Selçuk Üniversitesince (SÜ) 30 bin 250 ilköğretim ve orta öğretim öğrencisi üzerinde yapılan araştırma öğrencilerin büyük bir bölümünün ''macera'' konulu kitapları tercih ettiğini ortaya çıkardı.
Araştırmada öğrenciler, kitap okumalarına engel olarak ilk sıralarda televizyon ile YGS ve SBS'yi gösterdi.
SÜ Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Eğitim Programları ve Öğretimi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Murat Sünbül başkanlığında gerçekleştirilen araştırmaya, Yrd. Doç. Dr. Ercan Yılmaz, Dr. Dilek Ceran, Dr. Abdülkadir Işık, Araştırma Görevlileri Veysel Demirer, Derya Cintaş, Muhittin Çalışkan, Selahattin Alan katkıda bulundu.
Devlet ve özel okulların ilköğretim 5, 6, 7 ve 8. sınıf ile orta öğretim 9, 10, 11 ve 12. sınıflarda eğitim gören öğrencilerin kitap okuma profillerini ve eğilimlerini belirlemeyi amaçlayan araştırmanın raporu iki ayrı kitap halinde yayımlandı.
Prof. Dr. Sünbül AA muhabirine yaptığı açıklamada, Konya merkez, ilçe, belde ve köylerindeki çalışmaya 20 bin 250'si ilköğretim, 10 bini orta öğretim olmak üzere toplam 30 bin 250 öğrencinin katıldığını belirterek, ''Bu çalışma, katılımcı sayısı bakımından şimdiye kadar ülkemizde yapılmış okuma alışkanlığı belirleme çalışmaları arasında en kapsamlısıdır'' dedi.
Çalışmanın sonuçlarına göre, iki öğrenciden biri bilgisayar, önemli bir kısmı da internet kullanıyor. İlköğretim öğrencilerinin yüzde 49'u bilgisayar, yüzde 33.9'u ise internetten yararlanıyor. Orta öğretim öğrencilerinin ise yüzde 64'ü bilgisayar, yüzde 48'i internet kullanıyor.
İnternette geçirilen sürenin düzenli kitap okuma alışkanlığını etkilediği ortaya çıkarken, internette geçirilen sürenin günde 1 saatin üzerine çıkmasıyla düzenli kitap okuma alışkanlığının düştüğü tespit edildi.
Öğrencilerin ailelerinin üçte biri hiç kitap okumuyor, yüzde 50'si ise ara sıra okuyor. İlköğretim öğrencilerinin yüzde 25.8'i ders kitapları dışında düzenli kitap okuduğu belirtirken, öğrencilerin yüzde 45.9'unun haftada 2-3 gün, yüzde 16.8'i haftada 1 gün kitap okuduğunu, yüzde 2.8'i ise hiç kitap okumadığını belirtti.
Orta öğretim öğrencilerinin yüzde 45.9'unun ara sıra, yüzde 31.3'ünün genellikle, yüzde 14.2'sinin de her zaman kitap okuduğu, yüzde 8'inin ise kitap okumadığı belirlendi.
YENİ PROGRAMIN BAŞARISI
Öğrencilerin büyük çoğunluğu 1 yılda ders kitapları dışında 6 ile 20 saat arasında kitap okuyor. Bu bulguların kitap okuma konusunda 2004-2005 müfredatının başarısının bir göstergesi olduğu ifade edildi. Geleneksel eğitimin yetiştirdiği anne ve babaların yüzde 1 oranında dahi kitap okumazken yeni programın öğrencileri olan çocuklarının yüzde 30'lara yakın oranda her gün kitap okudukları belirlendi.
Öğrencilerin okudukları kitap türünde romanlar, konuda ise macera kitapları öne çıktı. İlköğretim öğrencilerinin yüzde 39.8'i orta öğretim öğrencilerinin yüzde 75.6'sı roman okuyor. Yüzde 27.30'u öykü kitaplarını tercih eden ilköğretim öğrencilerinin yüzde 12.98'i şiir, yüzde 10.23'ü çizgi roman okuyor. Orta öğretim öğrencilerinin de yüzde 8.7'si şiir, yüzde 5.2'si öykü, yüzde 3.8'i ise çizgi roman türü kitapları tercih ediyor.
Yine ilköğretim öğrencilerinin yüzde 65.20'si, orta öğretim öğrencilerinin de yüzde 43.5'i macera konulu kitapları tercih ediyor. Öğrenciler macera kitapları dışında duygusal ile kahramanlık ve tarih konulu kitaplara ilgi gösteriyor.
HANGİ ÖĞRENCİLER DAHA FAZLA OKUYOR?
Çalışmada, kız öğrencilerin erkeklerden, özel okul öğrencilerinin devlet okullarında eğitim görenlerden, Sosyal Bilimler Lisesi öğrencilerinin diğer liselerde okuyanlardan, eşit ağırlık alanında eğitim alanların diğer alanlardaki öğrencilerden daha fazla kitap okuduğu tespit edildi. Yine takdir ve teşekkür belgesi alan öğrenciler ile ebeveynleri düzenli kitap okuyan öğrencilerin de daha fazla kitap okuduğu ortaya çıktı.
Öğrencilerin kitapları, ''kütüphane ve sınıf kitaplıklarından temin ettiği, kitap seçerken kitabın konusu, yazarı, öğretmenlerin ve arkadaşların önerisi, fiyatı ile kalınlığının'' etkili olduğu görüldü.
TELEVİZYON EN BÜYÜK ENGEL
Kitap okuma davranışını olumsuz etkileyen okul dışı faktörlerin başında ''televizyon izleme alışkanlığı'' geliyor. Televizyon izleme süresi arttıkça kitap okuma davranışı azalıyor.
Çalışmaya katılan ilköğretim öğrencilerinin büyük bir çoğunluğu kitap okumaya engel faktörler olarak televizyonun yanı sıra ödevlerin çokluğu ile SBS'ye hazırlanmasını gösteriyor. Bilgisayar kullanımı ve kitap fiyatlarının da okuma alışkanlığını olumsuz etkilediği ifade ediliyor.
Orta öğretim öğrencilerinin büyük bir çoğunluğu ise kitap okumalarına engel olarak televizyon, YGS'ye hazırlanma ve bilgisayar kullanımını gösteriyor.
Televizyon izleme konusunda ailelerin ve öğrencilerin bilinçlendirilmesi gerektiği, okullarda bilinçli televizyon izleme konusunda seminerler verilmesi, medya duyarlılığı konusunda öğretmenler ve ailelerin işbirliği yapması önerildi.
