Yüksek Seçim Kurulu(YSK), seçim takvimini 14 Mart itibariyle başlatırken, Türkiye 12 Haziran’da yapacağı 24’ncü dönem milletvekilliği seçimiyle 1946’dan bu yana 17’nci kez genel seçimler için sandığa gidecek.
Türkiye"de çok partili siyasal yaşama geçilmesinden sonra yapılan ilk seçim olan 21 Temmuz 1946"daki genel seçimde üç siyasi parti yarıştı. Türkiye"nin çok partili yaşama geçilmesinden sonraki ilk sandık macerasında 465 milletvekilliğinden 397"sini CHP, 61"ini DP, 7"sini ise bağımsızlar kazandı. Türkiye genel seçimler için, 1950, 1954, 1957, 1961, 1965, 1969, 1973, 1977, 1983, 1987, 1991, 1995, 1999, 2002 ve son olarak da 22 Temmuz 2007"de sandığa gitti. 23"ncü dönem milletvekillerinin belirlendiği 22 Temmuz 2007"de yapılan genel seçimlere 14 siyasi parti katıldı ve 42 milyon 533 bin 41 seçmen oy kullandı. 17"nci kez yapılacak 12 Haziran"daki genel seçimlerde ise 49 milyonu aşkın seçmen oy kullanacak ve seçimlere 27 siyasi parti katılacak.
12 Haziran"da yapılacak genel seçimler için geri sayım devam ediyor. Yüksek Seçim Kurulu"nun 14 Mart itibariyle seçim takvimini başlatmasıyla siyasi partiler seçim startını verirken, Türkiye de 12 Haziran"da 17"nci kez sandığa gitmiş olacak. Türkiye, 1946 yılında çok partili siyasi yaşamla tanışırken, 21 Temmuz 1946 tarihinde yapılan milletvekili genel seçimlerinde CHP 397, Demokrat Parti 61 ve bağımsızlar da 7 milletvekilliği kazandı. Açık oy, gizli sayım ve çoğunluk sistemi esasına göre yapılan seçimler tarihteki yerini "şaibeli seçim" olarak aldı.
-1946"DAN BU YANA EN YÜKSEK OY ORANI YÜZDE 57,61"LE DP"NİN-
1946 yılındaki seçimlerden 4 yıl sonra 1950"de yapılan genel seçimlere ise 3 siyasi parti katıldı. 14 Mayıs 1950"de yapılan genel seçimlere 8 milyon 953 bin 55 seçmen katılırken, DP oyların yüzde 52.68"ini, CHP yüzde 39.5"ini ve MP de yüzde 3.11"ini aldı. Aynı seçimlerde bağımsızların oy oranı ise yüzde 4.76 oldu. 1950"den bu yana yapılan genel seçimlerde en fazla oy oranına 1954"teki seçimde yüzde 57.61 ile Demokrat Parti ulaştı. 1954 seçimlerinde DP"nin yüzde 57.61"lik oyuna karşılık CHP oyların yüzde 35.56"sını alırken seçime giren siyasi parti sayısı da 4 oldu. CMP yüzde 4.85, TKP yüzde 0.64 oy aldı, bağımsızların oy oranı ise yüzde 1.54 oldu. 1957 seçimleri ise DP oylarının gerilediği seçim oldu. Yüzde 47.9 oranında oy alan DP"yi yüzde 41"le CHP izledi. Aynı seçimde CMP yüzde 7.1 oy olarken HP yüzde 3.9 oranında oy aldı. Bağımsızların oy oranı ise yüzde 0.1 oldu. 1960 ihtilalinin ardından 15 Ekim 1961"de Türkiye bir kez daha sandığı önünde buldu. CHP ise halkın yüzde 36.7"sinin oylarıyla yeniden iktidar oldu. Demokrat Parti"nin yerine kurulan Adalet Partisi"nin (AP) oy oranı ise yüzde 34.8 oldu. Aynı seçimde Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (CMKP) yüzde 14, Yeni Türkiye Partisi (YTP) yüzde 13.7, bağımsızlar da yüzde 0.8 oranında oy aldı.
