Ne kadar muhteşem bir vücuda sahip olduğunuzu anlamak ve sanat harikası vücudunuzu daha yakından görmek ister misiniz? BODY WORLDS Yaşam Döngüsü sergisi için artık son 10 gün. Sergiden çarpıcı bilgiler ve kareler:
Osman ATEŞLİ'nin haberi
Haziran ayından itibaren Karaköy'de İstanbul Modern'in yanındaki Antrepo 3'te sergilenmekte olan sergi için artık son günler... 17 Aralık tarihinde Türkiye'deki ziyaretçileri için kapılarını kapatacak olan vücut dünyası sergisini gezmek için artık son hafta...
BODY WORLDS vücut dünyası sergisini gezerken ne kadar mükemmel bir yaratılış harikası ile karşı karşıya olduğumu bir kez daha anlayacaksınız.
SERGİDEN ÇARPICI KARELERİ GÖRMEK İÇİN TIKLAYINIZ
İnsan Bedeni Hakkında Şaşırtıcı Gerçekler
İSKELET SİSTEMİ
- En geniş kemik pelvis veya kalça kemiğidir. Gerçekte birbirine sıkıca bağlı altı kemikten oluşur.
- En uzun kemik uyluktaki femurdur (uyluk kemiği). Bedenin toplam uzunluğunun neredeyse dörtte birini oluşturur.
- En küçük kemik kulağın derinlerinde bulunan "üzengi"dir. Bir pirinç tanesinden çok az büyüktür.
- Kulaklarda ve burun ucunun içinde kemik bulunmaz. İç destekleri kemikten daha hafif ve esnek olan kıkırdaktır. Bu nedenle burun ve kulaklar bükülebilir.
- Ölümden sonra kıkırdak kemikten daha hızlı bir şekilde çürür. İskeletlerde burun veya kulak olmamasının nedeni budur.
KAS SİSTEMİ
- Yüzde yaklaşık 60 kas vardır. Gülümsemek kaş çatmaktan daha kolaydır. Gülümsemek için 20, kaş çatmak için ise 40'tan fazla kas gerekir.
- Bedendeki en uzun kas, kalçanın dışından başlayıp, dizin içine kadar inen terzi kasıdır (sartorius). Kalçayı dışa doğru döndürür ve dizi büker.
- Bedendeki en küçük kas kulağın derinlerinde bulunan stapedius"tur. Yalnızca 5 mm uzunluğunda ve pamuk ipliğinden incedir. İşitmede rol alır.
- Bedendeki en büyük kas, kabaette bulunan gluteus maximus"tur (büyük kabaet kası). Yürümek, koşmak ve merdiven çıkmak için bacağı geriye doğru kuvvetlice çeker.
DOLAŞIM SİSTEMİ
- Ortalama insan hayatında kalp yaklaşık 3 milyar kez atar.
- İnsan bedeninde her saniye yaklaşık 2 milyon kan hücresi ölür ve her saniye eşit sayıda kan hücresi doğar.
- Küçücük bir kan damlasında 5 milyon alyuvar, 300.000 trombosit ve 10.000 akyuvar bulunur.
- Bir alyuvarın bedenin tamamını dolaşması yaklaşık 1 dakika alır.
- Alyuvarlar bedeni yaklaşık 250.000 kez dolaştıktan sonra doğdukları yer olan kemik iliğine dönerek ölür.
- Alyuvarlar bedende dolaşarak ve diğer 60 trilyon beden hücresini besleyerek yaklaşık 4 ay süreyle yaşayabilir.
SİNİR SİSTEMİ
- Beyin dev ve buruşuk bir cevize benzer.
- Bedendeki diğer hücrelerin aksine, beyin hücreleri kendilerini yenileyemez. Beyin hücreleri hasar gördükten sonra yerine yenileri gelmez.
- Beyin ve omurilik, beyin-omurilik sıvısı ile sarılmıştır ve bu sıvı tarafından korunur.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ
- Deri antibakteriyel maddeler salgılar. Bu maddeler sabah uyandığınızda derinizde büyümekte olan bir küf katmanı olmamasını açıklar -; deriye gelen bakteri ve sporların çoğu hızla ölür.
- Gözyaşları ile burun mukozası da pek çok bakterinin hücre duvarını parçalayan bir enzim (lizozim) bulunur.
- Lenf nodüllerinde süzücü doku ile çok sayıda lenf hücresi bulunur. Bazı bakteriyel enfeksiyonlarla savaşırken lenf nodülleri bakteriler ve bakterilerle savaşan hücreler ile dolarak şişer ve onları ellerinizle hissedebileceğiniz noktaya varırlar. Dolayısıyla şişmiş lenf nodülleri bir tür enfeksiyon geçirmekte olduğunuza dair iyi bir gösterge olabilir.
SİNDİRİM SİSTEMİ
- Yetişkinler her yıl yaklaşık 500 kg"lık yiyecek tüketir.
- Her gün 1,5 litre tükürük üretilir.
- Yemek borusu yaklaşık 25 cm uzunluğundadır.
- Kaslar yiyecekleri yemek borusundan aşağı doğru itmek için dalgalar halinde kasılır. Bu kişi tepe taklak durduğu zaman bile yiyeceklerin midesine varacağı anlamına gelir.
- Bir yetişkinin midesi yaklaşık 1,5 litrelik materyal alabilir.
