Celal Bayar ile arkadaşları 7 Ocak 1946 tarihinde Demokrat Parti'yi (DP) kurdular. Haftanın tarihine göz atmaya ne dersiniz?
CHP milletvekilleri Celal Bayar, Refik Koraltan, Fuat Köprülü ve Adnan Menderes, 7 Haziran 1945'te verdikleri bir önergeyle (Dörtlü Takrir) ''Anayasal hak ve özgürlüklerin tanınmasını, çok partili siyasal yaşama geçilmesini ve hükümetin TBMM'ce denetlenmesini'' istediler. Önerge CHP grubunda reddedildi. Köprülü ve Menderes (21 Eylül), ardından da Koraltan (25 Kasım) partiden çıkarıldı. Celal Bayar ise 3 Ocak 1946 tarihinde CHP'den ayrıldı.
Celal Bayar'ın genel başkanlığını üstlendiği DP, 7 Ocak 1946 tarihinde kuruldu. Böylece Türkiye'de çok partili siyasi yaşam başladı. 21 Temmuz 1946 tarihinde yapılan genel seçimde CHP iktidarını korudu, DP ise 66 milletvekili çıkardı, ancak seçim yöntemi hep tartışıldı.
DP, 14 Mayıs 1950 tarihinde yapılan genel seçimde oyların yüzde 53'ünü alarak tek başına iktidara geldi. Celal Bayar Türkiye'nin 3. Cumhurbaşkanı seçildi, Koraltan TBMM Başkanlığını ve Menderes ise başbakanlığı üstlendi.
DP, 27 Mayıs 1960 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin yönetime el koymasına kadar on yıl sürdü. Yönetimi üstlenen Milli Birlik Komitesi'nce TBMM feshedildi, anayasa askıya alındı. Daha sonraki süreçte DP yöneticileri Yassaada'da kurulan mahkemede yargılandı, bazıları hakkında idam cezası verildi. DP'nin önde gelenlerinden Rüştü Fatin Zorlu ile Hasan Polatkan 16 Eylül 1961'de, Adnan Menderes ise 17 Eylül'de idam edildi.
Menderes, Zorlu ve Polatkan'ın naaşları, 17 Eylül 1990'da, devlet töreniyle Topkapı'daki anıtmezara taşındı.
-BELLİ BAŞLI ÖTEKİ OLAYLAR-
3 OCAK
1521- Martin Luther, Roma Katolik Kilisesi tarafından aforoz edildi.
1876- Divan şairi Şeyh Galip öldü.
1925- İtalya'da Benitto Mussolini, bütün yetkileri elinde topladı.
1945- TBMM, Japonya ile ilişkilerini kesmeye karar verdi.
1952- Erzurum ve Hasankale'de deprem: 69 ölü, 299 yaralı.
1953- Samuel Beckett'in oyunu ''Godot'yu Beklerken'' Paris'te sahnelenmeye başlandı.
1963- Türk halk müziği sanatçısı Muzaffer Sarısözen 65 yaşında öldü.
1977- Beylerbeyi'deki tarihi Halil Paşa Yalısı yandı.
1978- Hindistan'da İndra Gandhi Kongre Partisinden çıkarıldı.
1983- Diyarbakır'da 7 katlı, 28 daireli bir apartman çöktü; enkazdan 83 ceset çıkarıldı.
1986- İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) hisse senetleri alım satımı başladı.
1993- ABD Başkanı George Bush ve Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin, stratejik nükleer silahlarda indirimi öngören START-2 anlaşmasını imzaladılar.
2002- Kamu kurumlarında çalışan kadınların ''streç, kot ve
benzeri'' dışında pantolonları giyebilmesine olanak sağlandı.
2004- Mısır'ın özel hava yolu şirketi Flash Air'e ait Boeing 737 tipi yolcu uçağı Kızıldeniz'e düştü: 148 kişi öldü.
2005- Eski bakanlardan Faruk Sükan 84 yaşında vefat etti.
2007- Eski bakanlardan Mustafa Taşar, kullandığı otomobilin Afyonkarahisar'da şarampole devrilmesi sonucunda vefat etti.
4 OCAK
1932- Hindistan'da Mahatma Gandhi tutuklandı.
1948- Burma bağımsızlığını ilan etti.
1951- Komünist birlikler Kore'de Seul'u işgal etti.
1954- Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Kayseri'de Türkiye'nin ilk İşçi Bankasını açtı.
1960- Albert Camus 46 yaşında trafik kazasında öldü.
1962- ABD Başkanı John F. Kennedy, Güney Vietnam'a daha fazla asker göndereceklerini açıkladı.
1965- Şair T. S. Eliot öldü.
1967- 490 kilometre uzunluğundaki Batman-İskenderun petrol boru hattı hizmete açıldı.
1976- Çanakkale'de antik Truva kentinin bulunduğu yere 12 metre yüksekliğinde ''Truva Atı'' yapıldı.
1979- Anadolu Ekspresi ile Boğaziçi Ekspresi, Sincan yakınlarında çarpıştı. Kazada on dokuz kişi öldü, çok sayıda kişi yaralandı.
