Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanı Selma Aliye Kavaf, kadınların medyada tüketim malzemesi olarak kullanıldıklarını söyledi.

"Magazin haberleri hariç, baş sayfalarda kadın görmek zor. Medyada kadınlar tüketim malzemesi olarak görülüyor" dedi.
Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı'na bağlı Medyalog Platformu ve Kadın Platformu tarafından düzenlenen "Medya'da Kadın Algısı, İstihdam ve İstismar" konulu çalıştay, Bolu'nun Karacusu beldesinde bulunan Gazelle Otel'de başladı.

Çalıştayın açılış konuşmasında söz alan Devlet Bakanı Selam Aliye Kavaf, medyanın algıların oluşmasındaki etkisine değindi. Türkiye'de televizyon izleme oranlarının çok yüksek olduğu söyleyen Kavaf, "İçinde yaşadığımız iletişim çağında medya ve özellikle televizyon güçlü söylemi ile etki alanının genişliğiyle sosyal olgular üzerindeki etkisini giderek artırmaktadır.

Çağımız insanı neredeyse gözünü dünyaya açmasıyla beraber televizyon izlemeye başlıyor. Türkiye'de televizyon izlenme oranı yüzde 94'e ulaşırken, gazete okuma oranı yüzde 22, kitap okuma oranı ise yüzde 5'te kalıyor. Bu güçlü etkileşim alanıyla medya, toplumdaki güç ilişkilerini, değer yapılarını ve yeni ahlaki olguları yansıtmakta ama aynı zamanda bunları yeniden üretmekte, değiştirmekte ve başka biçimlerde kurmaktadır" dedi.

Medyanın kadınları tüketim malzemesi olarak gördüğünü söyleyen Bakan Kavaf, "Kadın, medyada belirleyici konumdan çok belirlenen konumunda. Kadınların medyada çoğunlukla özne değil, bir tüketim nesnesi olarak yer aldığı görülmektedir. Kadının medyada görmezden gelinmesi, eksik temsili ya da belirli roller içinde sunulması küresel bir sorundur ve bütün dünyada üzerinde tartışılan bir konudur.

Gazetelerde kadınların temsil ediliş biçimleri incelendiğinde ilk dikkat çekici durum, gazetelerin birinci sayfalarında magazin haberleri dışında kadınların pek sık yer alamamasıdır. Çünkü birinci sayfa ağırlıklı olarak iç ve dış politika, ekonomi gibi genellikle erkeklerin ilgi alanına girdiği varsayılan konulara ayrılmıştır. Dolayısıyla siyaset, ekonomi, hukuk gibi konularda haber kaynağı ya da fikir alınacak uzman olarak genelde erkekler tercih edilmektedir" şeklinde konuştu.

Bakan Kavaf, özellikle şiddete maruz kalan kadınların "kurban" olarak sunulmasının büyük sıkıntı olduğunu ifade ederek, "Bu tür haberler gazetelerin 3. sayfalarında yoğunlaşıyor. Kadına medyada yer verilmesi durumunda da şiddet gören, ihanete uğrayan, mağdur bireyler olarak gösterilmektedir. Söz konusu araştırmaya göre haberlerde kadınlar erkeklere oranla iki kat daha fazla mağdur olarak gösterilmektedir. Bütün olumsuzluklara rağmen son dönemde bu değişmeye başladı" ifadelerini kullandı.

Kadınların siyasete girerek medyada yer alma biçiminin son derece önemli olduğunun altını çizen Bakan Aliye Kavaf, sözlerini şöyle sürdürdü: "Kadın siyasetçilere medyada yer verirken 'kadın başbakan' ya da 'kadın milletvekili' gibi kadın vurgusunun yapılması oldukça sık rastlanan bir durumdur. Bu noktada önce tarihimizden siyasetçi adayı ve medya ilişkisine birkaç örnek vermek, sonra da bu yıl bizim yaptığımız bir çalışmayı aktarmak istiyorum.

Kurucu Meclis seçime gitme kararı verdiğinde kadınlar seçilme hakkına sahip olmadıklarından Nezihe Muhittin'in önderliğinde 'Kadınlar Halk Fırkası'nı kuruyorlar. Ve dönemin gazetelerinde 'Kadınlar mebus olmak istiyor. Tek gayeleri mebus olmak' şeklinde haber oluyorlar. Bir başka haberde ise şöyle deniyor: 'Hanımların mebusluğu hiç fena olmaz. Meclis'te sık sık moda etrafında münakaşalar cereyan eder. Mesela İstanbul mebusesi ile İzmir mebusesi arasındaki hararetli mücadeleyi bütün erkek mebusların merak ve tebessümle dinleyeceğine şüphe yoktur.' Gazetelerden biri de kadınlar için şu ifadeyi kullanıyor: 'Bu asabi tabiatlı cinsi latifler kırmızı rujlarıyla meclise girseler seyretmek ne kadar da hoş olurdu."

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Yeşil ise kadının hayatın merkezi, hayatın esası olduğunu söyledi. Yeşil, toplumların geleneklerini, kültürlerini kadın üzerinden bir sonraki nesle intikal ettirdiğine dikkat çekti. Yeşil, medyanın özellikle kadınlarla ilgili yaptığı bazı haberlerle toplumsal değerlerde erozyona yol açtığını vurgularken, "Kadının şiddet meselesi söz konusu olduğu zaman, belki medyaya düşecek, medyanın sorumluluk altında nazara alacağı konu, belki var olan toplumdaki problemlerin veriliş ve sunuş tarzındaki üslup açısından medyaya ciddi bir sorumluluk düştüğü kanaatindeyiz.

Özellikle görsel medyada sanal dünyada reel ve gerçek hayatta olmayan hadise ve olayların veya rol modellerin toplum nazarına sunulması toplumda bir taraftan değerler erozyonuna, bir taraftan toplumun kendi kişilik ve kültür kaymalarına, dağılmalarına vesile olduğu bir gerçektir" sözlerine yer verdi.

Bakan Selma Aliye Kavaf ile Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Yeşil'in açılış konuşmalarından sonra, çalıştaya katılan gazeteciler ve yazarlar söz alarak değerlendirmelerde bulundu.