Yabancıların Türkiye’den mülk edinimi konusunda kapsamlı bir çalışma yürüten Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nın tasarısı yasalaşırsa Türkiye’de yabancılar kolayca gayrimenkul edinebilecek.
Tebernüş Kireçci'nin haberi
Türkiye"nin gündemini uzun bir süreden beri işgal eden yabancılara mülk satışında sona geliniyor. 2B Yasası"nın ardından, yabancıların Türkiye"de gayrimenkul sahibi edinmesini kolaylaştıran yasa için de düğmeye basıldı.
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından hazırlanan tasarı, yasalaşırsa Türkiye yabancıların dünyada en kolay gayrimenkul sahibi olabildiği ülkelerden biri haline gelecek.
Tasarıya göre Yunanistan ve İsrail de dahil dünya genelindeki tüm ülkelerin vatandaşları sadece pasaport ve fotoğraf ile Türkiye"de ev sahibi olabilecek.
Ev ve arsa satılırken, alıcının pasaportunu taşıdığı ülke ile Türkiye"nin mütekabiliyet yani karşıklılık anlaşmasının olup olmadığını bakılmayacak.
Arsa ve arazide sınırlama var
Yasadaki tek sınırlama konusunu ise arsa ve araziler oluşturuyor. Arsa ve arazi yatırımları İsrail ve Yunan vatandaşlarına yasaklanırken bunun dışındaki ülkelerin vatandaşları 99 bin metrekareye kadar arsa yada arazi sahibi olabilecek. İran, Suriye, Suudi Arabistan ile Körfez ülkelerinin vatandaşlarına ise arsa ve arazi alımında sınır tanımayacak. Bu ülkelerin vatandaşları istediği genişlikte arsa yada arazi satın alabilecek.
Daha önce gündeme gelen yabancıların Türkiye"de satın aldıkları gayrimenkulde intifa yani kullanım hakkını 99 yıl süre ile sınırlama ise rafa kaldırıldı. Türkiye"de gayrimenkul sahibi olan yabancılar süresiz olarak kullanım hakkına sahip olacak.
Askerden görüş süresi 1 ay
Askeri alanlara komşu olan arsa ve arazilerde satış işleminin gecikmesine tasarıda çözüm bulundu. Genel Kurmay askeri alanlara komşu arsa ve arazilerde komşu alanlarda satılamayacak parseller için harita hazırlayacak. Harita hazırlanıncaya kadar, tasarıya konulan geçici madde ile askeri makamlardan 1 ay içinde olumlu yada olumsuz görüş bildirmesi zorunlu olacak.
Bakanlık hazırladı
Tasarıyı Başbakanlığın talimatı üzerine Bayındırlık Bakanlığı hazırladı. Tasarıyla ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektörden tasarı ile ilgili görüş alındı. Gelen görüşlere göre düzenlemeler yapılacak.
Ardından TBMM"ye gönderilmek üzere Başbakanlığı iletilecek.
Yılsonuna kadar yetişebilir
Başta Arap ülkeleri olmak üzere dünya genelinde 100 binlerce yabancının Türkiye"de gayrimenkul edinmek istemesi hükümeti harekete geçirdi. Buradan gelecek para ile cari açığın kapatılması planlanıyor. Öncelikli gündemi 2B Yasası olan hükümet hemen ardından yabancılarla ilgili yasa için düğmeye basacak.
Mütekabiliyet:
Türkiye"de yabancılara taşınmaz mal satışında mütekabiliyet (karşılıklılık) ilkesi uygulanıyor. Bu ilke, en az iki devlet arasında uygulanan ve her birinin ülkesinde diğerinin vatandaşlarına aynı nitelikteki hakları karşılıklı olarak tanımalarını öngörüyor.
Bir yabancının Türkiye"de taşınmaz satın alma hakkından yararlanabilmesi için Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının da o yabancının ülkesinde aynı haktan yararlanabilmesi gerekiyor.
