CHP Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk, 12 Eylül 1980 darbesinin mağdurlarının dava açarak maddi ve manevi tazminat kazanmasını öngören kanun teklifini TBMM Başkanlığı’na sundu.
Teklife göre; 12 Eylül mağdurları dava açarak maddi ve manevi zararın ödenmesini talep edecek. Zarar görenin veya haleflerinin zararın bulunup bulunmadığını ve miktarını belirmek için Başbakanlığa bağlı Zarar Tespit Komisyonu kurulacak. Devletin 12 Eylül mağdurlarına ödediği yasal tazminat ödemeleri ise 12 Eylül 1980 rejiminin kurucu ve uygulayıcılarına yasal yoldan rücu edilecek.
-TEKLİF NE GETİRİYOR?-
CHP Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk, TBMM Başkanlığı"na, 12 Eylül 1980 Darbe Sürecinin Yol Açtığı Mağduriyetlerin Giderilmesine İlişkin Kanun Teklifi"ni sundu. Teklifin getirdiği düzenlemeler şöyle:
"Devlet, hukuken kanıtlanmış ve hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak biçimde, yeterli verilerle desteklenmiş bir neden olmaksızın 12 Eylül 1980 darbe rejimi kararları, işlemleri ve uygulamaları nedeniyle, idam cezasının infazı dahil, yaşamlarını, beden bütünlülüklerini, akıl ve vücut sağlıklarını yitirmiş olanlara (evveliyetle ölenlerin haleflerine), işkence görenlere, suçsuz olduğu halde tutukluluk hali nedeniyle işini yitirenlere, siyasi düşünceleri, dini inançları ve etnik kökenleri gibi sebeplerle her türlü haksız uygulama ile maddi ve manevi zarar görenlere maddi ve manevi tazminat ödeyecek."
-DAVA YOLU AÇILIYOR-
Bu kanun kapsamında maddi ve manevi zarar gördüğünü iddia eden kişi ya da halefleri bu kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde ya doğrudan adliye mahkemelerinde Başbakanlık aleyhine dava açarak ya da idareye (Başbakanlık) başvurarak bu kanun kapsamında gördüğü maddi ve manevi zararın saptanarak ödenmesini talep edebilecek.
-ZARAR TESPİT KOMİSYONU KURULACAK-
Zarar görenin veya haleflerinin bu kanun kapsamına giren bir zararın bulunup bulunmadığını ve miktarını beliklemek için Başbakanlığa yapılacak başvurular üzerine bir ay içinde Başbakanlığa bağlı bir Zarar Tespit Komisyonu kurulacak. Komisyon; Başbakan ve ilgili bakanlar tarafından görevlendirilen Başbakanlık, Adalet, İçişleri, Maliye Bakanlıkları Müsteşar yardımcılarından birer kişi, Türkiye Barolar Birliği'nin en az 10 yıllık avukatlar arasından görevlendireceği bir kişi, Türk Tabipler Birliği"nin doçent ya da profesör akademik kariyere sahip üyeleri arasından görevlendireceği bir kişi ve Adli Tıp Kurumu Başkanlığı'nca görevlendirilen bir uzman kişi olmak üzere yedi üyeden oluşacak. Başbakanlık Müsteşar yardımcısı Komisyon Başkanı olacak. Komisyon, şayet bir zarar var ise zararın miktarını tespit edecek. Komisyon, zarar görenlerce yapılacak her başvuru ile ilgili çalışmalarını, başvuru tarihinden itibaren bir yıl içinde tamamlayacak.
Bu kanun kapsamındaki maddi ve manevi tazminat ile diğer tüm ödemeler Başbakanlık bütçesine bu amaçla konulan ödenekten karşılanacak.
-TARAF OLAN KİŞİ VE KAMU GÖREVLİLERİNE RÜCU EDECEK-
Devlet 12 Eylül mağdurlarına ödediği tazminat için, 12 Eylül rejiminin kurucu ve uygulayıcıları ile zararı doğuran her bir somut olayda hukuka aykırı uygulamanın tarafı olan kişi ve kamu görevlilerine rücu edecek.
