Türkiye Taşkömürü Kurumunda (TTK), en fazla maliyeti işçi giderleri oluşturuyor. TTK yönetimi masraflardan işçiler ise maaşlardan şikayetçi. Kuruma aşırı masraflardan işçiler ise düşük maaşlardan şikayetçi.

Zonguldak'ta, yer altında çalışan işçinin ortalama 3 bin 300 lira, yer üstündekinin ise 2 bin 350 lira maliyeti olduğu Türkiye Taşkömürü Kurumunda (TTK), en fazla maliyeti işçi giderleri oluşturuyor.
Bu yılın ocak-ekim döneminde ayda ortalama 146 bin ton kömür üretilen ve ekim ayı itibariyle yer altında 9 bin 379, yer üstünde de 2 bin 94 kişinin çalıştığı TTK'da, kasım ayında kömür yaklaşık 390 liradan satıldı.

Ayda ürettiği kömürün hepsini satması durumunda 56 milyon 940 bin lira gelir elde edebilen kurumda, ekim ayında çalışan sayısına göre yer altındaki 9 bin 379 işçinin maliyeti ayda 30 milyon 950 bin 700 lira, yer üstündeki 2 bin 94 işçinin de 4 milyon 920 bin 900 lira olmak üzere toplam 35 milyon 871 bin 600 lira oldu.

Sigorta primleri, kıdem tazminatları, sosyal haklar, yer üstünde çalışan işçilerin vergileri gibi unsurların eklenmesiyle arttığı bildirilen maliyetlere karşın yer altına son dönemde istihdam edilen 4 bin 500 civarında madencinin ellerine geçen ücretin ayda 1200-1300 lira civarında olduğu öğrenildi.

Kurumun eski çalışanlarının ise yılda 5 ikramiyelerinin de eklenmesiyle ayda ortalama 2 bin 500 lira civarında maaş aldığı bildirildi.

Kadrolu 217, sözleşmeli de 1586 memurun maaşları da eklendiğinde giderlerinde çalışanlarının büyük rol oynamasından yakınan TTK'nın 2008 yılında 381,7 milyon lira, 2009'da 386,1 milyon lira gerçekleşen zararı 2010 da ise 446,6 milyon lira olarak öngörüldü.

Yetkililer, kurumun toplam giderleri içinde en yüksek payın işçi giderleri olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

''İşçilere ve emekliliğe ayrılanlara ödenen paralar, sigorta primleri, sosyal yardımlar ile meslek hastalarına harcamalar taş kömürü kurumunun zararında etkin rol oynuyor.

Havzanın hesaplanmış jeolojik rezervi 1 milyar 354 milyon ton olup, bunun da yaklaşık 560 milyon tonu görünür kabul edilmektedir. Finansman yükü giderleri ve maliyetler azaltılmalıdır.

Aksi takdirde, bu şartlarda kömür ocaklarının kar etmesi çok zor. Taş kömürü kurumunun, çalıştırdığı personel sayısı bakımından ülkemizin en önde gelen kuruluşlardan biridir. Ayrıca sağladığı katma değerde dikkate alındığında önemi daha da fazla ortaya çıkmaktadır.''

DÜNYA ORTALAMASINDAN FAZLA

Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS) Genel Başkanı Ramis Muslu da dünyada madencilik sektöründe işçi maliyetlerinin yüzde 30-35 civarında olduğunu, TTK'da bu oranın yaklaşık 20-30 puan yüksek gerçekleştiğini söyledi.

Geçmiş yıllara oranla işçi maliyetlerinin düştüğünü, madencilerin kişi başına düşen verimliliğinin artması ve ücretlerin azalmasının buna etki ettiğini anlatan Muslu, şöyle dedi:

''Şu anda kuruma son yıllarda başlayan işçiler, yoksulluk sınırının altında maaşlarla geçimlerini sağlıyorlar. Bunlar arasında gruplu çalışan işçiler de mevcut. Kurumda son dönemlerde yer altına istihdam edilen 4 bin 500 civarında işçinin eline ancak aylık 1200-1300 lira civarında para geçmektedir.

Biz maliyetlerin düşmesi için elimizden gelen çabayı gösteriyoruz. Şu anda kurum üzerine düşeni yapmıyor, otorite boşluğunun giderilmesi gerekiyor. Zararın arkasına işçi maliyeti yüksek diye kimse sığınmamalıdır. Madencilerimizin ellerine geçen ücretler bellidir.''