Basın Kartı Yönetmeliği'ne eklenen geçici maddeyle, belli koşulları taşıyan ilköğretim mezunlarına da bir kereye mahsus olmak üzere basın kartı almak için başvuru hakkı tanınırken bir değişiklik de resimde yapıldı.
Mensuplarına basın kartı verilebilecek bir yayın organında en az 36 ay bilfiil çalıştıklarını Sosyal Güvenlik Kurumundan alınacak prim döküm cetveliyle belgeleyen ve halen çalışan basın mensuplarında lise mezuniyeti şartı aranmayacak.
Basın Kartı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Mevcut yönetmeliğin 5. maddesinin (b) fıkrasında ''basın-yayın kuruluşlarının Türk uyruklu sahip ve mensuplarının basın kartı alabilmesi için en az ortaöğrenim veya dengi bir eğitim kurumundan mezun olması'' hükmü yer alırken, bugünden itibaren üç ay içerisinde başvurmaları halinde ilköğretim (ortaokul) mezunu gazetecilerin talepleri Genel Müdürlük tarafından Basın Kartı Komisyonuna götürülecek. Nihai kararı, yine Basın Kartı Komisyonunu verecek.
Geçici maddenin yayım tarihi olan bugünden itibaren üç ay içinde müracaat ederek, mensuplarına basın kartı verilebilecek bir yayın organında en az 36 ay süre ile bilfiil çalıştıklarını Sosyal Güvenlik Kurumundan alınacak prim döküm cetveli ile belgeleyen ve halen çalışan basın mensuplarında lise mezuniyeti şartı aranmayarak, başvuruları basın kartı komisyonuna iletilecek.
-KARAKAYA'NIN AÇIKLAMASI-
Konu ile ilgili açıklama yapan Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürü Murat Karakaya, Türkiye'de 11 bin 726 basın kartı taşıyan medya mensubu olduğunu ancak genel müdürlükte 31 bin gazetecinin basın kartı başvuru dosyasının bulunduğunu belirtti.
Medyanın giderek gelişen büyük bir sektör olduğunu vurgulayan Karakaya, değişik illerdeki yerel medya bilgilendirme toplantılarında, sektörde bu sayının üzerinde basın mensubunun çalıştığını gördüklerini ifade etti. Mevcut yönetmeliğin 5. maddesinin (b) bendindeki öğrenim şartını yerine getiremediğinden müracaat edememiş fakat içlerinde 20 yıla yakın süre ile 5953 sayılı Kanun'a tabi olarak çalışanların bulunduğunu belirten Karakaya, ''Bu kişilerin basın iş kolundan sigortaları dahi yatmaktadır. Düzenleme ile halen çalışan ve basın iş kolundan sigorta primleri en az 36 ay yatmış olan bu meslektaşlarımıza bir defalık bu hak tanınmıştır. Yapmış olduğumuz çalışmalarla yerel medyayı desteklemeye ve onlardan gelen talepleri dikkate almaya devam edeceğiz'' dedi.
Basın Kartı Yönetmeliği değişikliği için bir yıldan beri çalışan komisyon üyelerine teşekkür eden Murat Karakaya, yönetmelik gereği başvuru şartını taşıyanların üç ay içinde müracaat etmelerini beklediklerini kaydetti.
Basın Kartı Yönetmeliği değişikliği için oluşturulan Basın Kartı Yönetmeliği Çalışma Komisyonu üyeleri bir yılı aşkın süredir yoğun bir çalışma yürüttüler. Komisyon, Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, Türkiye Gazeteciler Federasyonu Başkanı Atilla Sertel, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Orhan Erinç, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkan Yardımcısı Turgay Olcayto, Türkiye Gazeteciler Sendikası Başkanı Ercan Sadık İpekçi, Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi Turhan Bozkurt ile Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü Basın Yayın Daire Başkanı Bahattin Akyön'den oluşuyor.
Basın Kartı Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikle, yurt dışında Türkçe yayın yapan medyada çalışan gazetecilere de basın kartı verilebilecek. Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarındaki basın ve halkla ilişkiler sorumluları da basın kartı sahibi olabilecek.
Basın Kartı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yapılan düzenleme uyarınca, gazetecilerin basın kartı almasına engel teşkil eden Türk Ceza Kanunu'nun hükümlerine yapılan gönderme, yönetmelik kapsamından çıkarıldı. Sadece, yüz kızartıcı suçlardan dolayı mahkumiyetler halinde basın kartı verilemeyeceği hükmü korundu.
Buna göre, basın kartı alabilecekler düzenlenirken gelişen medya sektöründeki unvanlar da yönetmeliğe alındı. Düzenleme uyarınca, günlük siyasi gazetelerde basın kartı alabilecekler, ''günlük siyasi, yaygın ve bölgesel gazetelerin sahipleri, genel yayın müdürü, genel yayın yönetmeni, genel yayın koordinatörü, genel müdür veya müessese müdürü veya idare müdürü, gazetenin yayımlandığı yerde oturan sorumlu yazı işleri müdürü veya sorumlu müdür, yazı işleri müdürü, yayın yönetmeni, gece yazı işleri sorumlusu, sayfa editörü veya yazı işleri müdür yardımcısı, görsel yönetmen veya sayfa sekreteri, haber editörü, redaktör, istihbarat ve haber bölüm şefi, haber, ekonomi, spor, magazin, yurt haberleri, dış haberler, bölge haberleri müdürü veya editörü veya şefi, başyazar, yazar, muhabir, foto muhabiri, karikatürist, ressam, ilan ve reklam bölümü hariç grafiker, düzeltmen, bölge veya il temsilcisi unvanlarıyla çalışanlarına, yurt dışı bürolarında aynı unvanlarla çalışan Türk uyruklu mensupları'' olarak sıralandı.