- Her gün 11,5 litre sindirilmiş yiyecek, içecek ve sindirim sıvıları sindirim sisteminden akıp geçer, ama dışkıda yalnızca 100 ml sıvı kaybedilir.
- Yiyecek ağızda daha uygun bir sıcaklığa gelene dek soğutulur veya ısıtılır.
- İki takım dişimiz vardır. 20 "süt dişimiz" yerini 6-7 yaşlarından itibaren 32 "yetişkin dişine" bırakır.
SOLUNUM SİSTEMİ
- Dinlenme halindeyken bir yetişkinin bedeni her dakika 6 litre havayı solur ve dışarı verir.
- Sağ akciğer soldakinden biraz daha iridir.
- Burun içindeki kıllar soluduğumuz havanın temizlenmesine yardımcı olmanın yanı sıra havayı ısıtır.
- Kaydedilen en yüksek "hapşırma hızı" saatte 165 kilometredir.
- Akciğerlerin yüzey alanı kabaca tenis kortu boyutundadır.
- Akciğerlerdeki kılcal borular uç uca eklenseydi 1.600 kilometre olurdu.
- Her gün solunumla yarım litre su kaybedersiz. Bu, cam üzerine nefes verdiğimizde gördüğümüz su buharıdır.
- Dinlenme halindeki bir kişi genellikle dakikada 12 ila 15 kez nefes alır.
- Soluk alıp verme hızı çocuklarda ve erkeklere kıyasla kadınlarda daha yüksektir.
Olgular ve Rakamlar
- Plastinasyon Dr. Gunther von Hagens tarafından 1977 yılında Almanya"daki Heidelberg Üniversitesi"nde icat edilmiştir ve o zamandan beri aralıksız olarak geliştirilmektedir.
- Plastinasyon ölü bedenin çürümesini durduran ve bilim ve tıp eğitimi için katı, kokusuz ve dayanıklı anatomik örnekler üreten bir tekniktir.
- Bir tam insan bedeni plastinatının oluşturulması yaklaşık olarak 1.500 çalışma saati gerektirir.
- Dünyanın en uzun boylu plastinatı 5,10 metre boyundaki yetişkin bir zürafadır.
- BODY WORLDS sergileri Dr. Gunther von Hagens tarafından oluşturulmuştur.
- BODY WORLDS sergisinin temel amacı sağlık eğitimidir.
- Dr. Angelina Whalley sergilerin küratörüdür.
- İlk sergi 1995 yılında Japonya"da açılmıştır.
- O günden beri BODY WORLDS sergileri dünyayı gezmektedir ve Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika"da 60"tan fazla şehri ziyaret etmiştir.
- Hali hazırda Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da gösterimde olan altı BODY WORLDS sergisi vardır.
- 30 milyonu aşkın insan BODY WORLDS sergilerini gezmiştir.
- Yakınlarda sergiler özel sunumlarla geliştirilmiştir:
- BODY WORLDS Zamanın Aynası
- BODY WORLDS ve Kalbin Öyküsü
- BODY WORLDS & Beyin -; Bir Buçuk Kiloluk Mücevherimiz
- BODY WORLDS Yaşam Döngüsü
- BİR YÜREK İŞİ
- 2010 dünya açılışı: Gunther von Hagens"in BODY WORLDS (Beden Dünyaları) Hayvanlar sergisi: Bu benzersiz sergi hayvanların iç yaşamlarına adanmıştır. En küçük ayrıntıya dahi sadık kalınarak derilerinin altına atılan bakış, bu çöl, orman ve okyanus devlerinin sinir sistemleri, kemikleri, kasları ve organları hakkında önceden bilinmeyenleri ortaya çıkaracaktır.
- BODY WORLDS sergileri, beden bağışçılarının bedenlerinin ölümlerinden sonra halka açık bir sergide kullanılmasını özel olarak talep ettikler, yerleşik bir beden bağış programına dayanan YEGÂNE sergilerdir.
Yaşamdan Büyük
Zürafa"nın büyük gözleri ve inanılmayacak kadar kalın kirpikleri vardır. Uzun bir boyna, soylu bir duruşa ve etkileyici bir görünüme sahiptir. Maraton koşucusu kadar ince ve halterci kadar güçlüdür. Ziyaretçileri mıknatıs gibi çeker.
O Giraffa camelopardalis türünün temsilcisidir ve BODY WORLDS & Yaşam Döngüsü sergisine eklenen son son anıtsal plastinat ve anatomist Gunther von Hagens'in bir buçuk yıllık emeğinin ürünüdür.
Bu görkemli hayvan plastinatı serginin can alıcı noktalarından biri ve Gunther von Hagens"ın şimdiye kadar yarattığı en etkileyici örneklerden biridir.
Sunulan yetişkin erkek zürafa Plastinatör için olağanüstü bir meydan okumayı temsil ediyordu. Ağırlığı neredeyse 1000 kilogram, boyu ise 4,70 metreydi. "Plastinasyon işlemi için özel ekipmanlar satın almak ve ayrı bir tank kurmak zorunda kaldık," diye açıklıyor Dr. von Hagens.
Bu çaba toplamda 23.000"i aşkın çalışma saatine mal oldu.