Karşılıklılık anlaşmamız olan ülkeler
Almanya, ABD, Andorra, Arjantin, Avustralya, Avusturya, Bahamalar, Bangladeş, Barbados, Belçika, Belize, Benin, Bolivya, Bosna-Hersek, Botswana, Brezilya, Danimarka, Dominik, Ekvador, El Salvador, Estonya, Fildişi Sahili, Filipinler, Finlandiya, Fransa, Gabon, Gana, Gine, Grenada, Guatemala, Guyana, Güney Afrika Cumhuriyeti, Haiti, Hırvatistan, Hollanda, Honduras, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, Jamaika, Japonya, Kamerun, Kanada, KKTC, Kolombiya,
Güney Kore, Kosta Rika,Letonya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malawi, Malezya, Mali, Malta, Mauritius, Meksika, Monako, Moritanya, Mozambik, Nijerya, Nikaragua, Norveç, Orta Afrika Cumhuriyeti, Panama, Paraguay, Peru, Polonya, Portekiz, San Marino, Senegal, Sırbistan, Singapur, Somali, Sri Lanka, Swaziland, Şili, Tanzanya, Uruguay, Venezuela, Yeni Zelanda, ve Yeşilburun Adaları.
Sadece bina edinebilenler
Azerbaycan, Bahreyn, Belarus, Çad, Çin, Fas, Gürcistan, İran (5 yıl ikamet şartı ve bakanlık izni ile), Kazakistan, Kenya, Kırgızistan, Makedonya, Mısır, Moldova, Namibya, Özbekistan, Romanya, Rusya Federasyonu, Slovenya, Tacikistan, Türkmenistan, Uganda, Ukrayna ve Ürdün.
Borsa çıkartması milyonlar getirdi
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)"nun yayınladığı rapor, bu yıl halka arz edilen 5 gayrimenkul yatırım ortaklığı (GYO) şirketi ile sektöre sermaye piyasalarından toplam 609 milyon 231 bin TL kaynak aktarımı sağlandığını ortaya çıkardı.
Bunlara ek olarak dört GYO"da halka arz için SPK"ya başvuruda bulunurken halen İMKB"de işlem gören 19 GYO"nun toplam piyasa değeri ise 5 milyar 556 milyon 349 bin TL"yi buluyor.
Bu şirketlerin portföy değeri ise 8 milyar 235 milyon 541 bin TL.
Bu yıl TSKB, İdealist, Reysaş, Martı ve Torunlar GYO olmak üzere 5 şirket halka arz edilirken 2010"da yapılan arzlara bakıldığında piyasa değeri olarak toplam sektör büyüklüğünün yüzde 36.70"inin ve portföy büyüklüğü olarak da sektörün portföy büyüklüğünün yüzde 41.18"i bu yıl yapılan halka arzlardan oluştu.
SPK raporunda 2010 yılındaki halka arzlarla GYO sektörünün büyüklüklerinin yaklaşık olarak 2 katına çıktığını belirtirken, "Bu durumun Kasım ayında halka arzı planlanan Emlak GYO ile dahada belirginleşmesi ve GYO"lar açısından bu yılın halka arz seferberliği niteliği taşıyacağı" dile getirildi.
4 şirket sırada bekliyor
Emlak Konut, Akfen ve Albayrak GYO ile Büyükhanlı Gayrimenkul Ortaklığı da halka arz için SPK"ya başvurmuş durumda. Söz konusu başvuruların sonuçlandırılmasıyla 4 GYO"nun halka arzından gayrimenkul sektörüne sermaye piyasalarından tahmini 1 milyar 170 milyon TL kaynak aktarımının sağlanması bekleniyor.
2010 yılında yapılan halka arzlarla GYO sektörü, piyasa değeri ve porföy büyüklüğü olarak 2010 yılı başındaki büyüklüğünü yaklaşık iki katına çıkardı. Muhtemel arzlarla birlikte de yılbaşındaki büyüklüğün 3 katına çıkmasının beklendiği belirtilen SPK raporunda, "2010 yılındaki halka arzın önümüzdeki yıllarda da artarak devam etmesi beklenmektedir.
Büyük çaplı GYO halka arzları yoluyla, ülkemizde hızla gelişen gayrimenkul sektörüne geleneksel finansman yöntemlerine bir alternatif olarak sermaye piyasaları yoluyla ucuz ve uzun vadeli finansman olanağı sağlanması hedeflenmektedir" denildi.
