Başbakan Erdoğan, ''İran'ın nükleer programı konusunda şüphesiz hassas bir dönemdeyiz. Konunun barışçıl bir çözüme ulaştırılması için önümüzde fırsatlar var olan fırsatların iyi değerlendirilmesi gerekir" dedi.
Başbakan Erdoğan, Dolmabahçe'deki Başbakanlık Çalışma Ofisi'nde, İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi ile bir araya geldi. Erdoğan ile Rahimi, görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Toplantıda ilk olarak iki ülke arasında yeni hudut kapılarının açılmasına dair mutabakat zaptı da dahil, yükseköğrenim, gençlik ve kültürel konularda işbirliğini içeren çeşitli anlaşmalar, iki ülkenin ilgilileri arasında imzalandı.
İmzaların atılmasından sonra konuşan Başbakan Erdoğan, Rahimi ile bugün Türk-İran İş Konseyi ile başlayan toplantıların ardından birçok görüşme gerçekleştirdiklerini belirterek, Rahimi ve beraberindeki heyeti Türkiye'de görmekten büyük memnuniyet duyduğunu söyledi.
İran'ın Türkiye'nin önemli bir komşusu ve bölgede önemli bir aktör olduğunu ifade eden Erdoğan, halkları kardeş olan iki ülke arasında 380 kilometre kara sınırı bulunduğunu kaydetti.
İki ülkenin, 1639 Kasr-ı Şirin Anlaşması'ndan beri devam eden bir dostluğu bulunduğunu dile getiren Erdoğan, ''Coğrafyamız, kültürümüz, tarihimiz kadar, birbirini tamamlayıcı nitelikteki ekonomilerimiz, bölgesel meselelere yapabileceğimiz katkılarla iki ülke arasındaki ilişkiler şüphesiz ki çok daha güçlü hale gelmektedir'' dedi.
Kendi dönemlerinde İran ile çok güçlü bir gündem oluşturduklarını anlatan Erdoğan, bugün gerçekleştirilen görüşmelerde Türkiye-İran ilişkilerini, her iki ülke halkları ve bölgenin yarar ve istikrarına katkı sağlayacak şekilde ileriye taşıma arzularını bir kez daha teyit ettiklerini vurguladı.
Erdoğan, ekonomik ve ticari konular dahil mevcut önemli ikili konulara dair değerlendirmeleri paylaştıkları gibi, birlikte bundan sonraki süreçte ne tür adımların atılacağını da konuştuklarını belirtti.
Bugün çok önemli anlaşmaların imzalandığını, başka anlaşmaların da imzalanacağını dile getiren Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
''İkili ticaret ve ekonomik ilişkilere katkısı olacağına inandığım yeni hudut kapılarının açılmasına dair bir anlaşma yaptık. Yatırım ajansları arasında işbirliğini öngören bir mutabakat muhtırası imzalandı. Çalışma gruplarının toplantıları hakkında bir tutanak imzalandı. Öte yandan, imzalamış olduğumuz kültürel değişim programı, gençlik ve yükseköğrenim konularındaki mutabakat zabıtları bugün sonuçlandırdığımız diğer önemli belgeleri teşkil etmektedir.''
-İRAN'IN NÜKLEER PROGRAMI-
Erdoğan, İran'ın nükleer programı başta olmak üzere bazı önemli bölgesel ve uluslararası konuları da aralarında değerlendirme fırsatı bulduklarını vurgulayarak, konuşmasına şöyle devam etti:
''İran'ın nükleer programı konusunda şüphesiz hassas bir dönemdeyiz. Konunun kalıcı, barışçıl bir çözüme ulaştırılması için önümüzde müşahhas fırsatlar bulunmaktadır. Bu fırsatlardan azami bir şekilde istifade edilmesi gerekmektedir. İran'ın 25 Temmuzda İstanbul'da ortaya koyduğu olumlu yaklaşım, tüm unsurları ile önümüzdeki dönem yapılması uygun görülen görüşmeler için çok ciddi bir zemin teşkil etmektedir. Bu konudaki meselenin en kısa sürede hallini doğrusu temenni ediyorum. Türkiye bu yönde elinden gelen gayreti şu ana kadar göstermiştir, bundan sonra da gösterecektir.''
Türkiye'nin diyaloğun devamından ve diplomatik yollarla bu işin çözümünden yana olduğunu belirten Erdoğan, Ankara'nın, İran'ın nükleer programına ilişkin meseleye yaklaşımının, ''Bölgede nükleer silah istemediği, ama insani amaçlı nükleer enerjiden istifade etmeye de her ülkenin hakkı bulunduğu'' şeklinde olduğunu bildirdi.