Özel radyo ve televizyonlarda basın kartı alabilecek unvanlar ve kontenjanlar da şöyle belirlendi:
-Ulusal nitelikte yayın yapan radyo ve/veya televizyonların yönetim kurulu başkanları, genel müdür, yayın denetleme kurulu başkanı, genel yayın müdürü, genel yayın yönetmeni, genel koordinatör, bölge müdürü, sorumlu müdürü ve ayrıca, yurt içi ve yurt dışı bürolarında haber müdürü, prodüktör, yönetmen, istihbarat ve haber bölüm şefi, haber redaktör ve editörleri, haber spikeri, haber kameramanı, kameraman, muhabir unvanlarıyla çalışan mensupları,
-Bölgesel nitelikte yayın yapan televizyonların yönetim kurulu başkanları, genel müdür, yayın denetleme kurulu başkanı, genel yayın müdürü, genel yayın yönetmeni, genel koordinatör, sorumlu müdür ve ayrıca haber müdürü, prodüktör, yönetmen, istihbarat ve haber bölüm şefi, haber redaktör ve editörleri, haber spikeri, haber kameramanı, kameraman, muhabir unvanlarıyla çalışan 15 mensubu
-Yerel nitelikte yayın yapan televizyonların, yönetim kurulu başkanları, genel müdür, yayın denetleme kurulu başkanı, genel yayın müdürü-genel yayın yönetmeni, genel koordinatör, sorumlu müdür ve ayrıca haber müdürü, prodüktör, yönetmen, istihbarat ve haber bölüm şefi, haber redaktör ve editörleri, haber spikeri, haber kameramanı, kameraman, muhabir unvanlarıyla çalışan 10 mensubu.
Düzenlemeyle, basın kartı talebinde bulunan gazetecinin mesleki çalışmalarını ve mensubu bulunduğu basın yayın kuruluşunun niteliklerini değerlendiren ve basın kartı alıp alamayacağına karar veren Basın Kartı Komisyonuna ''takdir yetkisi'' tanındı.
-YURT DIŞINDA TÜRKÇE YAYIN YAPAN BASIN YAYIN ORGANLARI-
Düzenlemeyle, yurt dışında Türkçe yayın yapan basın yayın organlarında çalışanlara da basın kartı verilmesi imkanı sağlandı.
Ayrıca basın kartı alma koşullarını taşımak kaydıyla diğer kamu kurum ve kuruluşlarında basın ve halkla ilişkiler birim sorumlusuna ve en az beş yıl basın kartı taşımış olması şartıyla bir görevlisine basın kartı verilebilecek.
Mevcut yönetmeliğin 26. maddesinde yapılan değişiklikle ülkesinde ulusal veya uluslararası çapta yayın yapan ve bu durumu ilgili ülkedeki Türk büyükelçiliğince teyit edilen yabancı yayın organlarını Türkiye'de temsil eden veya bu yayın organlarının yabancı uyruklu temsilcisine yardımcı olarak çalışan Türk uyruklu gazetecilerden birine basın kartı verilmesi ön görülüyor.
Ayrıca değişiklikle yurt dışında Türkçe yayın yapan ve bu durumu ilgili ülkede bulunan Türk büyükelçiliğince teyit edilen basın-yayın organlarının sahibine ve bir çalışanına basın kartı verilmesi imkanı da getirildi. Bu sayede yurt dışında Türkçe yayın yapan basın kuruluşlarının ilk defa Türkiye ile irtibat kurmaları temin edilerek kendilerine gerekli desteklerin verilmesi hedefleniyor.
Yönetmeliğin bir diğer hükmüne göre de yabancı uyruklu gazetecilerin süreli basın kartları her yılın başında, o yılın sonuna kadar geçerli olmak üzere yenilenecek. Yabancı yayın organında çalışan ve kart alan Türk uyruklu gazetecilerin ise basın kartları her yılın başında, o yılın sonuna kadar geçerli olmak üzere vize edilecek.
Basın kartı talebinde bulunacaklardan istenen belgelerle ilgili yapılan düzenlemede de daha önceden, ''beyannameye ekli fotoğrafların önden, baş ve yüz açık olarak çekilmiş olması'' zorunlu iken, yeni düzenlemede yalnızca ''iki adet vesikalık fotoğraf'' ibaresi yer aldı.
Emeklilik hakkını elde edememiş basın kartı sahibi gazetecilerin işlerinden ayrılmaları halinde ayrılış tarihinden itibaren 3 ay içinde 5 yıla kadar basın kartı taşımış olanlara 9 ay, 5-10 yıl arasında basın kartı taşımış olanlara 12 ay, 10 yıldan fazla basın kartı taşımış olanlara ise 18 ay süreyle basın kartı verilebilecek.
