Aydın'ın Çine ilçesinde 141 yıl önce yapılması planlanan ancak bir türlü hayata geçirilemeyen Çine Barajı, Avrupa'daki en yüksek gövde yapısıyla su tutmaya başlayacak.
Bölge çiftçisi için hayati önem taşıyan ve ilk olarak 141 yıl önce Aydın Vilayeti Umumi Meclisi tarafından İstanbul'daki Hükümete yapılması için teklif götürülen baraj yapımı aradan geçen süre içinde yılan hikayesine döndü. Aydın Vilayeti Umumi Meclisi'nin, Padişah Sultan Abdülaziz'e gönderdiği 12 Şubat 1869 tarih ve 201 sayılı yazıda, Çine nehrine bent yapılıp, ark açılması ile bölgedeki arazilerin sulanacağı ve elde edilecek ürünlerle halka ve hazineye gelir sağlanacağı belirtilerek, mühendislerin keşif yapıp ne kadar masraf gerektiğinin hesaplanması istenildi.
Sultan Abdülaziz'in bu talebe ''Sırası gelince yapılır'' yanıtını verdiği öne sürülürken, Çine nehrine baraj yapım hayali yüz yıldan bu yana hayallerdeki tazeliğini korudu.
Çine Barajı'nın yapılması için hazırlanan projeye yönelik ilk ihale 15 Haziran 1990'da yapılırken, müteahhidin işi bırakması üzerine 3 Aralık 1993'te ikinci kez ihaleye çıkıldı. İkinci ihaleyi alan firmanın da işi bırakması nedeniyle 27 Eylül 1995'te üçüncü kez ihale edilen barajın inşaatına 4 Aralık 1995'te başlandı. Ancak ödenek yetersizliği nedeniyle 2004'e kadar barajın ancak yüzde 30'u tamamlanabildi.
Gövde inşaatına 1 Ekim 2004'te başlanan Çine Barajı'na 2002'ye kadar olan hükümetler döneminde toplam 104 milyon 515 bin 615 lira ödenek aktarılırken, 2003 ile 2010 yılları arasında, AK Parti Hükümeti tarafından toplam 669 milyon 527 lira ödenek sağlandı.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla 10 Ekim 2010 günü su tutmaya başlayacak olan Çine Barajı, silindirle sıkıştırılabilen beton gövdeli barajlar arasında, 136,5 metrelik yüksekliğiyle dünyanın 5'inci, Avrupa'nın ise en büyük barajı oldu.
-40 YILDA BİTİRİLECEĞİ ÖNGÖRÜLMÜŞTÜ-
Aydın Valisi Hüseyin Avni Coş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Çine Barajı sayesinde ilk etapta yaklaşık 23 bin hektarlık Koçarlı ve Söke ovalarındaki arazilerin sulanacağını belirterek, Çine Ovası'nın kot sorunu olduğu için ayrı bir barajın yapılması gerektiğini söyledi.
Adı ''Gökbel'' olan bu baraj için de ''yap, işlet, devret'' yöntemiyle ihale yapıldığını ancak müteahhitten kaynaklanan bazı sorunlar nedeniyle ihalenin tasfiyesinin gündeme geldiğini ifade eden Coş, barajın yeniden ihale edilerek bitirilmesinin ardından Çine Ovası'nın da sulanmasının mümkün olacağını söyledi.
Çine Barajı ve buradan beslenen Gökbel Barajı sayesinde Çine, Koçarlı ve Söke ovalarının hem taşkından korunacağını hem de buralarda sulu tarım yapılacağını anlatan Coş, bu sayede toprakların daha verimli hale geleceğini vurgulayarak, şöyle konuştu:
''Barajımızın inşaatı tamamlanmış vaziyette. Sayın Başbakanımızın teşrifleriyle 10 Ekim 2010'da saat 13.00 de tören düzenlenerek, açılışı gerçekleştirilecek. Böylece 141 yıllık rüyada gerçekleşmiş olacaktır. Çine Barajı, silindirle sıkıştırılmış beton teknolojisine göre üretilen ve gövde yüksekliği itibariyle, bu teknolojiyle yapılan barajlar arasında, Avrupa'nın en yüksek barajı unvanını elde etmektedir.
Böyle bir baraja Aydın'ın sahip olması, bize ayrı bir kıvanç vermektedir. Bu yüksek teknolojiyle yapılan bir baraj. Bu baraj için yaklaşık 1,2 milyar dolarlık bir harcama yapılmıştır. Bu, hükümetimizin Aydın'a verdiği önemi göstermektedir. Çünkü Çine Barajı'nın temeli atıldığında, bu barajın o zaman tahsis edilen ödeneklerle ancak 40 yılda bitirilebileceği öngörülmüştür. Ancak sayın Başbakanımızın yakın ilgisi ve ilgili bakanlara verdiği talimatlar doğrultusunda, buraya büyük ödenekler tahsis edilmek suretiyle, bu barajın öngörülenden çok daha kısa zamanda bitirilmesi sağlanmıştır.''
-47,2 MEGAVAT GÜCÜNDE ELEKTRİK ÜRETİLECEK-
Vali Hüseyin Avni Coş, 141 yıl önce Aydın Vilayeti İl Genel Meclisinin aldığı bir kararla, Çine nehrinin üzerine baraj yapılması teklifinin İstanbul'daki Hükümete iletildiği ancak o dönemin imkanları içerisinde yapılan bu önerinin kabul edilmediğini söyledi.
Çine Barajı'nın yüz yıldan fazla bir süredir hep bir özlem, bir beklenti olarak yöre halkında bir uhde olarak kaldığını vurgulayan Coş, ''Rahmetli Adnan Menderes'in hatırasında buna ilişkin 'Çine Çayı, o ne zalim bir çaydır' diye başlayan ve Çine Çayı'nın taşkın verdiği zamanlarda, çiftçinin gözü yaşlı bir şekilde, bütün emeğinin heba olmasını izlemekten başka yapabileceği bir şeyin olmadığını ve maalesef bu çayın, bu taşkın dönemlerinde, çiftçiye büyük zarar verdiğini, kendisi de bir çiftçi olarak rahmetli Başbakanımız Adnan Menderes çok içten bir şekilde, kendi günlüğüne, hatıratına yazmış. Rahmetli Menderes'i de zamanında şikayet ettiren bu sıkıntıdan, bu sel afetinden çiftçinin korunabilmesi için gerçekten çok önemli bir proje'' diye konuştu.
Coş, Çine Barajı'nda elektrik de üretileceğini dile getirerek, barajın tamamen bitirilmesiyle yaklaşık 47,2 megavat gücünde bir hidroelektrik santralinin faaliyete geçeceğini sözlerine ekledi.
