamamladı ve üniversitede 1990 yılına kadar öğretim görevlisi olarak çalıştı.
İlham Aliyev, 1991 ve 1994 yılları arasında Moskova ve İstanbul'da çeşitli ticari faaliyetlerde bulundu. Azerbaycan devlet petrol şirketi SOCAR'ın başkan yardımcılığını Mayıs 1994'ten itibaren üstlenen İlham Aliyev, 1995 ve 2000 yılı genel seçimleri sonucunda milletvekili olarak Milli Meclis'e girdi. Babası Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in Genel Başkanlığını yürüttüğü YAP'ın Genel Başkan Yardımcılığına 1999 yılında seçilen İlham Aliyev, 1997'den beri Milli Olimpiyat Komitesi'nin başkanlığını da yapıyor.
Azeri Türkçesi'nin yanı sıra Rusça, İngilizce ve Fransızca'yı çok iyi bildiği ifade edilen İlham Aliyev'in 2 kızı ve 1 oğlu bulunuyor.