1991- Otuz altı gündür grevde olan binlerce maden işçisi, Zonguldak'tan Ankara'ya yürüyüş başlattı. Beş gün süren yürüyüş, görüşmelerin yeniden başlaması üzerine, 9 Ocakta Bolu'nun Mengen ilçesi yakınlarında sona erdirildi.
2004- Afganistan'da büyük meclis Loya Jirga yeni anayasayı kabul etti.
2004- Gürcistan'da ''Kadife devrimin'' öncülerinden Mikhail Saakaşvili, Eduard Şevardnadze'nin yerine devlet başkanı seçildi.
2006- İsrail Başbakanı Ariel Şaron beyin kanaması geçirdi ve komaya girdi. Yeni parti Kadima'nın 28 Marttaki seçim zaferinden sonra Ehud Olmert, İşçi Partisi lideri Amir Peretz ile yeni hükümeti kurdu ve başbakan oldu.
2010- Türk Kızılayı'nın 20 yıl genel başkanlığını yapan, eski bakanlardan Kemal Demir vefat etti.
5 OCAK
1895- Fransa'nın askeri sırlarını Almanya'ya vermekten mahkum edilen Yahudi kökenli Fransız subay Alfred Dreyfus'un rütbeleri söküldü. Dreyfus Olayı olarak bilinen adli skandal başladı.
1921- Çerkez Ethem ve kardeşleri, işgal kuvvetlerine sığındı.
1922- Adana düşman işgalinden kurtuldu.
1929- Anadolu-Bağdat ve Mersin-Tarsus demiryolları ile Haydarpaşa Garı devletleştirildi.
1953- Türk karikatürünün ustalarından Ramiz Gökçe 53 yaşında öldü.
1968- Çekoslovakya Komünist Partisi liderliğine Aleksander Dubçek getirildi. Dubçek, reformcu kişiliğiyle tanınıyordu.
1975- Anadolu Ajansı 1925'te şirketleştiğinde ''mübeyyiz'' (temize çeken) görevinde bulunan ve ilk paydaşlar arasında yer alan ''Bayrak Şairi'' Arif Nihat Asya 71 yaşında öldü.
1981- Atatürk'ün doğumunun 100. yıl dönümü kutlamaları, ''1981 Atatürk Yılı'' adıyla başladı.
1983- Türkiye Yazarlar Sendikasının 17 yöneticisi ve 1 üyesi hakkında açılan davaya, 1 Numaralı Ankara Sıkıyönetim Mahkemesinde başlandı. 1985'te sona eren ve tüm sanıkları beraat eden davada Aziz Nesin, Bekir Yıldız ve Asım Bezirci gibi yazarlar yargılanmıştı.
1987- 1986 mayıs ve haziran çay sürgünlerinde radyasyon bulundu; 56 bin ton çay imha edildi.
1993- Avrupa Konseyince her yıl verilen ''Yılın Müzesi'' ödülünü İstanbul Arkeoloji Müzeleri aldı.
1999- Adalet Bakanlığı, bir genelgeyle bekaret kontrolünü yasakladı.
2005- Gazeteciler Federasyonunun adı ''Türkiye Gazeteciler Federasyonu'' olarak değiştirildi.
6 OCAK
1838- Samuel Morse, geliştirdiği ''Morse Alfabesi''ni açıkladı.
1921- Yunan birliklerinin Eskişehir ve Afyon doğrultusundaki taarruzuyla I. İnönü Savaşı başladı.
1938- Nazi baskısından kaçan Sigmund Freud Londra'ya gitti.
1959- Dil bilimci Baha Toven 78 yaşında öldü.
1960- Mersin Rafinerisinin temeli atıldı.
1969- ABD'nin Ankara Büyükelçisi Robert Komer'in makam aracı, Orta Doğu Teknik Üniversitesi bahçesinde yakıldı.
1984- Türk Parasını Koruma Kanunu'nda yapılan değişiklikle, döviz taşımak suç olmaktan çıkarıldı.
1991- İlk Türk operası ''Özsoy''un bestecisi Ahmet Adnan Saygun 84 yaşında yaşamını yitirdi.
1993- Balet Rudolf Nureyev öldü.
1998- Anayasa Mahkemesi Başkanlığına Ahmet Necdet Sezer seçildi.
2005- Afyon ilinin adı Afyonkarahisar olarak değiştirildi.
2010- Hiroşima ve Nagasaki'ye atılan atom bombalarından kurtulan tek kişi olduğu resmen kabul edilen Tsutomu Yamaguçhi 93 yaşında öldü.
7 OCAK
1714- İngiliz Mühendis Henry Mill daktilo makinesinin patentini aldı.
1922- Osmaniye düşman işgalinden kurtuldu.
1944- Çorap imalatı hakkı Sümerbank'a verildi.
1946- CHP'den ayrılan Celal Bayar ile Adnan Menderes, Fuad Köprülü ve Refik Koraltan, Demokrat Partinin kuruluş başvurusunu yaptı.