Bürokrasi azaltıldı
Bu arada SPK yaptığı düzenleme ile bu yılın başında GYO"ların minimum halka açılma oranlarını yüzde 49"dan yüzde 25"e düşürerek halka arzları teşvik edilmişti.
Öte yandan Kurul yaptığı başka bir düzenleme ile GYO"ların halka arzı için sermayeye bağlı süre verilmesi uygulamasından vazgeçilerek, ortaklıkların, kuruluşlarını takip eden 3 ay içinde çıkarılmış sermayelerinin asgari yüzde 25"ini temsil eden paylarının halka arz edilmesi zorunluluğunu getirmişti.
İMKB"de işlem gören GYO"lar:
Akmerkez, Alarko, Atakule, Doğuş, İş, Nurol, Özderici, Pera, Sağlam, Sinpaş, Vakıf, Y&Y, Yapı Kredi Koray, EGS, TSKB, İdealist, Reysaş, Martı, Torunlar.
"Kentsel dönüşüm algısı değişmeli"
İstanbul"da kentsel dönüşüm dendiğinde gecekondu ve niteliksiz konutların yerine lüks konutların inşa edilmesinin algıladığını belirten Emlakchi Gayrimenkul Pazarlama Yönetim Kurulu Başkanı Bilge Özdemir, lüks konutlarla rantın eş değer görüldüğünü kaydetti.
Bu anlayışın değiştirilerek kentsel dönüşümün çok daha geniş bir anlamı olduğunun anlatılması gerektiğini ifade eden Özdemir, "Dönüşüm sadece konutları kapsamaz. Sanayi, ticaret, teknoloji parkları, kamu hizmeti alanları, rekreasyon ve her türlü sosyal donatı alanlarını oluşturmak da kentsel dönüşümün alanına girer. Aynı zamanda kentin eskiyen kısımlarının yeniden inşa edilmesi, dokusunun korunması ve depreme karşı tedbir almakta kentsel dönüşümün ilgi alanına girer" diye konuşuyor.
"İki bölgeli olmalı"
İstanbul"da kentsel dönüşümün iki farklı uygulama alanı bulunduğunu vurgulayan Özdemir, istanbul"u tarihi yarımada modern mimariye uygun olan kısım diye ikiye ayırıyor.
Kentsel dönüşümün en sorunlu ve sosyal yönü ağır basan kısmının eski İstanbul kesiminde olacağını belirten Özdemir, "Burada halk değişimin bir parçası olmalı ve sosyal rahatsızlıklara meydan verilmemeli. Yerleşik halkın eğitimi ve istihdamı sağlanmalı. Dönüşümde geleneksel ve tarihi dokuya uygun yapılaşma gerçekleştirilmeli" diyor.
İstanbul"un gelişen bölgeleri içinde Özdemir, "Bu alanlar modern yapılaşmaya uygundur. Kentsel dönüşümde yerleşik halktan değişimin bir parçası olmaları istenmeli yada farklı bir yerleşim alanı sunulmalıdır" diyerek sözlerini bitiriyor.
Örnek butik daire görücüye çıktı
İnşaat malzeme seçiminde her ürün için kendi sektörünün önde gelen markalarını tercih eden Çukurova İnşaat"ın Kartal"da gerçekleştirdiği AdanusPark"ta örnek konutlar görücüye çıktı. Kısa bir süre önce tamamlanarak ziyaretine başlanan örnek daireler için bir açıklama yapan Çukurova AdanusPark Satış ve Pazarlama Müdürü Serkan Kalın, "73, 127 ve 165 metrekare büyüklükteki üç konut için örnek dairelerimizi hazırladık. Burada kullandığımız malzeme, ince işçilik, ankastre, dolaplar, klima ve kombi gibi tüm malzemeler projede kullandığımızın birebir aynısı" dedi.
Örnek dairede de yerden ısıtma sistemini kurduklarını belirten Kalın, "Müşterilerimiz yerden ısıtmayı gördüklerinde çok seviniyor. Şu anda yüzde 80"ini tamamladığımız konutlarımızı da bu şekilde inşa ederek bitireceğiz" diye konuştu.