"Zürafalara ilişkin ayrıntılı bir anatomik bilgi yoktu. Hayvan üzerinde çalışırken zürafa anatomisini ilk kez inceledim ve yayınlanan literatürden bazı sapmalar belirledim," diyor von Hagens. "Beyin inanılmayacak kadar küçükken kalp şaşırtıcı derecede büyüktü -; ağırlığı neredeyse 23 kilogramdı."
Zürafalar zorlu anatomik orantılarını, dev boyut ve şekillerini idame ettirmek için büyük bir kalbe gereksinim duyar. Kalp ile dolaşım sistemi uzun boyundan beyne kan pompalamak için çok sıkı çalışmak zorundadır. Zürafanın beden boyutu saatte 1.200 litrelik (insanda bu değer 280 litredir) pompalama gücü gerektirir. Zürafanın kalbi yaklaşık olarak fil kalbi kadar büyüktür, ama dinlenme durumundaki nabzı iki kat hızlıdır.
Zürafaların kalbi ve damarları hayvanlar krallığında benzersiz olan bir sistemi oluşturur. Aşırı derecede kaslı atardamarlar, toplardamarlarda karmaşık bir kapakçık sistemi ile beynin tabanında kan depolayan atardamarlardan oluşan bir "mucize ağ," hayvan başını kaldırıp indirdiğinde kan basıncında güçlü dalgalanmalar olmamasını ve beyinde iskemi oluşmamasını sağlar. Bu zürafanın örneğin bir ağacın üst dallarını kemirmek ile nehirden su içmek arasındaki hızlı yükseklik değişikliklerini tolere edebilmesini sağlar.
Zürafa gibi büyük beden plastinatları insanlar ile hayvanlar arasında karşılaştırmalı anatominin kusursuz birer örneğidir ve ziyaretçilere farklı türlerin bedenlerinin içini önceden eşi görülmemiş bir kusursuzlukta görme şansı verir. Aynı zamanda hayvanların sağlığına kalıcı bir katkı yaparlar. Otantik bedensellik ile doğanın aksi halde saklı olan harikalarıyla yüz yüze gelmek büyük bir ilgi uyandırmanın yanı sıra bu hayvanlara verilen değerin artmasını sağlar ve ziyaretçiye hayvanların savunmasızlığına karşı duyarlılık kazandırır.
BODY WORLDS nedir?
Uluslararası platformda BODY WORLDS The Original Exhibition of Real Human Bodies (BEDEN DÜNYALARI: Gerçek İnsan Bedenleri Orijinal Sergisi) olarak bilinen BODY WORLDS sergileri, Plastinasyon adı verilen olağanüstü bir yöntem -Dr. Von Hagens tarafından 1977 yılında icat edilen devrim niteliğinde bir örnek koruma yöntemi- aracılığıyla korunmuş gerçek insan bedenlerini izlemek yoluyla ziyaretçilerin anatomi, fizyoloji ve sağlık hakkında bilgi edindikleri, türlerinin ilk örneği olan sergilerdir. Gunther von Hagens'in BODY WORLDS ve Yaşam Döngüsü sergisinde tüm beden plastinatları, organlar, organ yapılandırmaları ve saydam beden kesitleri dahil 200"ü aşkın gerçek insan örneği bulunur. Sergi aynı zamanda ziyaretçilerin hastalıkların uzun dönemde yaptıkları etkileri, tütün tüketiminin etkilerini ve diz ve kalça gibi yapay desteklerin mekaniğini anlamasına olanak verir. Günümüze dek BODY WORLDS sergileri dünyanın dört bir yanındaki 30 milyon insan tarafından gezilmiştir.
Serginin amacı nedir?
BODY WORLDS halkı insan bedeninin iç işleyişi hakkında bilgilendirmeyi ve hastalık ile sağlıklı olmanın ve kaliteli bir yaşam tarzı seçmenin olumlu etkilerini göstermeyi amaçlar. Aynı zamanda anatomi hakkında daha fazla merak uyandırma umuduyla sunulmuştur.
BODY WORLDS"ü kimler görmelidir?
Bizi insan yapan şeyin ne olduğunu öğrenmekle ilgilenen herkes. Her yaştan yetişkinler ile 8 yaşın üzerindeki çocuklar sergileri büyüleyici bulacaktır. BODY WORLDS sergilerinin doğası düşünüldüğünde, çocuklarının BODY WORLDS"ü gezmeye uygun yaşta olduğuna karar vermek ebeveynler, vasiler veya okul personelinin sorumluluğundadır.
BODY WORLDS başka nerelerde sergilenmiştir?
Dünyada 30 milyonu aşkın insan tarafından ziyaret edilmiş altı BODY WORLDS sergisi vardır. BODY WORLDS sergileri Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika"da sergilenmiştir.
Halkın bu sergileri görmesi neden önemlidir?
BODY WORLDS organizatörleri insanların bedenin işleyişi hakkında daha çok şey bildiklerinde sağlıklı ve sürdürülebilir yaşam tarzlarını seçme olasılıklarının arttığına inanır. Aynı zamanda ziyaretçilere yaşam bilimleri hakkında daha çok şey öğrenmek için esin kaynağı olacağını umut ediyoruz. İnsan bedeninin görünümü ve işleyişi hakkındaki bilgiler, herkes tarafından erişilebilir olması gereken, temel yaşam bilimi bilgileridir. Serginin açık kaldığı süre boyunca, eğitim ve tıp profesyonelleriyle sürekli olarak temas kurarak sergiyi tecrübe etme fırsatına sahip olmalarını sağlayacağız.
