Türkiye'nin Londra Büyükelçisi Ünal Çeviköz, "Türkiye'nin doğuya bakışı batı için bir tehlike olarak görülüyorsa, bunun aşırı dar görüşlülük olduğunu" söyledi.
Çeviköz, İngiltere'nin başkenti Londra'da, Avrupa Azerbaycan Toplumu (TEAS) tarafından düzenlenen, "Türkiye-Azerbaycan İlişkileri" konulu bir konferans verdi. Konferansı, aralarında Azerbaycan'ın Londra Büyükelçisi Fahreddin Gurbanov'un da bulunduğu çok sayıda kişi izledi.
Konuşmasının ardından konferansa katılanların sorularını yanıtlayan Büyükelçi Çeviköz, Türkiye'nin AB'ye üyelik süreciyle ilgili bir soru sorulması ve "Türkiye'nin batıdan çok doğuya kaydığına ilişkin endişeler olduğunun" söylenmesi üzerine, şöyle konuştu:
"Türkiye'nin doğuya doğru baktığı için suçlandığını ve bunun batı için bir tehlike olarak görüldüğünü söylediniz, buna katılamam. Çünkü eğer Türkiye'nin doğuya bakışı batı için bir tehlike olarak görülüyorsa, bu aşırı dar görüşlülüktür. Çünkü eğer AB gerçekten bir küresel aktör olmak istiyorsa, kesinlikle Türkiye'nin ortaklığına ihtiyacı vardır."
Türkiye'nin bölgesinde komşularıyla gelişen ve artan ilişkilerine ve rolüne dikkati çeken Çeviköz, "Eğer AB Türkiye'yi ortak olarak alarak bundan faydalanacak vizyona sahip değilse, bu bence dar görüşlülüktür" dedi.
Çeviköz, Türkiye'nin AB üyeliği önünde engeller olduğunu belirterek, Kıbrıs sorununu örnek gösterdi.
Büyükelçi Çeviköz, "AB'nin yaptığı en önemli ve ciddi hata, Annan planına 'hayır' demesine rağmen Kıbrıslı Rumları üye olarak kabul etmekti" dedi. 2004 yılındaki Annan planı referandum sürecinin, "reddedenleri ödüllendirerek onaylayanları cezalandırarak" sonuçlandığını belirten Çeviköz, Türkiye'nin AB sürecini sabırla devam ettirmesi gerektiğini söyledi. Çeviköz, "Bu maceraya 47 yıl önce başladık ve birkaç yıl daha bekleyebiliriz, ama tabiki bir 47 yıl daha değil" dedi.
Türkiye-Ermenistan ilişkilerindeki gelişmeler konusunda, "Türkiye istemeyerek de olsa, Yukarı Karabağ sorunuyla ilgili görüşmelerin yavaşlamasını etkiledi mi" sorusuna ise Çeviköz, "Hayır" yanıtını verdi.
Çeviköz, Türkiye ile Ermenistan arasındaki normalleşme süreci başladığında Türkiye'nin iki amacı olduğunu; bunlardan ilkinin iki ülke arasında düzenli ve sürdürülebilir ilişki başlatmak olduğunu, diğerinin ise normalleşme sürecini başlatarak Yukarı Karabağ barış görüşmelerine yeni bir hız kazandırmayı hedeflediğini kaydetti.
Türkiye'nin son birkaç yıldaki dış politikasına da değinen Çeviköz, bu politikanın çok daha kendini hissettiren, anlaşmazlık içindeki tarafları bir araya getiren ve "komşularla sıfır problem" temelinde bir politika olduğunu söyledi.
Bu çerçevede, Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesinden bahseden Büyükelçi Çeviköz, "Hiçbir şey Türkiye ile Azerbaycan arasındaki kardeşliği ve anlayışı olumsuz etkileyemez" dedi.
-İLİŞKİLERDE ÜÇ DÖNEM-
Önümüzde iki önemli tarih olduğunu söyleyen Çeviköz, yarın Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan'ın Yukarı Karabağ sorunuyla ilgili Moskova'da Rusya Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev'le görüşeceklerine dikkati çekti.
Çeviköz ayrıca, 7 Kasımda Azerbaycan'da parlamento seçimlerinin yapılacağını kaydetti.
Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin tarihinden, iki ülke arasındaki coğrafi, kültürel, sosyal, siyasi ve ekonomik bağlardan bahseden Çeviköz, Azerbaycan'ın eski Devlet Başkanı Haydar Aliyev'in "tek millet, iki devlet" sözünü hatırlattı.
Azerbaycan'ın bağımsızlığının ardından iki ülke ilişkilerinin hızlı bir şekilde geliştiğini söyleyen Büyükelçi Çeviköz, enerji alanında da Türkiye ile Azerbaycan arasında iki önemli proje bulunduğunu, bunların Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı ile Bakü-Tiflis-Erzurum Doğalgaz Boru Hattı olduğunu belirtti.
Çeviköz, Azerbaycan'ın 1991 yılında bağımsız devlet olmasının ardından, Türkiye ile Azerbaycan ilişkilerinin üç dönemde incelenebileceğini kaydetti. Büyükelçi bu dönemlerin, 1991-93 duygusallık ve iki milletin yeniden bir araya gelmesi, 1993-2003 iki ülke arasında stratejik ortaklık ilişkilerinin oluşturulması, 2003 yılından günümüze kadar ise ilişkilerin olgunluk dönemi olarak tanımlanabileceğini söyledi.
Son yıllarda uluslararası güvenlik ortamındaki değişikliklere de değinen Çeviköz, "Afganistan'a yönelik operasyon bölgesel jeopolitiğin parametrelerini değiştirdi. Afganistan operasyonuyla, ABD bölgedeki varlığını arttırdı. ABD ile Azerbaycan arasındaki temaslar da arttı" dedi. Bunun Azerbaycan'ın kendine olan güvenini olumlu yönde etkilediğini ifade eden Çeviköz, hem Türkiye'de hem de Azerbaycan'da son yıllardaki ekonomik gelişmelerden bahsetti.
2001-2004 yılları arasında Türkiye'nin Azerbaycan nezdindeki büyükelçisi olarak görev yapan Çeviköz, 2007-2010 yılları arasında Dışişleri Bakanlığında Doğu Avrupa, Kafkasya, Asya, Afrika ve Uluslararası Güvenlik İşlerinden (NATO, AGİT, Silahsızlanma) Sorumlu Müsteşar, İkili Siyasi İşler Yardımcılığı görevini yürüttü.
Temmuz ayında İngiltere'nin başkenti Londra'ya gelen 58 yaşındaki Büyükelçi Ünal Çeviköz, 14 Ekimde güven mektubunu İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'e sunarak, resmen görevine başladı.
