Türkiye Ermenileri Patriği Mesrob II’nin hastalığı dolayısıyla görev yapamayacak hale gelmesi, cemaat içinde kimi kamplaşmaları da beraberinde getirdi.
Türkiye Ermenileri Patriği Mesrob II"nin hastalığından sonra yaşananlar cemaati böldü.
Patrikhane çevreleri, Aram Ateşyan"ın Patrik Genel Vekili seçilmesinin sürece uygun olduğunu savunuyor. Cemaatin yayın organı olan Agos Gazetesi ve bir grup Ermeni ise bunun "Patrik seçme hakkının gaspı" olduğunu belirterek, "Patriğimizi seçmek istiyoruz" kampanyası başlattı.
Önce Ruhani Kurul ve Patrik Seçimi Müteşebbis Heyeti arasında tartışma çıktı. Arkasından, bir grup, "Patriğimizi seçmek istiyoruz" kampanyası başlattı ve kısa sürede 5359 imzaya ulaştı. Bugün gelinen noktada dört ayrı guruptan söz etmek mümkün görünüyor.
Valilik "uygun" bulmuştu
Mesrob II"nin görev yapamayacak hale gelmesi üzerine Ruhani Kurul "patrik vekili," Patrik Seçimi Müteşebbis Heyeti ise "patrik" seçimi için İstanbul Valiliği"ne başvurdu. İstanbul Valiliği aylar sonra "Patriklik Genel Vekili" seçilmesini uygun gördüğünü bildirdi. Bunun üzerine seçim yapıldı ve Mesrob II"nin yardımcılığını da yürüten Başepiskopos Aram Ateşyan, "Patrik Genel Vekili" seçildi. Ancak, Patrik Seçimi Müteşebbis Heyeti, seçimin iptali için dava açtı. Bunlar yaşanırken Patrikhane"nin Mali Kurul"u toptan istifa etti. Mali Kurul"un istifasının ardından imza yetkisine sahip Melkon Karaköse de "Patrik seçimine gitmeliydik" diyerek ayrıldı.
Bağış: Mesrob II"nin dostu
Hükümet, süreci farklılaştırarak seçime doğrudan müdahale etti. Son hadise ise AB ile ilişkilerden sorumlu Devlet Bakanı Egemen Bağış, Avrupa Parlamentosu"nda düzenlenen "Türkiye"de Din Özgürlüğü" konferansının ardından sorulara cevap verirken yaşandı. Bakan Bağış, Türk hükümetinin Ermenilerin kendi patriklerini seçmelerine neden müdahale ettiğine ilişkin bir soruyu cevaplandırırken, bu soruyu, "adaletsiz" bir soru olarak nitelendirdi. Bağış, Ateşyan"ın Mesrob II"nin sağlığında en çok güvendiği "dostu" olduğunu vurguladı ve bu görev için de en uygun isim olduğunu söyledi. Bu sözler, "Patrikhane üzerinde vesayet" tartışmalarını da beraberinde getirdi.
Patriğimizi seçmek istiyoruz
Patriklik seçim süreci yaşanırken de, seçim yapıldıktan sonra da olup bitene en fazla karşı çıkan Agos Gazetesi ve gazeteyle aynı doğrultuda hareket eden bir grup oldu. Agos"ta bilhassa Rober Koptaş yaşanan sürece karşı çıktı ve cemaatin kendi patriğini kendisinin seçmesi gerektiğini yazdı. Arkasından "Patriğimi seçmek istiyorum" başlığıyla bir imza kampanyası düzenlendi ve kısa sürede beş bin imza geçildi. Aram Ateşyan"ın durumu, Radikal Gazetesi"nden Dilek Kurban ve Taraf"tan Markar Eseyan tarafından da tartışmaya açıldı. Eseyan"a göre, Ermeni toplumunun patriğini aslında hükümet seçmişti.
Ortada kalanlar
Bir grup Ermeni ise yaşanan tartışmaların dışında kalmayı ve meseleye dışarıdan bakmayı tercih etti. Bu isimler genel olarak İstanbul Ermenilerinden haberler aktaran Hye-Ert sitesinde dile getirdiler görüşlerini. Bunlar arasında yer alan Murat Bebiroğlu, Kirkor Döşemeciyan ve Nadya Uygun gibi isimler, bugün patriklik seçimiyle ilgilenenlerin, aslında Patrikhane"ye ve temsil ettiği düşünceye karşı olduklarını ama birdenbire patrik seçme arzusuna kapıldıklarını iddia ettiler. İddialara göre, asıl amaç Patrikhane"yi gözden düşürmekten başka bir şey değildi.
Yeni patriği yine cemaat seçecek
Bazı çevrelerce ileri sürülen, "Türkiye Ermenileri Patriği"ni artık cemaatin seçmeyeceği" yolundaki iddia, kesinlikle doğru olmayıp taraflı ve yanlış bir yönlendirmedir. Ruhani Meclis"in, Patrik Mesrob II Hazretleri"nin vefatı durumunda yapılacak Patrik Seçimi"nin Kilisemizin kadim gelenekleri doğrultusunda gerçekleşmesi için başvuruda bulunacağı muhakkaktır. Benzeri bir endişeye gerek de yoktur. Bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da Türkiye Ermenileri Patriği"nin Türkiye Ermeni Cemaati örf ve adetleri doğrultusunda seçileceğini ifade ediyoruz. Ruhani Meclisimiz, gelecekte de aynen geçmişte olduğu gibi Patriğin yine Türkiye Ermenileri tarafından seçme hakkını korumaya kararlıdır.
Hürriyet