Aynı bilgiyi insan anatomisine dair kitaplar ve modellerden de edinebilir miyim?
Otantik örneklerin benzersiz kullanımının sunduğu hastalık, fizyoloji ve anatomiye yakından bakış, modeller, ders kitapları veya fotoğraflarla gösterilemez. Buna ek olarak sergi ziyaretçilerin her bedenin içinde dahi kendi benzersiz özelliklerine sahip olduğunu anlamasına olanak verir. Diğer kentlerdeki deneyimler, sergi ziyaretçilerinin gerçek örneklere karşı plastik modellerin öykünemeyeceği bir çekim duyduğunu açıkça göstermiştir.
Plastinasyon nedir?
Plastinasyon, Dr. Gunther von Hagens tarafından örneklerin tıp eğitimi amacıyla korunması için icat edilen, benzersiz bir işlemdir. Bu işlemde örneklerdeki beden sıvıları ve çözülebilir yağlar, vakumlandıktan sonra sertleştirilen sıvı plastiklerle değiştirilir. Bedenler canlıyı andıran pozlarda sabitlendikten sonra gaz, ısı veya ışıkla sertleştirilir. Plastinatlar bedenlerimizin yaşamdaki hareketlere ve atletik etkinliklere içten nasıl tepki verdiğini gösterir. Plastinasyon tekniğinin mucidi ve BODY WORLDS sergilerinin yaratıcısı Dr. Gunther von Hagens hakkında daha fazla bilgi almak için, www.bodyworlds.com adresini ziyaret edebilirsiniz.
Sergilenmekte olan örnekler nereden geldi?
Plastinatların kim olduğunu veya nasıl öldüklerini bilecek miyiz?
BODY WORLDS sergileri beden bağışçılarının, yani ölümlerinden sonra bedenlerinin sergide eğitim amacıyla kullanılabileceğini vasiyet eden bireylerin cömertliğine dayanır. Beden plastinatlarının tümü ve örneklerin çoğunluğu bu beden bağışçılarından gelmektedir. Olağandışı hastalıkları gösteren kimi belirli örnekler eski anatomik koleksiyonlardan ve morfoloji enstitülerinden gelmiştir. Beden bağışçılarının da rıza gösterdiği üzere, kimlikleri ve ölüm nedenleri açıklanmamıştır. Sergi kişisel bilgilerin açıklanmasına değil, bedenlerimizin doğasına odaklanır.
Plastinatlara hali hazırdaki pozları neden verilmiştir?
Plastinatların pozları dikkatle düşünülmüştür ve eğitsel amaçlara hizmet eder. Her plastinata farklı anatomik özellikleri sergilemek üzere poz verdirilmiştir. Örneğin atletik pozlar spor yaparken kas sistemlerinin kullanımını gösterir. Pozlar belirli anatomik özellikleri vurgulamak ve ziyaretçinin plastinat ile kendi bedeni arasında ilişki kurmasına olanak vermek üzere seçilmiştir.
Plastinatlardan herhangi birine dokunabilecek miyim?
Plastinatlara yaklaşabilecek olmanıza rağmen, bir kural olarak ziyaretçilerin plastinatlara dokunmasına izin verilmez. Ancak serginin belirli bir alanında ziyaretçiler, hem insan anatomisini hem de Plastinasyon prosesini daha iyi anlamak üzere, seçilmiş bir grup plastine edilmiş organa dokunma imkanına sahiptir.
Bu sergi çocuklar için uygun mudur?
Günümüze dek BODY WORLDS sergileri dünyanın dört bir yanındaki küçük çocuklar da dahil 30 milyon insan tarafından gezilmiştir. BODY WORLDS sergisine çocuk veya okul gruplarını getirmeyi düşünüyorsanız, sergiyi bir öğrenme deneyimi olarak nasıl kullanacağınızı görmek için çevrimiçi Kaynaklar kısmımızı ziyaret edin.
Bu sergiyle ilgili etik sorular çözüme ulaştırıldı mı?
BODY WORLDS"ün Kuzey Amerika"daki açılışından önce, din bilimciler, etik uzmanları, akademisyenler ve önde gelen tıp uzmanlarından oluşan, seçkin bir kurul tarafından bağımsız bir etik değerlendirmesi yürütüldü. BODY WORLDS"deki bedenlerin kökeni hakkındaki Etik Değerlendirmesi -California Bilim Merkezi tarafından yapılan- internet sitemizden yüklenebilir.
Hangi eğitsel materyaller sunulmuştur?
Öğretmenler hem öğrencilerini hem de öğrencilerinin yetişkin gözetmenlerini BODY WORLDS deneyimine dikkatle hazırlamak isteyecektir. Eğitmenler için hazırlanmış materyaller istek üzerine ve internet sitemizden temin edilebilir.
