Domates fiyatının hızla artması, yaş sebze ihracatçılarının iç pazara dönmesine neden oldu.

Türkiye ve Avrupa'nın en büyük sera alanına sahip Agrobay, iç pazar payını yüzde 10'dan yüzde 40'a çıkarma kararı aldı. Sera ürününün 10 gün içinde iç piyasaya girmesiyle fiyatlarda düşüş yaşanması bekleniyor. Domateste 'tuta absoluta' zararlısı nedeniyle önemli ölçüde verim kaybı yaşanması, semt pazarlarında kilogram fiyatlarını 4-5 liraya kadar yükseltti. Sezon sonu olması nedeniyle alternatif üretim bölgesi bulunmayan domateste imdada seralar yetişecek.

Avrupa'nın en büyüğü olan 600 dönümlük seralarda, yıllık 12 bin ton domates üretimi bulunan Agrobay AŞ'nin Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Şentürk, ihracata çalışan sektörün bu yıl mal sıkıntısı yaşanması nedeniyle iç piyasaya döneceğini ifade etti.

Domateste mevsim normallerine göre 1-1,5 lira olması gereken kilogram fiyatının 4 liraya çıktığını, şu anda fiyatın Hollanda ile aynı seviyeye ulaştığını dile getiren Şentürk, domates üretiminde dünya genelinde sıkıntı yaşandığına dikkat çekti.

Bu yıl üretimi 15 bin tona çıkarmayı hedeflediklerini dile getiren Şentürk, şunları söyledi:

''Ürettiğimiz domatesin yüzde 65'ini Rusya, yüzde 20'sini Almanya ve yüzde 10'unu da İngiltere'ye gönderiyoruz. İç piyasanın payı genelde yüzde 10 ile 15 arasında değişiyordu.

Bu yıl iç piyasada yaşanan sıkıntı nedeniyle ürünleri ihracat pazarlarından iç piyasaya kaydırma kararı aldık. Bu sezon üretimin yüzde 35-40'ını iç piyasa vereceğiz.

Sektörde faaliyet gösteren bir çok şirket de bu yönde karar alıyor. Sera hasadı 10 gün içinde başlayacak. Seranın piyasaya girmesiyle fiyatların normal seyrine dönmesini bekliyoruz.''

Şentürk, bu yıl ihracatta iyi bir yıl beklediklerini, Avrupa ve Rusya pazarında herhangi bir sıkıntının gözlenmediğini ifade etti.

LOKANTACI KAYGILI

Öte yandan domates fiyatlarının artmasından en fazla etkilenen kesimlerden olan lokantacılar da yeni duruma uyum sağlamaya çabalıyor.

Türkiye Lokantacılar Federasyonu Başkanı Aykut Yenice, et fiyatlarının ardından sebze fiyatlarının da kendilerini üzdüğünü, özellikle domatesi kaygıyla izlediklerini söyledi.

''Domates bizim için ekmek kadar önemli, içinde domates olmayan yemek yoktur'' diye konuşan Yenice, şunları kaydetti:

''Ben işyerimde günde 30 kilogram domates kullanıyorum. Fiyatın bir anda 3-4 kat artması maliyetlerimde önemli bir artışa neden oldu. İş kolumuzda maliyet artışlarını tüketiciye hemen yansıtmamız mümkün değil. Anında tepki görürüz.

Bu nedenle maliyet artışına bir süre katlanmak zorundayız. Buna katlanamayan işletmeler salça ile maliyeti düşürmeye çalışacak. Domatesin salatalar ve aksesuar olarak kullanımı da çok yüksek.

Domatese zam geldi diye menüyü değiştiremiyoruz ancak bu dönemde aksesuar olarak kullanımını kısıtlamak zorundayız. Dönerin yanında 4 dilim domates varsa artık iki dilim sunulacak demektir.''