Teknolojinin gelişmesi, her şeyi olduğu gibi medyayı ve gazeteciliği de değiştirdi. 'Yeni medya düzeni' olarak adlandırdığımız yeni bir gazetecilik anlayışı bizi bekliyor. İşte bu değişimle ilgili birkaç öngörü:
Fırat Karadeniz'in haberi
Birçok yönden 2010 devrim niteliğinde gelişmelere şahit oldu. Mobil aygıtlatın -özellikle iPad'in- piyasaya sürülmesi yeni bir habercilik anlayışının ortaya çıkmasını sağladı, The Washington Post, CNN gibi önemli haber kaynakları sosyal medya için büyük ekipler kurdu ve haber tüketimi kişiselleşmeye başladı. Bu gelişmeleri yenileri takip edecek. Mashable'dan Pete Cashmore gazeteciliği bekleyen yeni gelişmeleri sıraladı.
iPad yayıncılığına hoşgeldiniz
2010'da haber tüketimi mobil cihazlara kaymıştı. Tüm dünyada 15.7 milyon tablet bilgisayar satıldı. 2011'de bu sayının iki katına çıkması bekleniyor. Bu durumda da 2011'de önemli yayın kuruluşlarının mobil uygulamalar üretmesinin haricinde sadece tablet bilgisayarlara yönelik yayınların satışa sunulması gündemde. Sadece iPad'e yönelik ilk proje Virgin'den geldi: Virgin Project. News Corp'un iPad dergisi The Daily ise 0.99 dolarlık fiyatıyla yeni yılda yayına başlayacak. 2011'de ayrıca, geleneksel medyada yer alan yayınların mobil versiyonlarının çıkmasına da şahit olacağız.
Bölgesel habercilik
2010 ayrıca Foursquare, Gowalla ve SCVNGR gibi lokasyon bazlı internet servislerinin de yükseldiği bir yıldı. Bu servisler arasına internetin iki devi Google ve Facebook'un da katılacağı biliniyor. İnternet kullanıcıları mobil bilgilendirme uygulamalarını tercih ettikçe lokasyon bazlı hizmetlerin, yani bulunduğunuz yere göre haber ve kampanya duyurusu alma hizmetinin değeri ve kullanıcı sayısı artacak.
Yeni haber kaynağı: Sosyal medya
2010'un dikkat çekici gelişmelerinden biri de kuşkusuz sosyal medyada yaşandı. Hatta Facebook'un internet tık oranlarında Google'ı geride bıraktığına şahit olmuştuk. Bunun asıl önemi, habere ulaşma açısından, sosyal medyadaki paylaşımların ön plana çıkmış olması. Facebook ve Twitter'ın başını çektiği sosyal medyada haber paylaşımı %10 ila 15'lik bir orana sahip ve gittikçe artıyor. Bu eğilim devam ederse 2011'de haber alma kaynağımız sosyal medya olacak.
Artık herkes muhabir
İnternet paylaşımlarının artması farklı ülkelerde çalışan yabancı muhabirlerin de etkisini yitirmesine sebep oluyor. Reuters Gazetecilik Enstitüsü'nün raporuna göre dünyadan haberdar olmamızı sağlayan, yurtdışında yaşayan muhabirlerimizin yerini ülkelerin yerel muhabirleri hatta meslekleri muhabirlik olmayan sıradan insanlardan alacak.
İnternet TV ile birleşirse
2010'da birçok insan 'Internet TV'lerle tanıştı. Bu yenilik kullanıcıların televizyonları aracılığıyla güncel haberlere ulaşmasını sağlıyor. Yaşadığımız teknolojik gelişim sonucunda, 2011'de, bildiğimiz anlamda televizyonun değişim geçirmesine tanıklık edeceğiz. Çoğu insan eskiden televizyon karşısında harcadığı kadar zamanı, şimdi internet başında geçiriyor. Sosyal medyanın en önemli aktörlerinden Twitter da televizyon deneyimini interaktif bir hale getirmeye çalışıyor.
İçerik ortaklığı
2011'de haber kaynaklarının farklı sitelerde yer almış haberleri kendi sitelerine de taşıması öngörülüyor. Çünkü haber kaynakları yeni içerikler üretmek konusunda büyük bir baskı altında ve azalan iş gücüyle bu yükü kaldırabilmeleri mümkün görünmüyor.
İnteraktif sosyal medya
2010'da haber kaynaklarının sosyal medyayı oldukça ciddiye aldığını fark ettik. Hatta bu kaynaklar sadece sosyal medyayla ilgilenmek üzere yeni editörlere iş verdiler. The New York Times ise sosyal medya işlerini interaktif çalışacak bir takıma emanet etti. NYT'nin bu hamlesi gazetenin sosyal medya düzenlemesini merkezi bir sistemden, merkezilikten uzak ve birçok editörle içerik sağlayıcısının sorumluluğunda dağınık bir sisteme taşıdı. 2011'de NYT'nin bu hamlesinin benzerlerini görmemiz mümkün olacak.
2011 yeni birlikteliklere gebe
2010'da, AOL'in TechCrunch'ı satın almasına ve Newskweek'in The Daily Beast ile birleşmesine tanıklık ettik. Bu gelişmeler, yeni medya şirketlerinin ve blogların değerini ve yarattıkları iş modellerinin gelişimini bir kez daha kanıtladı. Bu vesileyle yeni teknolojilerle düşüşe geçen geleneksel medyanın temsilcileri, 2011 yılında yeni medyayı temsil eden bloglarla ya da şirketlerle ticari hayatlarını birleştirmeye devam edecek.
Sosyal medyadan haberler
2010'da sosyal medyanın haberlere etkisinin azımsanamayak kadar çok olduğunu gördük. Tabii bu gelişmelerde iPad'in en beğenilen uygulamalarından Flipboard ve Pulse Mobile'ın rolü büyük. 2011'de haber kaynakları yeni içerik yaratırken sosyal medyayı daha işlevsel kullanacak. Youtube'un yeni bir video prodüksiyon şirketini satın alacağı haberleri yayılamaya başladı bile. Twitter ve Facebook'un da bu gelişmelerde önemli bir rol oynayacağı kesin. Şöyle ki: Facebook bir 'gündemdeki haberler' bölümü ya da Twitter, tartışılan haberlerin yer alacağı yeni bir filtreleme sistemi getirebilir.
'Sızıntı gazeteciliği' yayılacak
2010'un sonunda, yayınladığı belgelerle Wikileaks'in yükselişine şahit olduk. 2011'de Wikileaks kurucusu Julian Assange aleyhine yeni davaların açıldığını görmemiz çok olası gözüküyor. Bu davaların sonucunda Wikileaks kapatılsa bile 'sızıntı'lar devam edecek. Wikileaks'in taklitleri sızıntı gazeteciliğinin yeni neferleri olarak hükümetlerin gizli belgelerini dünyaya sunmaya devam edecek. 2010'un son günleri itibarıyla, hali hazırda, Openleaks, Brusselsleaks ve Tradeleaks gibi, Wikileaks'in mirasını devam ettirmeye niyetli internet sitelerinin oluşumunu izledik. Üstelik yeni kurulacak sitelerin belirli konularda uzmanlaşması da gayet olası. Bu durumun yaratacağı bir diğer konu da 'rekabet'. Rekabetin ortaya çıkmasıyla da başarı; sızıntının ölçeği, organizasyonun dağıtım kabiliyeti ya da geleneksel medyayla olan bağlantıları gibi etkenlerle ölçülecek.
SABAH - PAZAR