BİLETLER VE ZİYARET SAATLERİ
Pazar, Pazartesi, Salı, Çarşamba ve Perşembe 10:00-18:30 Cuma Cumartesi 10:00 - 20:00
BİLET FİYATLARI:
TAM 25 TL
ÇOCUK 6-18 yaş(* 13 yaş altı çocuklara refakat gerekmektedir) 19 TL
ÖĞRENCİ (* 18 yaş üstü öğrenci kimliği gerekmektedir) 21 TL
65 YAŞ ÜSTÜ VE ÖĞRETMEN (* Kimlik gösterilmesi gerekmektedir) ÜCRETSİZ
Osman ATEŞLİ'nin haberi
Haziran ayından itibaren Karaköy'de İstanbul Modern'in yanındaki Antrepo 3'te sergilenmekte olan sergi için artık son günler... 17 Aralık tarihinde Türkiye'deki ziyaretçileri için kapılarını kapatacak olan vücut dünyası sergisini gezmek için artık son hafta...
BODY WORLDS vücut dünyası sergisini gezerken ne kadar mükemmel bir yaratılış harikası ile karşı karşıya olduğumu bir kez daha anlayacaksınız.
SERGİDEN ÇARPICI KARELERİ GÖRMEK İÇİN TIKLAYINIZ
İnsan Bedeni Hakkında Şaşırtıcı Gerçekler
İSKELET SİSTEMİ
- En geniş kemik pelvis veya kalça kemiğidir. Gerçekte birbirine sıkıca bağlı altı kemikten oluşur.
- En uzun kemik uyluktaki femurdur (uyluk kemiği). Bedenin toplam uzunluğunun neredeyse dörtte birini oluşturur.
- En küçük kemik kulağın derinlerinde bulunan "üzengi"dir. Bir pirinç tanesinden çok az büyüktür.
- Kulaklarda ve burun ucunun içinde kemik bulunmaz. İç destekleri kemikten daha hafif ve esnek olan kıkırdaktır. Bu nedenle burun ve kulaklar bükülebilir.
- Ölümden sonra kıkırdak kemikten daha hızlı bir şekilde çürür. İskeletlerde burun veya kulak olmamasının nedeni budur.
KAS SİSTEMİ
- Yüzde yaklaşık 60 kas vardır. Gülümsemek kaş çatmaktan daha kolaydır. Gülümsemek için 20, kaş çatmak için ise 40'tan fazla kas gerekir.
- Bedendeki en uzun kas, kalçanın dışından başlayıp, dizin içine kadar inen terzi kasıdır (sartorius). Kalçayı dışa doğru döndürür ve dizi büker.
- Bedendeki en küçük kas kulağın derinlerinde bulunan stapedius"tur. Yalnızca 5 mm uzunluğunda ve pamuk ipliğinden incedir. İşitmede rol alır.
- Bedendeki en büyük kas, kabaette bulunan gluteus maximus"tur (büyük kabaet kası). Yürümek, koşmak ve merdiven çıkmak için bacağı geriye doğru kuvvetlice çeker.
DOLAŞIM SİSTEMİ
- Ortalama insan hayatında kalp yaklaşık 3 milyar kez atar.
- İnsan bedeninde her saniye yaklaşık 2 milyon kan hücresi ölür ve her saniye eşit sayıda kan hücresi doğar.
- Küçücük bir kan damlasında 5 milyon alyuvar, 300.000 trombosit ve 10.000 akyuvar bulunur.
- Bir alyuvarın bedenin tamamını dolaşması yaklaşık 1 dakika alır.
- Alyuvarlar bedeni yaklaşık 250.000 kez dolaştıktan sonra doğdukları yer olan kemik iliğine dönerek ölür.
- Alyuvarlar bedende dolaşarak ve diğer 60 trilyon beden hücresini besleyerek yaklaşık 4 ay süreyle yaşayabilir.
SİNİR SİSTEMİ
- Beyin dev ve buruşuk bir cevize benzer.
- Bedendeki diğer hücrelerin aksine, beyin hücreleri kendilerini yenileyemez. Beyin hücreleri hasar gördükten sonra yerine yenileri gelmez.
- Beyin ve omurilik, beyin-omurilik sıvısı ile sarılmıştır ve bu sıvı tarafından korunur.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ
- Deri antibakteriyel maddeler salgılar. Bu maddeler sabah uyandığınızda derinizde büyümekte olan bir küf katmanı olmamasını açıklar -; deriye gelen bakteri ve sporların çoğu hızla ölür.
- Gözyaşları ile burun mukozası da pek çok bakterinin hücre duvarını parçalayan bir enzim (lizozim) bulunur.
- Lenf nodüllerinde süzücü doku ile çok sayıda lenf hücresi bulunur. Bazı bakteriyel enfeksiyonlarla savaşırken lenf nodülleri bakteriler ve bakterilerle savaşan hücreler ile dolarak şişer ve onları ellerinizle hissedebileceğiniz noktaya varırlar. Dolayısıyla şişmiş lenf nodülleri bir tür enfeksiyon geçirmekte olduğunuza dair iyi bir gösterge olabilir.
SİNDİRİM SİSTEMİ
- Yetişkinler her yıl yaklaşık 500 kg"lık yiyecek tüketir.
- Her gün 1,5 litre tükürük üretilir.
- Yemek borusu yaklaşık 25 cm uzunluğundadır.
- Kaslar yiyecekleri yemek borusundan aşağı doğru itmek için dalgalar halinde kasılır. Bu kişi tepe taklak durduğu zaman bile yiyeceklerin midesine varacağı anlamına gelir.
- Bir yetişkinin midesi yaklaşık 1,5 litrelik materyal alabilir.
- Her gün 11,5 litre sindirilmiş yiyecek, içecek ve sindirim sıvıları sindirim sisteminden akıp geçer, ama dışkıda yalnızca 100 ml sıvı kaybedilir.
