Sayıları her geçen gün artan ve olası bir kaza ihtimali nedeniyle İstanbul'u diken üstünde yaşatan dev gemiler havayı da zehirliyor.

Bülent Ergün'ün haberi
Denizcilik Müsteşarlığı ve İTÜ, Boğaz'dan geçen dev bir tankerin 45 bin araç kadar egzoz kirliliğine neden olduğunu tespit etti. Tankerlere çevreci yakıt zorunluluğu gündemde

Türk Boğazları'ndaki tanker trafiği çevre felaketi riski kadar hava kirliliğinin hangi boyutlara ulaştığını çarpıcı rakamlarla ortaya koydu. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ve Denizcilik Müsteşarlığı, her gün Boğaz'ları felaketin eşiğine getiren tanker trafiğinin yol açtığı hava kirliliği konusunda ortak bir rapor hazırladı. Rapora göre, Boğaz'dan geçen her 1 tankerin yol açtığı kirlilik 45 bin aracın çıkardığı egzoz salınımına eşdeğer.

UYDUDAN İZLENİYOR

Raporla ilgili bilgi veren İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü'nden Doç. Dr. Alper Ünal, Boğazlar'dan yıl içerisinde on binlerce tanker geçtiğini hatırlatarak, "Büyük tonajlı bir tankerin ortaya çıkardığı kirlilik, trafikteki 40- 45 bin aracın yarattığı kirlilikle aynı seviyeye denk geliyor.

Bu, küçük tonajlı gemilerde ise birkaç bine eşit. Tehlikenin büyüklüğü ortada. Geminin hızı ve motor büyüklüğü de kirlenmede önemli. Bir geminin İstanbul Boğazı'ndan geçişi saatlerce sürebiliyor" dedi.

İTÜ ve Denizcilik Müsteşarlığı'nın raporu önümüzdeki sene uluslararası platformlara sunulup Boğazlar'daki çevre kirliliği riskine dikkat çekilecek. Bir yıldır yapılan çalışmalar uydu verileriyle de destekleniyor. Boğaz'dan geçen gemilerin yol açtığı kirlilik tespit ediliyor.

Bunun için Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA'nın gelişmiş uyduları ile radar sistemlerinden de faydalanılıyor. Çalışmayla İstanbul Boğaz'ı temiz deniz ilan edilecek. İstanbul Boğazı'ndan geçiş yapan gemiler, Türkiye'nin istediği yakıt türünü kullanmak zorunda kalacak.

Her yıl ortalama 50 bin geminin geçtiği İstanbul Boğazı, deniz kirliliğinin önlenmesi için Baltık Denizi'ndeki gibi 'kontrollü bölge' haline getirilecek.

Kontrol bölgesi oluşturulacak

DOÇ. Dr. Ünal, Uluslararası antlaşmalar çerçevesinde Türkiye'nin her gemiyi Boğaz'dan geçirmek zorunda olduğunu hatırlatarak, "Bu çalışma yapıldığında 'Ben şu tür yakıt kullanan, kirletici gemileri almıyorum' diyebilirsiniz.

Boğaz'dan geçen gemilerin istediğimiz yakıtı kullanmasını sağlayabiliriz" dedi. Doç. Dr. Tayfun Kındap da, Avrupa'nın kuzeyinde Baltık Denizi'nde buna benzer bir çalışma yapıldığına dikkat çekerek, şunları söyledi:

"Kontrol emisyon bölgesi dedikleri bu bölgeden geçen gemiler, yakıtlarını değiştirip, emisyon için kükürt oranı düşük yakıt kullanmak zorunda.

Boğaz da kontrollü bölge ilan edildikten sonra isteyen gemi, istediği yakıtla geçemeyecek. Kontrol bölgesi oluşturulup, gemilere sıkı düzen gelecek" dedi.