Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye'de akaryakıt ürünleri ve iletişim hizmetleri üzerindeki vergilerde indirim sorusunu cevapladı. Şimşek vergilerin düşürülme formülünü açıkladı.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye'de akaryakıt ürünleri ve iletişim hizmetleri üzerindeki vergilerin yüksek olduğunu belirtirken, ''Bunları imkanlar elverirse düşürürüz. Ama nasıl? Türkiye'de gelir bazını ciddi bir şekilde artırırsak'' dedi.
Bakan Şimşek, 2010 yılı bütçe rakamlarını açıkladığı basın toplantısının ardından gazetecilerin çeşitli konulardaki sorularını yanıtladı.
Vergi indirimlerine ilişkin bir soru üzerine Şimşek, hükümet olarak popülizm yapmadıklarını, yeniden yapılandırmadan ya da 2-B'lerden gelmesi muhtemel gelirlerin bir defalık gelirler olduğuna dikkati çekti.
''Bütçede esas olan vergi indirimine gideceksek; kalıcı gelirler çerçevesinde bunu yapmamız lazım'' diyen Şimşek, bir kerelik elde edilecek gelirleri, kalıcı vergi indirimlerine tahsis ederlerse, bunun kendilerini ancak 1 yıl götüreceğini, sonrasında Türkiye'nin eskiden olduğu gibi sıkıntılarla karşı karşıya geleceğini söyledi.
Vergiyi tabana yaymada ne kadar başarılı olunursa, kalıcı bir şekilde Türkiye'nin üretimini, performansını sınırlayan vergilerde, mükellef lehine düzenleme yapabileceklerinin altını çizen Şimşek, kendilerinin hükümete geldiklerinden bu yana kurumlar vergisi, gelir vergisi oranlarını aşağıya çektiklerini hatırlattı.
AKARYAKIT ÜZERİNDEKİ VERGİLER
Akaryakıt üzerindeki vergilerde bir indirimin yapılıp yapılmayacağına ilişkin bir soru üzerine Şimşek, 2002 yılında alınan 100 liralık akaryakıtın 70 lira 30 kuruşunun devlete geldiğini bugün ise bunun 65 liranın altına düştüğünü kaydetti. Bakan Şimşek şöyle devam etti:
''Bu yüksek bir rakamdır. Ama Ak Parti hükümeti döneminde düşmüştür. 2011 yılında da vergi yükü düşmeye devam edecektir. Neden? Çünkü biz vergilerde bir kuruş artış yapmadık son dönemde. 2011 yılında da artış öngörmüyoruz.
Akaryakıt ürünleri üzerindeki vergiler, iletişim, telekomünikasyon hizmetleri üzerindeki vergiler yüksek. Bunları imkanlar elverirse düşürürüz. Ama nasıl? Şu şartla Türkiye'de gelir bazını ciddi bir şekilde artırırsak.''
Dolaysız vergilerin yaygınlaştırılması için çalışma içinde olduklarını bildiren Şimşek, bu kapsamda vergi denetmenlerinin sayısını artırdıklarını, vergi denetim birimleri arasındaki koordinasyonun artırılması için çalışmalar yaptıklarını ve kanuni düzenlemeler yaptıklarını söyledi.
Türkiye'de dolaylı vergilerin yüksek olmasının, dolaysız vergilerin çok düşük olmasından kaynaklandığını ifade eden Şimşek, doğrudan gelir ve karlar üzerinden alınan vergilerin nispeten düşük olduğuna dikkati çekti. Şimşek, ''Biz bunları artıracağız ama vergi oranlarını artırarak değil, denetimi daha iyi yaparak'' dedi.
''ŞU AN İTİBARİYLE VERGİ İNDİRİMİ ÇALIŞMASI YOK''
Şimşek, şu an itibariyle kendilerinin vergi indirimine ilişkin bir çalışmaları olmadığını belirtti.
Ülkenin hassasiyetlerinin, vatandaşların uluslararası petrol fiyatlarının yükselmesi nedeniyle yaşadıkları sıkıntıların farkında olduklarını ifade eden Şimşek, 2002 yılında uluslararası petrol fiyatlarının ortalama 25 dolar olduğunu bugün ise 100 dolara dayandığını söyledi.
O dönemden bugüne fiyatlarda 4 kat artış olduğuna işaret eden Şimşek, kendilerinin ise (mümkün olduğu kadar vatandaş bundan az etkilensin) diye vergileri daha az oranda artırdıklarını kaydetti.
Petrolün uluslararası bir ürün olduğunu, dolarla alındığını anlatan Şimşek, burada dolar kurunun da önemli olduğunu belirtti.
''SEÇİME RAĞMEN, MALİ DİSİPLİNDEN ÖDÜN VERMEYECEĞİZ''
2011 yılında bütçe disiplinini devam ettireceklerini, seçime rağmen, mali disiplinden ödün vermeyeceklerini vurgulayan Şimşek, şöyle devam etti:
''Bir kerelik bazı gelirler olabilir. Bütçe açığını bırakın yüzde 2'nin altına çekmeyi, belki çok daha altına çekilebilir. Maliye Bakanlığı olarak hep ihtiyatlı olmuşuzdur, temkinli gidelim, vatandaşımıza, piyasalara sürpriz yapmayalım istedik.
Şu anda açık öngörümüz yüzde 2,8 genel devlet açığının milli gelire oranını 2011 yılında yüzde 2,1 olarak öngörüyoruz. Biz hedeflenenden daha iyi bir performans ortaya koyarsak, Türkiye'nin ödeyeceği faiz miktarı daha da azalacak, Türkiye daha az borçlanacak, risk primi daha az olacak, büyüme güçlü seyretmeye devam edecek.