1946- İlk başarılı yüksek hızlı elektronik bilgisayar ''Eniac'', ABD'de kullanıma girdi. Elektronik dijital bilgisayara giden yolda atılmış büyük adımlardan biri kabul edilen ''Eniac'' 1955 yılına kadar kullanıldı.
1950- Karabük Demir ve Çelik İşletmesinde ''Zeynep'' adı verilen yüksek fırın hizmete açıldı.
1984- Fotoğraf ve sinema sanatçısı Baha Gelenbevi vefat etti.
1989- Japon İmparatoru Hirohito öldü.
2010- İstanbul Şehir Tiyatrosunun oyuncularından, ''Süper Baba'' dizisinin ''Sürmeneli dede''si İhsan Devrim 96 yaşında vefat etti.
8 OCAK
1329- İtalyan seyyah Marco Polo Venedik'te öldü.
1642- Astronomi bilgini Galileo öldü.
1916- Müttefik kuvvetleri, Osmanlı ordusunun Çanakkale direnişini kıramadı. İngiliz Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Winston Churchill görevinden istifa etti.
1918- ABD Başkanı Woodrow Wilson, Avrupa'da kalıcı barışın sağlanması için kendi adıyla anılacak 14 prensibi açıkladı.
1933- I. Beş Yıllık Kalkınma Planı kabul edildi.
1986- Sekiz sanatçıya Yükseköğrenim Kurulunca ''profesörlük'' unvanı verildi. Bu sanatçılar arasında Yıldız Kenter, Hikmet Şimşek ve Nevit Kodallı da vardı.
1997- Vehbi Koç'un çalınan naaşı, Zincirlikuyu Mezarlığı'nda boş bir mezarda bulundu ve çalanlar yakalandı. Koç'un naaşı, 10 Ocakta ikinci kez toprağa verildi.
1998- Karşıyaka Müftüsü Nadir Kuru'nun, İzmir'de Dr. Tibet Kızılcan'ın cenaze namazını kıldırırken ''İsteyen hanımlar namaza gelebilir'' sözleri üzerine kadınlar, erkeklerle saf tutarak cenaze namazı kıldı.
2003- THY'nin, İstanbul-Diyarbakır seferini yapan RC-100 tipi uçağı Diyarbakır'a inişi sırasında düştü: 74 kişi öldü, 3 kişi yaralanarak kurtuldu.
2004- MGK Genel Sekreterliği Yönetmeliği'nin gizliliğini kaldıran yasanın ardından hazırlanan yeni yönetmelik de yürürlüğe girdi. MGK Genel Sekreterliği, yönetmelikte başbakana bağlı bir kuruluş olarak tanımlandı.
2010- Halep ile Gaziantep arasındaki yolcu treninin ilk seferi yapıldı.
9 OCAK
1792- Osmanlı Devleti ile Rusya arasında beş yıllık savaşın ardından ''Yaş Anlaşması'' imzalandı.
1853- Osmanlı Devleti için ''hasta adam'' tabiri ilk kez Rus Çarı I. Nikola tarafından kullanıldı.
1926- Piyango çekilişinin yalnızca Tayyare Cemiyetine ait olduğuna ilişkin kanun kabul edildi.
1936- Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Atatürk'ün de katıldığı törenle öğrenime başladı.
1937- Stalin'in sürgüne yolladığı Troçki, Meksika'ya gitti.
1955- Devlet Operası sopranosu Leyla Gencer, temsiller vermek üzere İtalya'ya gitti.
1964- Halide Edip Adıvar 80 yaşında hayata gözlerini yumdu.
1990- Şair Cemal Süreya 59 yaşında vefat etti.
1991- Toplu taşım araçlarında sigara içilmesi ve tütün mamullerinin reklamının yapılması yasaklandı.
1996- Sabancı Holding Yönetim Kurulu Üyesi Özdemir Sabancı, Toyotasa Genel Müdürü Haluk Görgün ve sekreter Nilgün Hasefe, Sabancı Center'da öldürüldü. Olayı terör örgütü DHKP-C üstlendi.
1996- Balerin, koreograf Duygu Aykal 45 yaşında öldü.
1996- Evrensel gazetesi muhabiri Metin Göktepe'nin cesedi, Eyüp Spor Salonu'nun yakınındaki arsada bulundu. Göktepe, bir gün önce görevini yaparken gözaltına alınmıştı. Göktepe'nin cenazesi 11 Ocakta toprağa verildi.
2003- Aile mahkemeleri kuruldu.
2007- Adana'dan Irak'ta Türk işçileri götüren Moldova tescilli uçak, Bağdat'ta, piste 200 metre kala yere çakıldı.
Kazada aralarında Türk işçiler ve uçak mürettebatının da bulunduğu 34 kişi öldü, bir kişi yaralı olarak kurtuldu.
2009- Nazım Hikmet'in Türk vatandaşlığından çıkarılmasına ilişkin 1951 yılındaki Bakanlar Kurulu Kararı yürürlükten kaldırıldı.