- Yiyecek ağızda daha uygun bir sıcaklığa gelene dek soğutulur veya ısıtılır.
- İki takım dişimiz vardır. 20 "süt dişimiz" yerini 6-7 yaşlarından itibaren 32 "yetişkin dişine" bırakır.
SOLUNUM SİSTEMİ
- Dinlenme halindeyken bir yetişkinin bedeni her dakika 6 litre havayı solur ve dışarı verir.
- Sağ akciğer soldakinden biraz daha iridir.
- Burun içindeki kıllar soluduğumuz havanın temizlenmesine yardımcı olmanın yanı sıra havayı ısıtır.
- Kaydedilen en yüksek "hapşırma hızı" saatte 165 kilometredir.
- Akciğerlerin yüzey alanı kabaca tenis kortu boyutundadır.
- Akciğerlerdeki kılcal borular uç uca eklenseydi 1.600 kilometre olurdu.
- Her gün solunumla yarım litre su kaybedersiz. Bu, cam üzerine nefes verdiğimizde gördüğümüz su buharıdır.
- Dinlenme halindeki bir kişi genellikle dakikada 12 ila 15 kez nefes alır.
- Soluk alıp verme hızı çocuklarda ve erkeklere kıyasla kadınlarda daha yüksektir.
Olgular ve Rakamlar
- Plastinasyon Dr. Gunther von Hagens tarafından 1977 yılında Almanya"daki Heidelberg Üniversitesi"nde icat edilmiştir ve o zamandan beri aralıksız olarak geliştirilmektedir.
- Plastinasyon ölü bedenin çürümesini durduran ve bilim ve tıp eğitimi için katı, kokusuz ve dayanıklı anatomik örnekler üreten bir tekniktir.
- Bir tam insan bedeni plastinatının oluşturulması yaklaşık olarak 1.500 çalışma saati gerektirir.
- Dünyanın en uzun boylu plastinatı 5,10 metre boyundaki yetişkin bir zürafadır.
- BODY WORLDS sergileri Dr. Gunther von Hagens tarafından oluşturulmuştur.
- BODY WORLDS sergisinin temel amacı sağlık eğitimidir.
- Dr. Angelina Whalley sergilerin küratörüdür.
- İlk sergi 1995 yılında Japonya"da açılmıştır.
- O günden beri BODY WORLDS sergileri dünyayı gezmektedir ve Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika"da 60"tan fazla şehri ziyaret etmiştir.
- Hali hazırda Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da gösterimde olan altı BODY WORLDS sergisi vardır.
- 30 milyonu aşkın insan BODY WORLDS sergilerini gezmiştir.
- Yakınlarda sergiler özel sunumlarla geliştirilmiştir:
- BODY WORLDS Zamanın Aynası
- BODY WORLDS ve Kalbin Öyküsü
- BODY WORLDS & Beyin -; Bir Buçuk Kiloluk Mücevherimiz
- BODY WORLDS Yaşam Döngüsü
- BİR YÜREK İŞİ
- 2010 dünya açılışı: Gunther von Hagens"in BODY WORLDS (Beden Dünyaları) Hayvanlar sergisi: Bu benzersiz sergi hayvanların iç yaşamlarına adanmıştır. En küçük ayrıntıya dahi sadık kalınarak derilerinin altına atılan bakış, bu çöl, orman ve okyanus devlerinin sinir sistemleri, kemikleri, kasları ve organları hakkında önceden bilinmeyenleri ortaya çıkaracaktır.
- BODY WORLDS sergileri, beden bağışçılarının bedenlerinin ölümlerinden sonra halka açık bir sergide kullanılmasını özel olarak talep ettikler, yerleşik bir beden bağış programına dayanan YEGÂNE sergilerdir.
Yaşamdan Büyük
Zürafa"nın büyük gözleri ve inanılmayacak kadar kalın kirpikleri vardır. Uzun bir boyna, soylu bir duruşa ve etkileyici bir görünüme sahiptir. Maraton koşucusu kadar ince ve halterci kadar güçlüdür. Ziyaretçileri mıknatıs gibi çeker.
O Giraffa camelopardalis türünün temsilcisidir ve BODY WORLDS & Yaşam Döngüsü sergisine eklenen son son anıtsal plastinat ve anatomist Gunther von Hagens'in bir buçuk yıllık emeğinin ürünüdür.
Bu görkemli hayvan plastinatı serginin can alıcı noktalarından biri ve Gunther von Hagens"ın şimdiye kadar yarattığı en etkileyici örneklerden biridir.
Sunulan yetişkin erkek zürafa Plastinatör için olağanüstü bir meydan okumayı temsil ediyordu. Ağırlığı neredeyse 1000 kilogram, boyu ise 4,70 metreydi. "Plastinasyon işlemi için özel ekipmanlar satın almak ve ayrı bir tank kurmak zorunda kaldık," diye açıklıyor Dr. von Hagens.
Bu çaba toplamda 23.000"i aşkın çalışma saatine mal oldu.
"Zürafalara ilişkin ayrıntılı bir anatomik bilgi yoktu. Hayvan üzerinde çalışırken zürafa anatomisini ilk kez inceledim ve yayınlanan literatürden bazı sapmalar belirledim," diyor von Hagens. "Beyin inanılmayacak kadar küçükken kalp şaşırtıcı derecede büyüktü -; ağırlığı neredeyse 23 kilogramdı."
