İran Milli Güvenlik Yüksek Kurulu Genel Sekreteri ve İran'ın Nükleer Başmüzakerecisi Said Celili, ülkesinin nükleer programıyla ilgili toplantılara katılmak üzere İstanbul'a geldi.
Mahan Air'e ait uçakla Atatürk Havalimanı'na gelen ve İran'ın İstanbul Başkonsolosluğu yetkilileri tarafından karşılanan Celili, bir süre dinlendiği VIP Salonu'ndan ayrılırken basın mensuplarının sorularını yanıtsız bıraktı.
Celili, İstanbul'da 21-22 Ocak 2011 tarihlerinde İran ile P5 1 ülkeleri (Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi ve Almanya) arasında düzenlenecek görüşmelere katılacak.
2005'TEN BU YANA KRİZ
İran ile 5 artı 1 ülkeleri arasında İran'ın nükleer programıyla ilgili müzakereler yarın İstanbul'da başlıyor.
Müzakereler 22 Ocakta sona erecek. İran'ın 2005'ten beri nükleer programıyla ilgili krizin seyri özetle şöyle:
2005
- 8 Ağustos: İran, İsfahan'daki uranyum evirtim merkezinde nükleer faaliyetlerine yeniden başladı. Söz konusu faaliyetler 2004'te askıya alınmıştı.
2006
- 10 Ocak: İran birçok nükleer araştırma merkezindeki mühürleri kaldırdı.
- 5 Şubat: İran, nükleer silahların yayılmasının önlenmesini öngören anlaşmanın (TNP) ek protokolünü uygulamaya son verdi.
- 11 Nisan: İran ilk uranyum zenginleştirmesini (yüzde 3,5) yaptığını duyurdu. İkincisi (yüzde 4,8) mayısta yapıldı.
- 23 Aralık: BM ekonomik yaptırımlar koydu. (Yaptırımlar önce 2007, sonra da 2008'de güçlendirildi)
2007
- 9 Nisan: İran endüstriyel zenginleştirmeye geçtiğini ilan etti.
2008
- 26 Temmuz: Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad İran'ın 5 ila 6 bin santrifüjü bulunduğunu ilan etti.
2009
- 9 Nisan : İran, nükleer yakıt çubuğu imal edecek ilk fabrikanın İsfahan'da inşasına başlandığını duyurdu ve Natanz'daki zenginleştirme fabrikasına 7 bin santrifüj yerleştirdiğini açıkladı.
- 5 Haziran: Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, (UAEK) İran'ın yüzde 23,5 oranında zenginleştirilmiş bin 339 kilo uranyumu olduğunu açıkladı.
- 25-28 Eylül: Kum kenti yakınlarında gizli bir uranyum zenginleştirme tesisinin inşa edilmekte olduğunun ortaya çıkması uluslararası tepkiye neden oldu.
- 21 Ekim: Büyük güçler Tahran'daki araştırma reaktörü için yakıta dönüştürülmesi amacıyla Rusya ve Fransa'da az oranda zenginleştirilecek uranyumun yüzde 70'ini İran'a vermeyi teklif etti. Teklif 18 Kasımda reddedildi.
2010
Önemli bir İranlı nükleer araştırmacı Tahran'da öldürüldü. Olayın arkasında İsrail'in bulunduğundan şüphelenildi.
- 9 Şubat: İran Natanz'da yüzde 20 oranında uranyum zenginleştirmeye başladı, haber uluslararası tepkileri artırdı.
- 17 Mayıs: İran, Türkiye ve Brezilya, Türkiye'de uranyum değiş tokuşuyla ilgili anlaşma önerdi, uluslararası güç ise teklife sıcak bakmadı.
- 9 Haziran: BM'nin 1929 sayılı kararı İran'a yaptırımları genişletti.
- 1 Temmuz: ABD Başkanı Barack Obama Tahran'a yönelik en sert yaptırımları öngören kanunu imzaladı.
- 26 Temmuz: AB de İran'a yaptırımları güçlendirdi.
- 21 Ağustos: Tahran Rusya tarafından Buşehr'de inşa edilen ilk nükleer santralini yüklemeye başladı.
- 29 Ağustos: İran'ın nükleer programından sorumlu bir bilimadamı Tahran'da öldürüldü, bir diğeri ise yaralandı. İran bu iki ayrı saldırıdan Batılı ülkelerle İsrail'in sorumlu olduğunu söyledi.
- 5 Aralık: İran ilk toz uranyumunu ürettiğini duyurdu.
- 6-7 Aralık: İran ve 5 artı 1 grubu 14 aydır kesik bulunan görüşmelere Cenevre'de yeniden başladı.
2011
- 8 Ocak: İran Tahran'daki araştırma reaktörü için gereken yakıt çubuğunu sonbaharda üretebilir hale geleceğini açıkladı.
- 15 Ocak: Tahran yaptırımlara rağmen nükleer programına ilişkin faaliyetlerini izlediğini açıkladı ve nükleer haklarının tartışılamayacağını yineledi.
- 16 Ocak: İran 5 artı 1 ülkeleriyle görüşmesine günler kala uranyum zenginleştirmekten hiçbir biçimde vazgeçmeyeceğini ilan etti.