-SEÇİMLERE EN ÇOK KATILAN PARTİ CHP-
1946"dan bu yana yapılan genel seçimlere en çok katılan siyasi parti ise CHP oldu. 12 Eylül döneminde tüm partilerin kapatılmasının ardından siyaset sahnesinden bir süre uzak kalan CHP, 1983 ve 1987 seçimlerinde yer alamadı.
-DEMİREL MENDERES"İN REKORUNU KIRAMADI-
1961 seçimlerinden dört yıl sonra 10 Ekim 1965"te yapılan seçimlerde ise seçmen bir kez daha iktidarı değiştirdi. 1961 seçimlerinde halkın yüzde 36.7"sinin oyunu alarak iktidar olan CHP 1965 seçimlerinde yüzde 28.7 oranında oy aldı. Süleyman Demirel"in başkanlığındaki Adalet Partisi (AP), Menderes"in 1954 seçimlerinde aldığı yüzde 57.6"lık oy oranı rekorunu kıramasa da yüzde 52.9 oranında oy alarak iktidara geldi. 1965 seçimlerinde MP yüzde 6.3, YTP yüzde 3.7, Türkiye İşçi Partisi (TİP) yüzde 3, CKMP ise yüzde 2.2 oranında oy aldı. 1969 seçimlerinde AP"nin oyları yüzde 46.5"e geriledi. 12 Ekim"de yapılan seçimde CHP yüzde 27.3 oranında oy alırken Cumhuriyetçi Güven Partisi (CGP) 6.6, Millet Partisi 3.2, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) yüzde 3, Türkiye İşçi Partisi ( TİP) 2.8, Türkiye Birlik Partisi (TBP) yüzde 2.8, YTP yüzde 2.2 bağımsızlar da yüzde 5.6 oranında oy aldı.
-CHP"Lİ YILLAR-
1969 seçimlerinde oyları yüzde 46.5"a gerileyen AP, 1973 yılında yapılan genel seçimlerde neredeyse yüzde 50 oranında oy kaybederek yüzde 29.8 oranında oy aldı. CHP yüzde 33.3 oyla yeniden iktidara gelirken, aynı seçimde DP yüzde 11.9, Necmettin Erbakan"ın başkanlığındaki Milli Selamet Partisi (MSP) yüzde 11.8, CGP yüzde 5.3, MHP yüzde 3.4, TBP yüzde 1.1, MP yüzde 06, bağımsızlar da yüzde 2.8 oranında oy aldı. 1977 seçimlerinde ise CHP oylarını yüzde 41.3"e çıkarırken AP de yüzde 36.9 oranında oy aldı. Aynı seçimlerde MSP yüzde 8.5, MHP yüzde 6.4, CGP yüzde 1.9, DP yüzde 1.9, TBP yüzde 0.4, TİP 0.2, bağımsızlar da 2.5 oranında oy aldı.
-1980 DARBESİNDEN SONRA ANAP"LI YILLAR-
1960 darbesi ve 12 Mart muhtırasının ardından Türkiye demokrasisi bu kez 1980 askeri darbesiyle sekteye uğradı. 1980 darbesinin ardından ilk seçim sandığı ise 1983 yılında kuruldu. 1980 sonrası kurulan Anavatan Partisi (ANAP) girdiği ilk seçim olan 1983 seçimlerinde yüzde 45.14 oranında oy alarak tek başına iktidar oldu. Aynı seçimde Halkçı Parti (HP) yüzde 30.5, Milliyetçi Demokrasi Partisi (MDP) yüzde 23.3, bağımsızlar da yüzde 1.1 oranında oy aldı. 1987 yılında yapılan seçimlerde ise ANAP"ın oyları yüzde 36.3"e geriledi. SHP yüzde yüzde 24.8 oranında oy alırken, AP"nin yerine kurulan Doğru Yol Partisi (DYP) yüzde 19.1, Demokratik Sol Parti (DSP) yüzde 8.5, Refah Partisi (RP) yüzde 7.2, Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP) yüzde 2.9, Islahatçı Demokrasi Partisi (IDP) yüzde 0.8, bağımsızlar da yüzde 0.4 oranında oy aldı.
