Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu, Temmuz ayında bir önceki aya göre 3 milyar 624 milyon 440,2 bin dolar (yüzde 3,1) artarak 119 milyar 26 milyon 107 bin 827 dolara çıktı.
Merkez Bankası'nın verilerine göre, özel sektörün 2009 yılı sonu itibarıyla yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 127 milyar 523 milyon 280,3 bin dolar idi.
Özel sektörün Temmuz ayı sonu itibariyle 119,03 milyar dolar olan borcunun, 34 milyar 54,7 milyon doları finansal, 84 milyar 971,3 milyon doları ise finansal olmayan uzun vadeli kredi borçlarından oluştu.
2009 yılı sonunda 35 milyar 494,04 milyon dolar olan özel sektörün finansal kredileri yüzde 4,05 oranında azalarak, 2010 yılı Temmuz ayında 34 milyar 54,8 milyon dolara indi.
Aynı dönemde özel sektörün yurt dışından sağladığı finansal olmayan krediler de yüzde 7,7 oranında gerileyerek 92 milyar 29,2 milyon dolardan 84 milyar 971,3 milyon dolara indi.
UZUN VADELİ BORCUN DAĞILIMI
Özel sektörün Temmuz sonu itibariyle, 34 milyar 54,7 milyon dolar olan uzun vadeli finansal borcunun 28 milyar 93,7 milyon doları banka kredilerinden oluşurken, 5 milyar 961,1 milyon doları da bankacılık dışı finansal kuruluşlara olan borçları içerdi.
Bankacılık dışı finansal kuruluşların Temmuzdaki söz konusu borcunun 5 milyar 807,8 milyon doları kredilerden, 153,2 milyon doları da yabancı sermaye sayılan kredilerden oluştu.
Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli finansal olmayan kredi borçları 84 milyar 971,3 milyon dolar iken, bunun 80 milyar 797,9 milyon doları krediler, 3 milyar 566,6 milyon doları yabancı sermaye sayılan krediler ve 606,7 milyon doları ise ticari kredileri içerdi.
Temmuz sonu itibarıyla, 119 milyar 26,1 milyon dolar olan özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun 8 milyar 488,3 milyon doları resmi alacaklıları, 109 milyar 537,8 milyon doları da özel alacaklıları kapsadı.
Özel alacaklılarda 64 milyar 606,9 milyon dolar ile yabancı ticari bankalar ilk sırada yer alırken, bunu 29 milyar 711,7 milyon dolar ile yerleşik bankaların yurt dışı şube ve iştirakler, 9 milyar 611,3 milyon dolar ile finansal olmayan, 5 milyar 607,8 milyon dolar ile bankacılık dışı finansal kuruluşlar izledi.
UZUN VADELİ BORÇLARIN YILLARA GÖRE DAĞILIMI
Özel sektör, 2017 yılına kadar yıllar itibarıyla, toplam 119,03 milyar dolar olan dış borç ödemesinin en büyüğünü 2011 yılında ödeyecek. Özel sektör, 2011 yılında 26 milyar 271,9 milyon dolar borç ödemesi gerçekleştirecek.
Vade sürelerine göz önüne alındığında özel sektör, bu yıl 13 milyar 680,9 milyon dolar, 2011'de 26 milyar 271,9 milyon dolar, 2012'de 20 milyar 28,8 milyon dolar, 2013'de 15 milyar 508,4 milyon dolar, 2014'de 9 milyar 736,5 milyon dolar, 2015'de 11 milyar 31,04 milyon dolar, 2016'da 7 milyar 138,7 milyon dolar ve 2017 ve sonrası yıllarda da 15 milyar 629,6 milyon dolar dış borç ödemesi yerine getirecek.
EN ÇOK BORÇ İNGİLTERE'YE
Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun Temmuz sonu itibariyle ülkeler bazında dağılımı ise şöyle oldu:
''İngiltere 23 milyar 844,8 milyon dolar, Bahreyn 13 milyar 139,9 milyon dolar, ABD 13 milyar 372,5 milyon dolar, Lüksemburg 11 milyar 317,8 milyon dolar, Almanya 11 milyar 447,8 milyon dolar ve Hollanda 11 milyar 57,3 milyon dolar.''
Öte yandan, özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 2002 yılından 2008'e kadar hızlı bir yükseliş trendi sergilerken, 2009 yılından itibaren gerilemeye başladı.
Bu kapsamda özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu 2002 yılında 29 milyar 154,8 milyon dolar, 2003 yılında 30 milyar 74,1 milyon dolar, 2004'de 36 milyar 828,2 milyon dolar, 2005'de 50 milyar 684,5 milyon dolar, 2006'da 82 milyar 266,6 milyon dolar, 2007'de 121 milyar 557,3 milyon dolar ve 2008'de 139 milyar 448,1 milyon dolar ve 2009'da da 127 milyar 523,3 milyon dolar idi.
Söz konusu kredi borcu 2010 yılının ilk çeyreğinde 121 milyar 335,9 milyon dolar, 2010 yılının ikinci çeyreğinde de 115 milyar 401,6 milyon dolar, Temmuz ayında da 119 milyar 26,1 milyor dolar oldu.
Özel sektörün yurtdışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun 72 milyar 15,9 milyon doları ABD Dolarından, 30 milyar 993,1 milyon doları avro, 3 milyar 916,9 milyon doları da diğer dövizlerin ABD doları karşılığından oluştu.
KISA VADELİ BORÇ
Bu arada, Türkiye'de Temmuz sonu itibariyle bankalar ve ticari krediler hariç özel sektörün yurt dışından sağladığı kısa vadeli kredi borcu 1 milyar 693,4 milyon dolar oldu.
Bunun 354,5 milyon doları bankacılık dışı finansal kuruluşların kısa vadeli kredi borcuyken, 1 milyar 338,9 milyon doları da finansal olmayan kuruluşların borcundan oluştu.