Son veriler, Türkiye'nin elektrik üretiminde doğalgazın ne kadar vazgeçilmez olduğunu ortaya koydu. 1999 yılında 57,5 bin olan tüketim, 2011'de 222,2 bini buldu.
Bu yılki üretimin 95 bin GWh'lik, yüzde 45,2'lik kısmının doğalgaz santralları aracıyla gerçekleştirilmesi planlanırken, doğalgaz çevrim santrallarında üretilen elektrik önümüzdeki yıl da yüzde 46,8'lik pay ile toplam üretimde ilk sırada olacak.
2010 yılı sonuna kadar 210 bin Gigavatsaat (GWh) olarak üretilmesi planlanan elektriğin 53 bin GWh'si hidrolik, 153 bin 950 GWh'si termik (doğalgaz dahil), 3 bin 50 GWh'si de jeotermal ve rüzgar santrallarında gerçekleşecek.
AA muhabirinin Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) 2011 yılı programındaki verilerden yaptığı derlemeye göre, 1990 yılların başından itibaren elektrik üretimindeki payı giderek artan doğalgaz, elektrik ana maddesi olmaya devam edecek.
Verilere göre, 1990 yılında Türkiye'deki toplam elektrik üretiminin yüzde 17,7'lik bölümü doğal gaz ile gerçekleştirilirken, bu oran 1991'de yüzde 20,9'a yükseldi. 1992'de yüzde 16,1'e, 1993'de yüzde 14,6'ya gerileyen çevrim santrallerinde üretilen elektriğin, toplam üretim içindeki payı 1999 yılında yüzde 31,2'ye, 2001 yılında yüzde 40,4'e, 2003 yılında yüzde 45,2'ye, 2008 yılında da yüzde 49,7'ye kadar yükseldi.
Geçen sene elektrik üretiminde doğal gazın payı yüzde 49,3 olurken, bu yıl yüzde 45,2'ye gerileyeceği, 2011'de de tekrar yükselme trendine girerek yüzde 46,8 olacağı hesaplanıyor.
İKİNCİ SIRADA KÖMÜR
Programa göre, 2011 yılında 222 bin 200 GWh elektrik üretilmesi planlanırken, söz konusu miktarın yüzde 74'ünün termik, yüzde 24,3'ünün hidrolik, yüzde 1,7'sinin de jeotermal, rüzgar gibi kaynaklardan elde edileceği tahmin ediliyor.
Termik üretiminde 16 bin 400 GWh'lik enerjinin taşkömürü, 40 bin GWh'lik enerjinin linyit, 3 bin 600 GWh'lik enerjinin akaryakıt, 104 bin GWH'lik enerjinin doğalgaz, 400 GWh'lik enerjinin de biyogaz-atık maddelerinden üretilmesi planlandı.
ÜRETİM 20 YILDA 3,5 KAT ARTTI
Bu arada verilere göre Türkiye'nin elektrik üretimi son 20 yılda yaklaşık 3,5 kat artış gösterdi.
1990 yılında 57 bin 543 GWh olar üretim, 1995 yılında 86 bin 247 GWh'ye, 2000 yılında 124 bin 922 GWh'ye, 2005 yılında 161 bin 956 GWh'ye, 2007 yılında 191 bin 568 GWh'ye, 2009 yılında da 194 bin 813 GWh'ye yükseldi. Türkiye'nin elektrik üretimi bu yıl 210 bin GWh, 2011 yılında ise 222 bin 200 GWh olarak tahmin edildi.
DÜNYADA VE TÜRKİYE'DE ELEKTRİĞİN KISA TARİHİ
Kullanım kolaylığı, istenildiği anda diğer enerji türlerine dönüştürülebilmesi günlük hayattaki yaygınlığıyla, bugün elektrik enerjisi tüketimi ülkelerin gelişmişlik düzeyinin en önemli göstergelerinden biri olarak kabul ediliyor.
19. Yüzyılın sonlarında bulunup öncelikle aydınlatmaya dönük olarak insanlığın kullanımına sunulan elektrik enerjisini elde etmek için artan gereksinim sonucunda birincil kaynakların yanı sıra yeni ve yenilenebilir kaynaklar, rüzgar, güneş, biyokütle ve benzeri kaynakların da değerlendirilmesine başlandı.
Elektrik enerjisi ilk defa 1878 yılında günlük hayatta kullanılmaya başlamış, ve dünyada ilk elektrik santralı 1882'de Londra'da hizmete girdi. Türkiye'de ise ilk elektrik üretimi, 1902 yılında Tarsus'ta tesis edilen 2 kW gücündeki küçük bir su türbini ile gerçekleştirildi.
Türkiye'nin elektrik üretimi yıllar itibariyle şöyle:
YIL
TERMİK (GWh)
HİDROLİK (GW)
Jeotermal Rüzgar (GWh)
TOPLAM (GWh)
1990
34.315
23.148
80
57.543
1991
37.482
22.683
81
60.246
1992
40.705
26.568
69
67.342
1993
39.779
33.951
78
73.808
1994
47.657
30.586
79
78.322
1995
50.620
35.541
86
86.247
1996
54.303
40.475
84
94.862
1997
63.397
39.816
83
103.296
1998
68.703
42.229
90
111.022
1999
81.661
34.677
102
116.440
2000
93.934
30.879
109
124.922
2001
98.563
24.010
152
122.725
2002
95.563
33.684
153
129.400
2003
105.101
35.329
150
140.580
2004
104.463
46.084
151
150.698
2005
122.242
39.561
153
161.956
2006
131.835
44.244
221
176.300
2007
155.206
35.851
511
191.568
2008
164.139
33.270
1.009
198.418
2009
156.924
35.958
1.931
194.813
2010
153.950
53.000
3.050
210.000
2011
164.400
54.000
3.800
222.200
