Küresel ekonomik krizin etkisiyle alım gücünün daralması ve altın fiyatlarının son 2 yılda rekor düzeyde artması, Cumhuriyet altınına ilgiyi azalttı.
Küresel ekonomik krizin etkisiyle alım gücünün daralması ve altın fiyatlarının son 2 yılda rekor düzeyde artması, Cumhuriyet altınına ilgiyi azaltırken, Darphane ve Damga Matbaası'nın, Cumhuriyet altını üretimi geçen sene, bir önceki seneye göre yüzde 36,1 düştü.
Cumhuriyet altını, fiyatlarının aşırı yükselmesiyle vatandaşın alım gücünü zorlamaya başladı. Çeyrek altınının fiyatı 111, yarım altınının fiyatı 222, tam altınının fiyatı da 451 liraya ulaştı.
Asgari ücretin 600 lira olduğu Türkiye'de çeyrek cumhuriyet altınının fiyatı, asgari ücretin yaklaşık 5'te biri kadar oldu. Bu nedenle düğünlerin vazgeçilmez takısı Cumhuriyet altını, yerini yavaş yavaş başka seçeneklere bırakmaya başladı.
Vatandaşlar, doğum, düğün, nişan, sünnet düğünü gibi törenlere, hediye olarak Cumhuriyet altını yerine, fiyatı daha uygun olduğu için, özel şirketler tarafından çıkarılan 1 gramlık altınları götürmeye başladı.
Cumhuriyet altınına talebin azalması, Darphane ve Damga Matbaası'nın Cumhuriyet altını üretimini de etkiledi. Darphane'nin son iki yıldaki Cumhuriyet altını üretimi, bir önceki seneye oranla yüzde 36,1 azaldı.
2007 yılında yaklaşık 19 milyon, 2008 yılında, 16,6 milyon adet Cumhuriyet altını basan Darphane, geçen yıl 10,6 milyon cumhuriyet altını üretti. Darphane'nin bu yıl ürettiği Cumhuriyet altını ise Eylül ayı sonu itibarıyla 9,7 milyon adet oldu.
Darphane'ye gelen Cumhuriyet altını sipariş miktarında da azalma dikkati çekti.
Yıllar itibarıyla Darphane'ye gelen sipariş miktarları ve üretilen Cumhuriyet altını sayıları şöyle:
. GELEN SİPARİŞ
Yıllar (Milyon Miligram) ÜRETİLEN ADET
------ ----------------- -------------
2000 31.678 11.438.048
2001 28.069 8.614.797
2002 32.130 10.793.287
2003 50.783 16.307.280
2004 50.772 15.896.470
2005 56.717 17.464.039
2006 61.842 17.276.902
2007 61.898 18.945.616
2008 57.838 16.649.372
2009 34.121 10.636.889
2010* 31.150 9.688.121
* Eylül sonu itibarıyla
Cumhuriyet altınları, ziynet ve meskük şeklinde iki türde, çeyrek, yarım, tam, 2,5'lik ve 5'lik olmak üzere on ayrı çeşit olarak Darphane ve Damga Matbaası tarafından üretiliyor.
Cumhuriyet altınlarının basılması ve özellikleri ise TBMM'nin 1738 sayılı Kararı'na dayanıyor.
Ankara Kuyumcular ve Saatçiler Odası Başkanı Hasan Çavuşculu, yaptığı açıklamada, yaşanan küresel ekonomik krizin insanların alım gücünü daraltığını belirtti.
Buna ek olarak altın fiyatlarının son iki yılda rekor düzeyde arttığını hatırlatan Çavuşculu, şunları kaydetti:
''Küresel krizin etkileri ve altın fiyatlarındaki artış, Cumhuriyet altınına olan ilgiyi de azalttı. Bu durum da Darphane'nin üretimini etkiledi.
Vatandaşlar gramajı daha düşük, dolayısıyla fiyatı daha ucuz olan, özel şirketlerin çıkardığı ürünleri tercih etmeye başladılar. Bu anlamda özel şirketler 1 gramlık altınlar üretti.
Darphane'nin bastığı altınlar, milli ziynettir. Bu nedenle biz, Ankara Kuyumcular ve Saatçiler Odası olarak, Darphane'nin basmış olduğu altınları tavsiye ediyoruz.''
Çavuşculu, altının, yüksek teknoloji kullanılarak çıkarıldığını, bunun da maliyetleri artırdığını belirterek, altın fiyatlarının çok kısa süreçte olmasa bile önümüzdeki dönemde de artmasını beklediğini söyledi.
Altın fiyatlarını Mehter Takımı'nın yürüyüşüne benzeten Çavuşculu, ''Altın fiyatları Mehter Takımı gibidir, bir geri giderse mutlaka iki ileri gider'' dedi.
Darphane ve Damga Matbaası yetkilileri ise daha önce basında ''Darphane'nin daha düşük gramajlı Cumhuriyet altını üreteceğine yönelik'' yer alan haberlerle ilgili, Cumhuriyet altınlarının basılması ve özelliklerinin kanunla belirlendiğini ve kanunda değişiklik yapılmadan farklı boyutta ve gramajda basım yapılamayacağını belirttiler.
