Türkiye'nin BM nezdindeki Daimi Temsilcisi Büyükelçi Ertuğrul Apakan, etkin ve aktif bir dış politika izlemesinin BM Güvenlik Konseyi'nde Türkiye'ye ilgiyi artırdığını söyledi.
Apakan, Türkiye'nin 2009-2010 BM Güvenlik Konseyi Geçici Üyeliğine ilişkin Dışişleri Bakanlığında yaptığı bilgilendirme toplantısında Türkiye'nin iki yıl süren Güvenlik Konseyi üyeliğinin 2011 ile birlikte bittiğini anımsattı.
Neredeyse 50 yıl aradan sonra yeniden üyeliğe seçilen Türkiye ile Konseyde bu dönemin hareketli geçtiğini vurgulayan Apakan, 2010 sonunda Güvenlik Konseyi'nden Türkiye ile birlikte Japonya, Meksika, Avusturya ve Uganda'nın ayrıldığını, 2011-2012 döneminde Almanya, Portekiz, Güney Afrika, Kolombiya ve Hindistan'ın konseye üye olduğunu anlattı.
Türkiye'nin BM Güvenlik Konseyi'nde üç konudan sorumlu olduğunu belirten Büyükelçi Apakan, Afganistan'da öncü ülke olan Türkiye'nin, Kuzey Kore Komitesi ve Terörizmle Mücadele Komitesinin başkanlıklarını da yaptığını kaydetti.
Türkiye'nin Kuzey Kore konusunda BM Güvenlik Konseyi'nin aldığı kararlara ve uzlaşıya katkıda bulunan bir ülke olduğunu ve sorumluluk içinde hareket ettiğini vurgulayan Apakan, Türkiye'nin yaptığı çalışmalarla terörizmle mücadele komitesinin etkinliğini de arttırdığını söyledi.
Bu dönemde Afrika Birliği ve Avrupa Birliği gibi bölgesel örgütlerle BM arasında işbirliğini artıran bazı çalışmalar yapıldığını ifade eden Apakan, Afganistan ile ilgili kararları oluşturmak, koordine etmenin de bu süre içinde Türkiye'nin sorumluluğunda olduğunu belirtti.
Apakan, Güvenlik Konseyi'ne Afganistan ile ilgili iki karar tasarısı sunduklarına işaret ederek, yaklaşık dört basın açıklamasının da Türkiye tarafından hazırlandığı bilgisini verdi.
Apakan, Afganistan ile ilgili BM faaliyetlerini Güvenlik Konseyi'nde koordine etme görevini yürüten Türkiye'nin, BM Güvenlik Konseyi üyelerinin Afganistan ziyaretini de koordine ettiğini anımsattı.
İstanbul'da BM Güvenlik Konseyi üyelerinin katılımıyla 2,5 günlük bir toplantı yapıldığını hatırlatan Apakan, New York dışında sadece Paris ve Londra'da toplantı yapan Konseyin Haziran ayında İstanbul'da toplandığına dikkati çekti.
Toplantının İstanbul'da BM ünitelerinin kurulabilmesi açısından farkındalığı artırması konusunda yardımcı olduğunu dile getiren Apakan, Konseyde Afganistan başkanlığını artık Almanya'nın üstlendiğini kaydetti.
-MAVİ MARMARA BASKINI
İsrail'in uluslararası sularda Gazze'ye yardım götüren Mavi Marmara gemisine baskın yaptığı 31 Mayıs-1 Haziran 2010 gecesi 6-7 saat içinde BM Güvenlik Konseyi'ni topladıklarını anlatan Apakan, Konseyde konsensusla bir başkanlık açıklaması kabul edildiğini anımsattı.
Apakan, "Bu açıklama 12-13 saatlik müzakere sonucu ortaya çıktı. Güvenlik Konseyi'nin bu açıklaması karar niteliğinde ve bağlayıcıdır. Olayla ilgili BM nezdinde bir Soruşturma Paneli kuruldu" diye konuştu.