-DEMİREL YENİDEN SAHNEDE-
1991 seçimlerinde Süleyman Demirel başkanlığındaki DYP, ANAP"ı geride bırakarak seçimlerden birinci parti olarak çıktı. DYP yüzde 27, ANAP yüzde 24, SHP yüzde 20.8, RP (MHP+IDP) yüzde 16.9, DSP yüzde 10.8, SP yüzde 0.4 ve bağımsızlar da yüzde 0.1 oranında oy aldı.
-1995 SEÇİMLERİ ERBAKAN"I İKTİDARA TAŞIDI-
1995 seçimlerinde ise, kapatılan Refah Partisi (RP) seçimlerden birinci parti çıktı. RP"nin oy oranı yüzde 21.4 olurken ANAP yüzde 19.6, DYP yüzde 19.2, DSP yüzde 14.6, CHP yüzde 10.7, MHP yüzde 8.2,Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) yüzde 4.2 oranında oy aldı. Erbakan ve Çiller Refahyol hükümetini kurarken, Erbakan"ın başbakanlığındaki hükümet döneminde 28 Şubat süreci yaşandı.
-ECEVİT BAŞBAKAN-
1999 seçimlerinde ise DSP yüzde 22.19 oranında oy alarak birinci parti oldu. Oy sonuçları DSP-MHP-ANAP koalisyonunun kurulmasına yol açarken, aynı seçimde MHP yüzde 17.98, kapatılan RP"nin yerine kurulan Fazilet Partisi (FP) yüzde 15.41, ANAP yüzde 13.22, DYP yüzde 12.01, CHP yüzde 8.71, HADEP yüzde 4.71, BBP yüzde 1.46, bağımsızlar yüzde 0.87, ÖDP yüzde 0.80, DTP 0.58, LDP yüzde 0.41, DP yüzde 0.30, BP yüzde 0.25, MP Yüzde 0.25, İP yüzde 0.18, DEPAR yüzde 0.18, EMEP yüzde 0.17, DP 0.14, SİP yüzde 0.12, DBP 0.08 oranında oy aldı.
-AKP"Lİ YILLAR-
1999 seçimlerinden 3.5 yıl sonra Türkiye bir kez daha sandığa gitti. 3 Kasım 2002"de yapılan genel seçimlerde toplam 41 milyon 407 bin 15 seçmenden 31 milyon 510 bini oy kullandı. 2002"de yapılan genel seçimlerde, AKP oyların yüzde 34.43"ünü alarak iktidar oldu. CHP yüzde 19.1, DYP yüzde 9.54, MHP yüzde 8.35, GP yüzde 7.25, DEHAP yüzde 6.14, ANAP yüzde 5.11, SP yüzde 2.49, DSP yüzde 1.22, YTP yüzde 1.15, BBP yüzde 1.02 oy aldı. 2002 seçimlerine 18 siyasi parti katıldı. AKP"nin tek başına iktidar olduğu seçimlerin ardından Siirt"te seçimler 9 Mart 2003"te yenilendi. AKP, 3 milletvekili çıkardı. AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan Parlamento"ya girdi. 9 Mart seçimine AKP, CHP, İP ve TKP katıldı. Türkiye 2002 yılı seçimleriyle birlikte 1987"den sonra tekrar koalisyonsuz döneme geçiş yaptı. 2002 seçimlerinden 5 yıl sonra Türkiye 22 Temmuz 2007"de genel seçimler için sandığa gitti. Genel seçimlerde 42 milyon 799 bin 303 kayıtlı seçmenden 36 milyon 56 bin 293"ü oy kullandı. AKP 2007 seçimlerinde yüzde 46.58 oranında oy alırken CHP"nin oyları yüzde 20.88 oldu. MHP 2007 seçimlerinde yüzde 14.27 oy alarak Meclis"e girerken, DP"nin oyu yüzde 5.42"de kaldı. Bağımsızların oy oranı 5.32 olurken, 2007 seçimlerine 14 siyasi parti katıldı.
-12 HAZİRAN"DAKİ SEÇİMLERE 27 SİYASİ PARTİ KATILACAK-
Türkiye 12 Haziran"da bir kez daha genel seçimler için sandığa gitmeye hazırlanırken, YSK da genel seçimlere 27 siyasi partinin katılacağını bildirdi. 12 Haziran seçimlerinde 49 milyonu aşkın seçmen oy kullanacak.(