Zürafalar zorlu anatomik orantılarını, dev boyut ve şekillerini idame ettirmek için büyük bir kalbe gereksinim duyar. Kalp ile dolaşım sistemi uzun boyundan beyne kan pompalamak için çok sıkı çalışmak zorundadır. Zürafanın beden boyutu saatte 1.200 litrelik (insanda bu değer 280 litredir) pompalama gücü gerektirir. Zürafanın kalbi yaklaşık olarak fil kalbi kadar büyüktür, ama dinlenme durumundaki nabzı iki kat hızlıdır.
Zürafaların kalbi ve damarları hayvanlar krallığında benzersiz olan bir sistemi oluşturur. Aşırı derecede kaslı atardamarlar, toplardamarlarda karmaşık bir kapakçık sistemi ile beynin tabanında kan depolayan atardamarlardan oluşan bir "mucize ağ," hayvan başını kaldırıp indirdiğinde kan basıncında güçlü dalgalanmalar olmamasını ve beyinde iskemi oluşmamasını sağlar. Bu zürafanın örneğin bir ağacın üst dallarını kemirmek ile nehirden su içmek arasındaki hızlı yükseklik değişikliklerini tolere edebilmesini sağlar.
Zürafa gibi büyük beden plastinatları insanlar ile hayvanlar arasında karşılaştırmalı anatominin kusursuz birer örneğidir ve ziyaretçilere farklı türlerin bedenlerinin içini önceden eşi görülmemiş bir kusursuzlukta görme şansı verir. Aynı zamanda hayvanların sağlığına kalıcı bir katkı yaparlar. Otantik bedensellik ile doğanın aksi halde saklı olan harikalarıyla yüz yüze gelmek büyük bir ilgi uyandırmanın yanı sıra bu hayvanlara verilen değerin artmasını sağlar ve ziyaretçiye hayvanların savunmasızlığına karşı duyarlılık kazandırır.
BODY WORLDS nedir?
Uluslararası platformda BODY WORLDS The Original Exhibition of Real Human Bodies (BEDEN DÜNYALARI: Gerçek İnsan Bedenleri Orijinal Sergisi) olarak bilinen BODY WORLDS sergileri, Plastinasyon adı verilen olağanüstü bir yöntem -Dr. Von Hagens tarafından 1977 yılında icat edilen devrim niteliğinde bir örnek koruma yöntemi- aracılığıyla korunmuş gerçek insan bedenlerini izlemek yoluyla ziyaretçilerin anatomi, fizyoloji ve sağlık hakkında bilgi edindikleri, türlerinin ilk örneği olan sergilerdir. Gunther von Hagens'in BODY WORLDS ve Yaşam Döngüsü sergisinde tüm beden plastinatları, organlar, organ yapılandırmaları ve saydam beden kesitleri dahil 200"ü aşkın gerçek insan örneği bulunur. Sergi aynı zamanda ziyaretçilerin hastalıkların uzun dönemde yaptıkları etkileri, tütün tüketiminin etkilerini ve diz ve kalça gibi yapay desteklerin mekaniğini anlamasına olanak verir. Günümüze dek BODY WORLDS sergileri dünyanın dört bir yanındaki 30 milyon insan tarafından gezilmiştir.
Serginin amacı nedir?
BODY WORLDS halkı insan bedeninin iç işleyişi hakkında bilgilendirmeyi ve hastalık ile sağlıklı olmanın ve kaliteli bir yaşam tarzı seçmenin olumlu etkilerini göstermeyi amaçlar. Aynı zamanda anatomi hakkında daha fazla merak uyandırma umuduyla sunulmuştur.
BODY WORLDS"ü kimler görmelidir?
Bizi insan yapan şeyin ne olduğunu öğrenmekle ilgilenen herkes. Her yaştan yetişkinler ile 8 yaşın üzerindeki çocuklar sergileri büyüleyici bulacaktır. BODY WORLDS sergilerinin doğası düşünüldüğünde, çocuklarının BODY WORLDS"ü gezmeye uygun yaşta olduğuna karar vermek ebeveynler, vasiler veya okul personelinin sorumluluğundadır.
BODY WORLDS başka nerelerde sergilenmiştir?
Dünyada 30 milyonu aşkın insan tarafından ziyaret edilmiş altı BODY WORLDS sergisi vardır. BODY WORLDS sergileri Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika"da sergilenmiştir.
Halkın bu sergileri görmesi neden önemlidir?
BODY WORLDS organizatörleri insanların bedenin işleyişi hakkında daha çok şey bildiklerinde sağlıklı ve sürdürülebilir yaşam tarzlarını seçme olasılıklarının arttığına inanır. Aynı zamanda ziyaretçilere yaşam bilimleri hakkında daha çok şey öğrenmek için esin kaynağı olacağını umut ediyoruz. İnsan bedeninin görünümü ve işleyişi hakkındaki bilgiler, herkes tarafından erişilebilir olması gereken, temel yaşam bilimi bilgileridir. Serginin açık kaldığı süre boyunca, eğitim ve tıp profesyonelleriyle sürekli olarak temas kurarak sergiyi tecrübe etme fırsatına sahip olmalarını sağlayacağız.
Aynı bilgiyi insan anatomisine dair kitaplar ve modellerden de edinebilir miyim?
