Dokuz Türk’ün ölümüyle sonuçlanan filo baskını soruşturan BM Paneli’nde Türkiye temsilcisi emekli Büyükelçi Özdem Sanberk, Turkel Komisyonu’nun raporu için “Bence en önemli eksikliği kanıtları” dedi.
Özdem Sanberk, İsrail"de baskını soruşturan Turkel Komisyonu"nun geçen Pazar günü açıklanan raporunu BBC Türkçe Servisi için değerlendirirken, "İsrail raporu zayıf bir temelden hareket ediyor, bence en önemli eksikliği kanıtları, İsrail Yüksek Mahkemesi'nin görüşlerine ve kararlarına dayanıyor; bir de İsrail askerlerinin tanıklıklarına dayanıyor" dedi. Sanberk şöyle devam etti:
"Ama İsrail askerlerinin kimlikleri açıklanmıyor, yazılı ifadelerinden bahsediliyor. Şimdi bir mahkemede kimlikleri belli olmayan tanıklara itibar edilir mi, bunun takdirini dinleyicilerimize bırakıyorum. Bu tanıklıklar aslında yok sayılır. Bunu doğrulayamıyoruz."
-"BM PANELİ İKİ RAPORU ŞUBAT"TA İNCELEYECEK"-
Bunun ardından geçen Eylül ayında BM Paneli"ne sunulan ancak Turkel raporunun içeriğinin kamuoyuna duyurulması üzerine de Pazartesi günü açıklanan Türk raporuna ilişkin görüşlerini dile getiren Sanberk, "Türkiye'nin raporunda bütün tanıkların isimler, adresleri, kimlikleri belli. Tanıklar zaten uluslararası kişiler, bizdeki tanıklardan başka, Cenevre'deki BM İnsan hakları Konseyinin ve hepsinin kimlikleri açıktı. Şimdi, İsrail kendi askerlerini BM çerçevesinde kurulan araştırma komisyonuna göndermediği gibi, Turkel komisyonunda da bu tanıklar hazır bulunmadılar. Sadece yazılı beyan gönderdiler" diye konuştu.
Özdem Sanberk, İsrail ve Türkiye"nin raporlarının, BM Paneli"nde Şubat ayında beraber inceleneceğini belirterek "Bizim tabii İsrail'e sorularımız olacak. Onların da muhakkak ki bize soruları olacak. Bu komisyon, netice itibariyle bir tartışmadan sonra biz uzlaşmaya varmaya çalışacak" dedi.
-"İSRAİL CENTİLMENLİK ANLAŞMASINA UYMADI"-
Turkel komisyonunun raporunun nihai bir rapor olmadığını, İsrail milli komisyonunun görüşlerini gösterdiğine işaret eden Sanberk, Türkiye"nin raporunun da Türkiye'nin tarafından hazırlanan, Türk milli komisyonunun görüşlerini içerdiğine de dikkat çekti.
Bir soru üzerine Turkel Raporu"nun kamuoyuna açıklama şekline tepki gösteren Sanberk, şunları söyledi:
"Burada sakat olan taraf, BM panelinde varılan bir mutabakata aykırı olarak Türkiye görmeden İsrail kendi raporunu açıkladı. Oysa İsrail bizim raporu görmüştü. Ne zaman gördü? Türkiye geçtiğimiz Eylül ayında panele kendi raporunu getirdi, İsrail'den de ara raporunu getirmesini istedik. Fakat İsrail dedi ki, "biz raporumuzu daha sonra vereceğiz. Onun için siz de raporunuzu açıklamayın" Biz buna itiraz ettik fakat komisyonda alınan centilmenlik anlaşması sonucu İsrail'in raporunu bekleyelim, beraber inceleriz, dedik. Fakat İsrail bu centilmenlik anlaşmasına maalesef uymadı."
Özdem Sanberk, İsrail"in, bizim raporumuzda olan bazı gerçeklerin daha kamuoyu tarafından bilinmeden, açıklanmış olması dolayısıyla bir kamuoyu hamlesi yaptığını düşündüğünü belirterek, "Bence hata ediyor, çünkü bu gibi şeylerde oyunun kurallarına göre oynayan tarafın daha avantajlı olduğunu düşünüyoruz Türkiye'de. Biz orada neticede bunu dile getireceğiz fakat BM panelinde bu raporların tartışılmasına devam edeceğiz. İsrail raporunu tartışacağız, bu raporuna karşı sorunlarımız var bizim" dedi. Sanberk bu sorunları şöyle sıraladı:
"Bunların başında, İsrail'in tanıklıkları hakkındaki inanırlılığını tartışıyoruz. İkincisi, Gazze'ye yasal olmayan abluka uyguluyor. Bu ablukanın yasal olduğunu bize izah etmesi lazım. Kaldı ki Gazze hala İsrail'in işgali altında. Bu tür hukuki soruları da hiç şüphesiz dile getireceğiz."
İsrail ordusu meşru müdafaa yaptığını iddia ettiğine dikkat çekerek, "Hem saldırıp hem de meşru müdafaa iddiasında bulunamaz. Bunu da soracağız. Bütün hukuklarda bir temel hukuk kuralı bu" dedi.
