Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri, hava kalitesi konusunda bakanlığın 2010-2013 yıllarını kapsayan Temiz Hava Eylem Planı hazırladığını belirtti.

Esra Altınmakas/Ferdi Türkten

Çevre ve Orman Bakanlığı, illerde 2009-2010 kış döneminde yönetmelikte belirlenen kükürtdioksit sınır değerinin aşılmadığını, partikül madde hava kalitesi açısından ise sadece Iğdır'da sınır değerin üzerine çıkıldığını bildirdi.
Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri, hava kalitesi konusunda bakanlığın 2010-2013 yıllarını kapsayan Temiz Hava Eylem Planı hazırladığını belirtti.

Eylem planıyla hava kalitesi yönetimi çerçevesinde mevcut durumun tespitinin yapıldığını ifade eden yetkililer, Türkiye için hava kalitesi değerlendirme ve yönetim sisteminin oluşturulması, mevzuatın etkin uygulanması, hava kirliliğinin azaltılarak AB limit değerlerine uyum sağlanmasıyla, insanların daha sağlıklı ve kaliteli çevrede yaşamasının hedeflendiğini bildirdi.

Yetkililer, ''Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı Ölçüm Sonuçları'' dikkate alınarak, Türkiye'de 81 ilin geçen yıl ve 2009-2010 kış dönemi (ekim-mart) kükürtdioksit ve partikül madde açısından kirlilik durumunun Temiz Hava Eylem Planı'nda değerlendirildiğini belirtti.

2009-2010 kış dönemi kükürtdioksit kirliliği açısından yeterli ölçüm yapılan iller sıralandığında, ölçüm sonuçlarının diğerlerine göre yüksek seyrettiği ilk on kentin sırasıyla Tekirdağ, Bitlis, Bolu, Muğla, Edirne, Kırıkkale, Aksaray, Amasya, Sivas ve Van olduğunu ifade eden yetkililer, bu dönemde Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği'nde belirtilen kükürtdioksit sınır değerinin aşılmadığını vurguladı.

Aynı dönem partikül madde hava kalitesi ölçüm değerleri açısından Iğdır'da yönetmelikte belirtilen sınır değerin aşıldığını ifade eden yetkililer, partikül madde ölçüm sonuçlarının diğer illere göre yüksek seyrettiği ilk on ilin de Iğdır, Karabük, Denizli, Çorum, Bolu, Batman, Kahramanmaraş, Siirt, Van ve Mardin olduğunu kaydetti.

İllerin, Temiz Hava Eylem Planı'nı dikkate alarak yönetmelikte belirtilen hava kalitesi limit değerlerini sağlamaya yönelik hava kirliliğini önleme amacıyla yapılan çalışmalar ve alınan tedbirleri içeren eylem planlarını hazırlayacaklarını bildiren yetkililer, bunların hazırlanarak uygulamaya konulmasıyla hava kirliliğinin iyileştirilmesi yönünde önemli adımlar atılmış olacağına işaret etti.

ISINMA, SANAYİ VE TRAFİK KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİNE ÖNLEM

Yetkililer, hava kirliliğine yol açan ısınma, sanayi, trafik konularında gerekli önlemlerin alınarak, Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü (IKHKK), Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü ve Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü yönetmelikleri kapsamında uygulamalar yapıldığını bildirdi.

IKHKK yönetmeliğine göre, illerden alınan bilgiler de göz önüne alınarak kentlerin kirlilik grubunun belirlendiğini ifade eden yetkililer, yönetmelikte belirlenen amaçlara ulaşmak için uyulması gereken konuların tüm illere genelgelerle bildirildiğini dile getirdi.

Hava Kirliliğinin Kontrolü ve Önlenmesi genelgesinde yakıtlar, yakma sistemleri, motorlu taşıtlar, sanayi tesisleri, halkın bilgilendirilmesine ilişkin hükümler ve illerin kirlilik gruplamasının yer aldığına işaret eden yetkililer, şöyle devam etti:

''Genelgeyle kullanılacak yakıtlar için belgeler, analiz, ihalelere katılım, denetim, yükümlülükler ve uygulanacak müeyyidelere ilişkin uygulamaya yönelik konular detaylandırılmıştır. Bu çerçevede iller tarafından genelge dikkate alınarak yakıt programları hazırlanmakta ve Mahalli Çevre Kurulu Kararları ile uygulamaya konulmaktadır. İl çevre ve orman müdürlükleri ilgili tüm kurum ve kuruluşlarla koordinasyon içinde, genelge doğrultusunda alınan kararların uygulanması konusunda çalışma ve denetimler yapmaktadır. Kirliliğin yoğun olduğu illerde ilave önlemler alınarak, kirliliğin azaltılmasına ilişkin çalışmalar yürütülmektedir.''

EGZOZ EMİSYON ÖLÇÜMLERİNDE YÜZDE 114'ÜN ÜZERİNDE ARTIŞ

Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü Yönetmeliği çerçevesinde denetim ve uygulamalar yürütüldüğünü de belirten yetkililer, tüm illerde trafikte seyreden araçların egzoz gazı emisyonlarının doğru ve düzenli ölçülmesinin sağlandığını vurguladı.

Yetkililer, son mevzuat düzenlemesiyle Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğünün ''Araç Muayenesi Sonucu Belirlenen Eksikliklere İlişkin Kusur Grupları Yönergesi'' gereğince, 1 Ocak 2010'dan itibaren egzoz emisyon ölçümü yaptırmayan motorlu taşıtların araç muayenesinin yapılmadığına işaret etti.

Bu uygulamayla, geçen yıl ve bu yılın ilk dört ayı karşılaştırıldığında, Türkiye genelinde egzoz gazı emisyon ölçümlerinde toplamda yüzde 114'ün üzerinde artış görüldüğünü ifade eden yetkililer, yayımlanan Egzoz Gazı Emisyon Ölçüm genelgesiyle de illerde, çevre ve orman ile emniyet müdürlükleri işbirliğiyle aylık ortak denetim programı oluşturularak, denetimlerin yapıldığını kaydetti.

TESİSLERDEN KAYNAKLANAN TOZ ŞİKAYETLERİ İÇİN GENELGE

Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği kapsamında ise sanayi tesislerinin havaya verdiği emisyonların kontrol altında tutulduğunu bildiren yetkililer, 2003-2010 yılları arasında yönetmelik kapsamında A grubu 650 tesise emisyon izni, B grubu 5 bin 169 tesise emisyon izin belgesi verildiğini belirtti.

Yetkililer, kömür depolama, eleme ve briketleme tesislerinden kaynaklanan toz emisyonunun neden olduğu şikayetlerin önlenmesi ve işletmelerin çevreyi koruyarak faaliyet göstermesinin sağlanması amacıyla Kömür Depolama, Eleme Briketleme Tesisleri genelgesinin yayımlanarak, hava kirliliğinin azaltılmasının öngörüldüğünü bildirdi.