Otantik örneklerin benzersiz kullanımının sunduğu hastalık, fizyoloji ve anatomiye yakından bakış, modeller, ders kitapları veya fotoğraflarla gösterilemez. Buna ek olarak sergi ziyaretçilerin her bedenin içinde dahi kendi benzersiz özelliklerine sahip olduğunu anlamasına olanak verir. Diğer kentlerdeki deneyimler, sergi ziyaretçilerinin gerçek örneklere karşı plastik modellerin öykünemeyeceği bir çekim duyduğunu açıkça göstermiştir.
Plastinasyon nedir?
Plastinasyon, Dr. Gunther von Hagens tarafından örneklerin tıp eğitimi amacıyla korunması için icat edilen, benzersiz bir işlemdir. Bu işlemde örneklerdeki beden sıvıları ve çözülebilir yağlar, vakumlandıktan sonra sertleştirilen sıvı plastiklerle değiştirilir. Bedenler canlıyı andıran pozlarda sabitlendikten sonra gaz, ısı veya ışıkla sertleştirilir. Plastinatlar bedenlerimizin yaşamdaki hareketlere ve atletik etkinliklere içten nasıl tepki verdiğini gösterir. Plastinasyon tekniğinin mucidi ve BODY WORLDS sergilerinin yaratıcısı Dr. Gunther von Hagens hakkında daha fazla bilgi almak için, www.bodyworlds.com adresini ziyaret edebilirsiniz.
Sergilenmekte olan örnekler nereden geldi?
Plastinatların kim olduğunu veya nasıl öldüklerini bilecek miyiz?
BODY WORLDS sergileri beden bağışçılarının, yani ölümlerinden sonra bedenlerinin sergide eğitim amacıyla kullanılabileceğini vasiyet eden bireylerin cömertliğine dayanır. Beden plastinatlarının tümü ve örneklerin çoğunluğu bu beden bağışçılarından gelmektedir. Olağandışı hastalıkları gösteren kimi belirli örnekler eski anatomik koleksiyonlardan ve morfoloji enstitülerinden gelmiştir. Beden bağışçılarının da rıza gösterdiği üzere, kimlikleri ve ölüm nedenleri açıklanmamıştır. Sergi kişisel bilgilerin açıklanmasına değil, bedenlerimizin doğasına odaklanır.
Plastinatlara hali hazırdaki pozları neden verilmiştir?
Plastinatların pozları dikkatle düşünülmüştür ve eğitsel amaçlara hizmet eder. Her plastinata farklı anatomik özellikleri sergilemek üzere poz verdirilmiştir. Örneğin atletik pozlar spor yaparken kas sistemlerinin kullanımını gösterir. Pozlar belirli anatomik özellikleri vurgulamak ve ziyaretçinin plastinat ile kendi bedeni arasında ilişki kurmasına olanak vermek üzere seçilmiştir.
Plastinatlardan herhangi birine dokunabilecek miyim?
Plastinatlara yaklaşabilecek olmanıza rağmen, bir kural olarak ziyaretçilerin plastinatlara dokunmasına izin verilmez. Ancak serginin belirli bir alanında ziyaretçiler, hem insan anatomisini hem de Plastinasyon prosesini daha iyi anlamak üzere, seçilmiş bir grup plastine edilmiş organa dokunma imkanına sahiptir.
Bu sergi çocuklar için uygun mudur?
Günümüze dek BODY WORLDS sergileri dünyanın dört bir yanındaki küçük çocuklar da dahil 30 milyon insan tarafından gezilmiştir. BODY WORLDS sergisine çocuk veya okul gruplarını getirmeyi düşünüyorsanız, sergiyi bir öğrenme deneyimi olarak nasıl kullanacağınızı görmek için çevrimiçi Kaynaklar kısmımızı ziyaret edin.
Bu sergiyle ilgili etik sorular çözüme ulaştırıldı mı?
BODY WORLDS"ün Kuzey Amerika"daki açılışından önce, din bilimciler, etik uzmanları, akademisyenler ve önde gelen tıp uzmanlarından oluşan, seçkin bir kurul tarafından bağımsız bir etik değerlendirmesi yürütüldü. BODY WORLDS"deki bedenlerin kökeni hakkındaki Etik Değerlendirmesi -California Bilim Merkezi tarafından yapılan- internet sitemizden yüklenebilir.
Hangi eğitsel materyaller sunulmuştur?
Öğretmenler hem öğrencilerini hem de öğrencilerinin yetişkin gözetmenlerini BODY WORLDS deneyimine dikkatle hazırlamak isteyecektir. Eğitmenler için hazırlanmış materyaller istek üzerine ve internet sitemizden temin edilebilir.
BİLETLER VE ZİYARET SAATLERİ
Pazar, Pazartesi, Salı, Çarşamba ve Perşembe 10:00-18:30 Cuma Cumartesi 10:00 - 20:00
BİLET FİYATLARI:
TAM 25 TL
ÇOCUK 6-18 yaş(* 13 yaş altı çocuklara refakat gerekmektedir) 19 TL
ÖĞRENCİ (* 18 yaş üstü öğrenci kimliği gerekmektedir) 21 TL
65 YAŞ ÜSTÜ VE ÖĞRETMEN (* Kimlik gösterilmesi gerekmektedir) ÜCRETSİZ