Türkiyede daha çok istihdam, daha çok iş aş üreteceğiz ama yapısal anlamda aldığımız tedbirlerin başarılı olduğu çerçevede biz, üretimin, istihdamın, vatandaşımızın üzerindeki vergi yükünü o çerçevede aşağıya çekeriz.''
CARİ AÇIK
Cari açıkla ilgili sorular üzerine de Şimşek, cari açığın özellikle petrol fiyatlarının, global emtia fiyatlarının etkisiyle, ekonominin de güçlü seyretmesi sebebiyle yüksek seyrettiğini belirtti.
''Bu Türkiye için kırılganlık noktası olmakla birlikte, iyi yönetiliyor'' diyen Şimşek, cari açığı yönetmek konusunda bir çok tedbir aldıklarını, bir yandan katma değeri yüksek ürünlere yöneldiklerini, bir yandan enerjide dışa bağımlığı azaltmak için çalışmalar yaptıklarını, diğer taraftan da Türkiye'nin eğitimine, altyapısına AR-GE'sine, rekabet gücüne yatırım yaptıklarını kaydetti.
Enerji konusunda yapacak bir şey olmadığını, petrol fiyatları artınca Türkiye'nin enerji ithalatının arttığını bunun da cari açık olarak döndüğünü anlatan Şimşek, maliye politikası olarak cari açığı artıran bir yaklaşım içerisinde olmadıklarını vurguladı.
Bütçe açığının öngörülenden daha düşük çıkmasının, kamu ayağında Türkiye'nin tasarruflarının daha yükselmesi anlamına geldiğini, bunun da cari açığı olumlu etkilediğini belirten Şimşek, cari açığın kamunun açığından kaynaklanmadığını, enerji fiyatlarının yüksekliğinden, özel sektörün çok daha fazla yatırım, tüketim yapmasından kaynaklandığını söyledi.
GELİR VERGİSİ REFORMU SEÇİMLERDEN SONRA
Bir soru üzerine de İstanbul Kültür Başkenti etkinliklerini finanse etmek için benzinde 1,5 kuruş, motorinde 1 kuruşluk artış yaptıklarını hatırlatan Şimşek, İstanbul Kültür Başkentinin bu yılın ortasına kadar faaliyetlerine devam edeceğini, kendilerinin geçici bir uygulama varsa zamanında gözden geçirip gereğini yapacaklarını söyledi.
Vergiye ilişkin yapısal değişikliklerin çok önemli olduğunu vurgulayan Şimşek, ''Gelir vergisi reformu çalışmamız vardı. Tabii kriz döneminde geçici olarak çalışmalarımızı öteledik, ama seçimlerden hemen sonra çok ciddi bir gelir vergisi reformu ve bunun tamamlayıcı nitelikte diğer reformların yapılması için gerekeni yapacağız'' diye konuştu. Şimşek, yaptıkları çalışmalar çerçevesinde doğrudan vergi gelirlerini artıracaklarını da sözlerine ekledi.
Ücretlere ilişkin bir soru üzerine de, emekli maaşını yüzde 8, en düşük emekli maaşını da 21,7 oranında artırdıklarını anlatan Şimşek, 2011'de memur maaşlarının da ortalama yüzde 13,7, en düşük maaşa göre ise yüzde 20 oranında artacağını bildirdi.
Şimşek, ''ama bütün bunları yaparken, vergi ile ilgili adımlar atarken, Türkiye'nin uzun vadede geleceğini, Türkiye'nin istikrarını tehlikeye atamayız'' dedi.
Bir başka soru üzerine de Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununun Meclisten ''jet hızıyla'' geçmesinden büyük memnuniyet duyduğunu dile getiren Şimşek, Türkiye'nin önünü açan bu çok önemli reformlar için Mecliste iktidar ve muhalefet arasındaki bu çalışmanın ve uzlaşmanın sadece takdir edilmesi gerektiğini söyledi.
YENİDEN YAPILANDIRMA
Yeniden yapılandırmaya ilişkin bir soru üzerine, Maliye Bakanlığı olarak bu yapılandırmanın bir af olmaması için gerekeni yaptıklarını belirten Şimşek, yapılandırmada hiçbir şekilde devletin alacağının bir kuruşundan reel değeri koruma anlamında vazgeçmediğini vurguladı.
''Bu bir af değil, bir kolaylıktır'' diyen Şimşek, yeniden yapılandırmadan yararlanacaklara ilişkin tarihin gerek bütçe, gerekse Meclis Alt Komisyonu çalışmalarının gecikmesi nedeniyle 31 Temmuz yerine 31 Aralık olarak belirlendiğini söyledi.
Bakan Şimşek,''bunun nedeni bir Meclis sürecinin öngördüğümüzün ötesinde zaman alacak diye, ikincisi de sorun çözmek için bu yapılandırmaya geçiyoruz yeni sorunlar yaratmak için değil. Vergi gelirleri kısmen de olsa etkilendi'' diye konuştu.
Şimşek, işsizlik oranına ilişkin bir soru üzerine de yüzde 11,2'lik işsizlik oranının yüksek olduğunu ama işsizliğin daha da kalıcı bir şekilde azaltılması için çok ciddi aktif işgücü politikalarını uygulamaya koyduklarını ve kaynak ayırdıklarını, bu konudaki çalışmaları da devam ettireceklerini sözlerine ekledi.
