Ortadoğu'da Avrupa Birliği'ne alternatif güç birliği olarak yansıtılan Türk-Arap İşbirliği Forumu Dışişleri Bakanları New York'taki Türkevi'nde toplandı. Davutoğlu toplantı sonrasında çalışmalar hakkında bilgi verdi...
Özlem Şahin Şakar'ın haberi
Türkiye, Suriye, Lübnan ve Ürdün, "ticaret, enerji, ulaştırma ve turizm" alanlarında iş birliği yapma kararı aldı.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, bugün New York'ta, Türkevi'nde Ürdün Dışişleri Bakanı Nasır Cevde, Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim ve Lübnan Dışişleri Bakanı Ali Eşşami ile dörtlü toplantı yaptı.
İstanbul'da 4 dışişleri bakanının 10 Haziranda yapılan ilk toplantısının devamı niteliğindeki bu ikinci toplantının sonunda, Dışişleri Bakanı Davutoğlu ve diğer bakanlar basına ortak açıklamada bulundular.
Davutoğlu, 4 dışişleri bakanı olarak Türkevi'nde son derece verimli ve mükemmel bir toplantı yaptıklarını söyledi. Bölgenin 4 bakanı olarak ikinci kez dörtlü toplantı yaptıklarını belirten Davutoğlu, "İlk toplantımızı bildiğiniz gibi 10 Haziranda İstanbul'da Türk-Arap İşbirliği Forumu Dışişleri Bakanları toplantısının sırasında yapmış ve o toplantıda Türkiye, Suriye, Ürdün ve Lübnan arasında Yüksek Düzeyli Dörtlü İşbirliği Konseyi kurmayı ve serbest ticaret ve serbest vize bölgesi oluşturulmasını karar verdiğimizi açıklamıştık" dedi.
Bu ikinci toplantıda son aylarda bu konuda kaydedilen gelişmeleri gözden geçirdiklerini ve gelecek aylar için eylem planının ne olması gerektiğini görüştüklerini bildiren Bakan Davutoğlu, "Son 3 ayda şunu memnuniyetle ifade etmek isterim ki Türkiye ve Lübnan arasında serbest ticaret anlaşması parafe edildi ve süreç başladı" diye konuştu. Böylece 4 ülkenin arasında ikili olarak serbest ticaret anlaşmasının var olduğunu ve vize uygulamasının bulunmadığını ifade eden Davutoğlu, ayrıca 4 ülkenin ticaret bakanlarının da 31 Temmuzda Türkiye'de görüşme yaptıklarını belirtti.
Davutoğlu, 3 aydır yaptıkları istişareler sonucunda 4 temel sektörde iş birliği yapma kararı aldıklarını bildirerek, "Bunlar ticaret, enerji, ulaştırma ve turizm alanlarıdır" dedi. İş birliğinin bu 4 alanda odaklanacağını ve eylem planı hazırlamaya karar verdiklerini kaydeden Davutoğlu, bu eylem planına göre Kasım'da ticaret, enerji, turizm ve ulaşım bakanlarının kendi aralarında toplanacaklarını açıkladı. Ulaşım sektöründe iş birliğini Ürdün'ün, enerji sektörünü Suriye'nin, turizm sektörünü Lübnan'ın ve ticaret sektöründeki işbirliğini Türkiye'nin koordine edeceğini ifade eden Davutoğlu, toplantıların da bu ülkelerin başkentlerinde düzenleneceğini söyledi.
"Biz zaten ticaret konusundaki toplantıyı İstanbul'da yaptık" diyen Davutoğlu, Aralık ayında Şam'da yine 4 dışişleri bakanı olarak gözden geçirme toplantısı yapacaklarını, ihtiyaç olması halinde konuyla ilgili bakanların da kendilerine katılabileceğini bildirdi. Gelecek yıl Ocak ayı başında büyük olasılıkla İstanbul'da bir zirve toplantısının yapılacağını belirten Davutoğlu şöyle konuştu:
"O zirvede bu ekonomik bölgenin uygulandığını açıklayacağız. Umarız bu sadece bu 4 kardeş ülke için değil, bütün bölge için çok iyi bir haberdir. Bu yüzden bizim iş birliğimiz dışlayıcı değil. Tam tersi tüm dost ülkelere açığız, onlar bize ya tam üye olarak ya da sektörel ve proje temelinde katılabilirler. Bu iş birliği tüm dost komşu ülkelere açık olacaktır."
Bu işbirliği mekanizmasının, tarihin doğal akışı içinde bölgedeki toplumları yeniden birleştiren, onların refah ve istikrar dolu geleceğe ulaşmalarını hedeflediğini kaydeden Davutoğlu, diğer 3 ülkenin dışişleri bakanlarına hem bu işbirliği hem de mükemmel toplantı için minnettar olduğunu söyledi.
"Sekretarya kurulacak mı?" yönündeki bir soru üzerine, Davutoğlu bunun değerlendirileceğini, ama en öncelikli meselenin yapısal değil eylemsel olduğunu belirtti. Bakan Davutoğlu, "Biz harekete geçeceğiz, sadece konuşmayacağız, başarmak için harekete geçeceğiz" dedi.
Dışişleri Bakanı Davutoğlu, "sözkonusu iş birliğinin model olarak AB'yi mi örnek alacağı" sorusunu yanıtlarken,, bu 4 ülke arasındaki ilişkilerin son derece tarihi temellere dayandığını, 4 ülkenin binlerce yıldır aynı coğrafyayı paylaştıklarını ifade etti. Davutoğlu, "AB tabii ekonomik iş birliği için iyi bir model, ona da bakabiliriz ama bu iş birliği bizim doğal tarihimizin bir sonucu" diye konuştu.
Ürdün Dışişleri Bakanı Nasır Cevde, bu 4 sektöre bakıldığında 4 ülke arasında çok büyük iş birliği yapılabileceğini, bölgesel iş birliği vizyonunun bölgedeki dost ülkelerin de katılımını gerektireceğini belirtti.
Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim de bir örnek vermek istediğini belirterek Türkiye ile Suriye'nin demir yolu ile (İstanbul'dan Şam'a) birbirine bağlı olduğunu, şimdi bunun Marmaray projesi sayesinde Londra'ya kadar erişeceğini, aynı trenin Şam'dan Amman'a gittiğini, oradan Akabe'ye ve son olarak Mekke'ye ulaşmasını umduklarını söyledi. Muallim, "Bu bizim gerçek olmasını dilediğiniz hayalimiz" derken, Lübnan Dışişleri Bakanı Ali Eşşami de son derece mükemmel bir iş birliği ve toplantı yaptıklarını ifade etti.
Toplantının ardından basına dağıtılan ortak yazılı açıklamada da 4 ülkenin ekonomilerini serbest ticaret anlaşmaları ve serbest dolaşım yoluyla daha da geliştirmek istedikleri bildirilerek, basın toplantısında işaret edilen noktaların altı çizildi.