'Yalancının mumu yatsıya kadar yanar' dense de iletişim çağında bir haberin yalan olup olmadığı daha kısa sürede anlaşılır hale geldi. İşte 2010'da üretilen ve 'yalan' olduğu ortaya çıkan 10 haber:
Bazen internet kanalıyla bazen medya marifetiyle üretilip servis edilen yalan haberler, çok hızlı bir şekilde bütün dünyanın inandığı bir olay haline gelebilirken yine aynı kanallarla karşı ve doğru haber devreye girerek yanlışlık düzeltilebiliyor. Öyle ki artık yalanların kısa ömürlü olduğunu söylemek mümkün. Biz de son günlerini yaşadığımız 2010 yılında üretilen ve daha yılı çıkmadan 'yalan' olduğu ortaya çıkan 10 haberi sizler için derledik. Oxford Üniversitesi'nden bilim insanları, geçtiğimiz hafta insanların beyinlerinde doğal bir yalan makinesi olduğunu ortaya çıkaran bir görüşü seslendirdiler. Kim bilir bu haberin yalan olduğunu da söyleyen birileri çıkacaktır belki de ama şimdilik bunu doğru kabul ederek insanların beyninden çıkan 10 yalan haberi dikkatinize sunalım.
1) Yanlış hesaplar İsviçre'den döndü: Wikileaks'in yayınladığı belgeler arasında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın İsviçre'de sekiz farklı hesabı olduğu kriptosu da vardı. Kriptodaki bu iddialara CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu hemen atladı! Erdoğan, "Böyle bir şeyi ispat ettiğinizde ben bu makamda, milletvekilliğinde durmam. Ama siz o makamda duracak mısınız?" diye tepki gösterince, Kılıçdaroğlu çark etti.
2) Cemaatsiz cami olur mu? Ekim 2010: Radikal Gazetesi, 17 Ekim tarihinde yaptığı bir haberde Alevi köyüne 2007 yılında bir cami yapıldığı ve caminin cemaati olmadığı için imamın yıllardır tek başına namaz kıldığını iddia etmişti. Aksiyon Dergisi muhabirleri, olayın hiç de Radikal'in anlattığı gibi olmadığını ortaya çıkardı. Aksiyon'da yayımlanan haber, caminin cemaatinin olduğunu ve Alevilerin de bundan hiçbir rahatsızlık duymadığını ortaya çıkardı.
3) E-posta'dan yalan haber: Ekim 2010: Vatan Gazetesi yazarı Mustafa Mutlu, "Cumhurbaşkanı için kapatılan yolda annesini kaybeden adam!" başlıklı köşe yazısında bir e-postaya yer vererek, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün geçiş güzergâhında olduğu için yolların kapatıldığını, bu yüzden de annesini hastaneye yetiştiremeyen şahsın annesini kaybettiğini iddia etmişti. Ancak yapılan araştırmada, belirtilen saatlerde yolun kapanmadığı, Ahmet Ertaç isimli bir kişinin olmadığı ve böyle bir olayın hiç yaşanmadığı anlaşıldı. Mutlu, sonrasında yaptığı açıklamada, "E-postaya inandım, sorgulamadım." diyerek, olayı pişkinliğe vurdu.
4) Atatürk değil, kameraman çıktı: Aralık 2010: CNN Türk'te Atatürk'e ait bir türkü kaydının kendisinde bulunduğunu iddia eden Tarık Akan, arşivlerden çıkan plaktaki 'Çalın Davulları' adlı Selanik türküsünün Atatürk tarafından seslendirildiğini söyleyerek gündeme gelmişti. Ancak bu iddiaya yalanlama gecikmedi. 'Mustafa' isimli filmiyle Atatürk'ün hayatını anlatan Can Dündar, "Bunun neresini düzelteceğimi bilemiyorum. Bu ses, bizim kameraman Mustafa Özcan'ın sesi." diyerek Tarık Akan'ın bu akıl almaz iddiasını çürüttü.
5) Yalanı var, bedeli yok Nisan 2010: Her dönemin en çok beklenen haberi bedelli askerlik, bu yılın da gündemindeydi. Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül'ün "Erdoğan isterse bedelli çıkar." açıklamasıyla beliren umutlar Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç'ın katıldığı bir televizyon programında şahsi görüşü olarak bedelli askerlik uygulamasının olması gerektiğini ve yıl sonuna kadar çıkacağını söylemesiyle iyice arttı. Ancak Genelkurmay Başkanı ile görüşen Başbakan Erdoğan'ın 'Bedelli yok' açıklaması, yapılan binlerce haberin yalan olduğunu ortaya çıkardı.
6) Öldürmediğimiz ünlü kalmadı Ocak 2010 Pazar günü erken saatlerde bazı sitelere düşen Nejat Uygur'un öldüğü haberi, sevenlerini büyük bir üzüntüye boğdu. 14 Ekim günü ise Twitter'da Türk tiyatro ve sinemasının usta ismi Münir Özkul'u 'öldürdüler'. Ama çok geçmeden bu iki haber de yalanlandı.
7) Devlet burs dağıtıyor! Aralık 2010: Facebook ve Twitter'da geçtiğimiz hafta yayılan bir haber üzerine 3 günde 250 bin kişi başvuruda bulununca Başbakanlık 'kilitlendi'. "Biraz önce arkadaşım aradı ve herkese Başbakanlık tarafından BİMER (Başbakanlık İletişim Merkezi) bursu verildiğini söyledi. Sitemizi takip ediniz." şeklindeki haber sonucunda telefonla ya da elektronik ortamda BİMER'i soru bombardımanına tutan vatandaşlar, burs koşullarını öğrenmeye çalıştı. Üç gün içinde Başbakanlık'a yapılan başvuru sayısının 250 bine ulaştığı belirtildi. Vatandaşlara laf anlatmaktan yorulan Başbakanlık, çareyi resmi açıklama yapmakta buldu ve haber yalanlandı.
8) Wikileaks geyik fabrikası: 2010'un en çok konuşulan konularından biri de Wikileaks internet sitesiydi. Site yüzbinlerce sözüm ona 'belge' yayınladı, ama bunların pekçoğu belge değil sadece dedikodudan ibaretti.
9) Fenerbahçe, yalandan şampiyon oldu: Bursaspor, son maçında Beşiktaş'a karşı puan kaybetse Fenerbahçe şampiyon olacaktı. Maçın sonlarına doğru Kadıköy'de karşılaşmanın 2-2 bittiği anonsu yapıldı, statta bayram havası esti. Acı haber tez duyuldu, yanlış anons Fener'i dillere düşürdü.
10) Eski Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ, komplo belgesine 'kâğıt parçası' ve LAW silahlarına da 'boru' dedi. Ancak gerçekler ortaya çıktıkça Başbuğ'un söylediklerinin aslı olmadığı anlaşıldı.
(Zaman Cumartesi)