O gece Konsey Başkanlığının Lübnan'dan Meksika'ya geçtiğini söyleyen Apakan, İsrail'in uzun yıllardan beri ilk kez bu eylemden dolayı kınandığına dikkati çekti.
-BARIŞI İNŞA VE KORUMA-
BM Genel Kurul toplantılarının yapıldığı Eylül ayında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül başkanlığında BM Güvenlik Konseyi'nde "Barışı İnşa ve Koruma" konulu bir zirve düzenlendiğini anımsatan Apakan, BM'nin Kongo, Sudan, Somali ve Afganistan'da çalışmalar yaptığına işaret ederek, bu zirvede 21. yüzyılda BM'nin rolünün etkin hale getirilmesinin yollarının ele alındığını anımsattı.
Büyükelçi Apakan, BM Güvenlik Konseyi'nde ilk kez bu dönemde terörle mücadele konusunda bir başkanlık açıklaması yapıldığını, konuyla ilgili bir karar tasarısının kabul edildiğini kaydetti.
-TÜRKİYE'NİN UZLAŞI KÜLTÜRÜ-
BM'nin gündeminde Afganistan, Pakistan, İran, Ortadoğu, Gürcistan, Azeri-Ermeni İtilafı, İsrail, Suriye, Kıbrıs, Bosna, Kosova gibi ülkelerde barışın tesisi, korunması, terörle mücadele, insan hakları ve çatışmalarda sivillerle kadınların korunması gibi konuların olduğunu kaydeden Apakan, Afrika'da da 19 ülkenin BM'nin gündeminde bulunduğuna işaret etti.
Apakan, "Türkiye'nin dış politika gündeminde aktif olan bu konularda görüş ve düşüncelerimizi aktardık ve bunlar ilgiyle dinlendi. Türkiye'nin oraya getirdiği bir birikim oldu" diye konuştu.
Türkiye'nin Afrika'da Sudan'ı yakından takip ettiğini, Somali ve Kongo ile ilgilendiğini belirten Büyükelçi Apakan, BM Güvenlik Konseyi'nin gelecekteki gündeminde bu ülkelerin ağırlıklı olacağını söyledi.
Apakan şunları kaydetti:
"Afrika'nın sorunlarına bir Afrika ülkesi gibi yaklaştık. Geniş bir cephede üye ülkelerin sorunların anlamaya ve çözmeye katkıda bulunmaya çalışan bir güvenlik konseyi üyesi olduk. Uzlaşıyı da sağlamaya çalışan ülke olduk. BM teşkilatının güçlenmesi, barış, istikrara katkıda bulunması fikrinden hareket ettik. Sahraaltı Afrika ülkelerinde yaptığımız çalışmalarla yakın diyalog geliştirdik. Bizi farklı kılan herkesle konuşabilmemiz, geniş bir çerçevede üyelerin sorunlarına yaklaşımımız ve bağımsız tavır almamız. Türkiye'nin etkin ve aktif bir dış politika izlemesi konseyde Türkiye'ye ilgiyi artırdı."
Apakan, İran'a yaptırım kararı alındığında Türkiye'nin diplomasiye fırsat verilmesi gerektiğinin altını çizdiğini de anımsattı.
-BM'DEKİ GELECEK FAALİYETLER-
Türkiye'nin bundan sonra da BM nezdinde faaliyetlerinin aktif olarak devam edeceğini ifade eden Apakan, Finlandiya ile önleyici diplomasi, arabuluculuk konusunda işbirliği yaptıklarını, bu konuda Konseye Mart ayında bir karar tasarısı getirmelerinin söz konusu olduğunu ifade etti.
Apakan, büyük afetlere maruz kalan ülkelerle işbirliği alanında Katar ve Dominik Cumhuriyeti ile birlikte, En Az Gelişmiş Ülkelerin kalkınma olanakları konusunda Belçika ile çalıştıklarını kaydetti.
BM Kalkınma Programı (UNDP) Başkanı Helen Clark'ın gelecek aylarda Türkiye'ye geleceği söyleyen Apakan, bu ziyarette UNDP ile Türkiye arasında yeni bir işbirliğini kurulmasının gündeme geleceğini bildirdi.