Başbakan Erdoğan, ''Bulunacak çözümün, uluslararası toplumun kaygılarını da dikkate alan, aynı zamanda İran'ın nükleer enerjiden barışçıl amaçlarla yararlanma hakkını gözeten bir içerik taşımasını şüphesiz ki arzu ediyoruz'' şeklinde konuştu.
10 ay önce İran'a yaptığı ziyarette Türkiye-İran arasındaki 10 milyar dolarlık ticaret hacmini 5 yılda 30 milyar dolara çıkarma hedefi belirlediklerini anlatan Erdoğan, bunu hızla 30 milyar dolara ulaştırmanın gayreti içinde olurken, karşılıklı olarak fedakarlıkları da ortaya koymak gerektiğini vurguladı.
Erdoğan, ''Bizim özellikle İran'dan doğalgaz noktasında yaptığımız alım, aramızdaki dış ticaret hacmini aleyhimize çok ciddi miktarda açıyor. Bunu giderebilmek için bizim de İran'a verebileceğimiz pek çok ürünümüz var. Bu konuda kendileriyle mutabık kaldığımızı da görüyorum'' dedi.
-TERÖRİZM-
Terörizm konusuna da değinen Erdoğan, terörizmin Türkiye için ciddi sıkıntı olduğunu, Türkiye'deki terör örgütünün bir başka isimle İran'da da uzantısı bulunduğunu kaydetti.
Erdoğan, bu konuda İran'ın hassasiyetini de bildiğini ve ortak hassasiyet içerisinde bu konuda atılması gereken adımlar bulunduğunu söyledi.
Başbakan Erdoğan ''Özellikle bugün Hakkari'de cereyan eden olay (mayın patlaması) bizler için üzüntü kaynağı olmuştur. Bu noktada milletçe üzüntümüz var. Ben 9 kardeşimizin ailelerine sabır, kendilerine Allah'tan rahmet diliyorum. Yaralılarımıza da acil şifalar diliyorum. Buradaki dayanışmamızın bölgedeki huzursuzluğu gidermeye ve bölge barışına da katkıda bulunma noktasında çok büyük önem arz ettiğini ifade etmek istiyorum'' şeklinde konuştu.
''İran'a uygulanan ambargolar Türkiye-İran ilişkilerinin gelişmesine ne etki yapar?'' sorusu üzerine Erdoğan, önümüzdeki süreçte ekonomik ilişkilerin devamının ne şekilde sürdürüleceği konusunda da Rahimi ile görüştüklerini anlattı.
Türkiye ile İran'ın ilişkilerinin 1639 yılına dayandığını yineleyen ve iki ülke arasında doğalgaz konusunda ciddi bir anlaşma olduğunu ve 380 kilometre kara sınırı bulunduğunu ifade eden Erdoğan, ''Bize bakarken dünyanın farklı bakması gerektiğini hep söyledim. Bu toplantılar, aramızdaki kültürel, sosyal ve ekonomik ilişkilerin nasıl devam edeceğine dair görüşmelerdir. Temennim bunun bu şekilde devamıdır'' diye konuştu.
-İRAN CUMHURBAŞKANI BİRİNCİ YARDIMCISI RAHİMİ:
İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi, ''Türkiye'nin özel konumu, İran'ın özel konumu, yanında bölgede sükunet ve güvenliği geliştirmemizi gerektiriyor'' dedi.
Rahimi, Başbakan Erdoğan ile Dolmabahçe'deki Başbakanlık Çalışma Ofisinde gerçekleştirdiği görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında yaptığı konuşmada, İran ve Türkiye'nin, bölgede güçlü ve özel konuma sahip iki ülke olduğunu söyledi.
İki ülke arasındaki iletişim ve diplomasinin tarihinin 400 yılı aştığını, ilişkilerin herkes için en iyi derecede olduğunu, ekonomik ve idari ilişkilerin geçmişe nazaran daha da geliştiğini vurgulayan Rahimi, kardeşlik ve dostluğun yeni anlaşmalara zemin hazırladığını kaydetti.
Rahimi, Başbakan Erdoğan'ın İran'a yaptığı son ziyaretten bugüne iki ülke heyetlerinin bir araya gelerek karşılıklı müzakerelerde bulunduklarını ifade ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Hepsinin hedefi, tüm alanlarda ilişkileri geliştirmekti. Bugünkü ilişkilerimiz, bizim kültürel, iktisadi, ticari, siyasi alandaki ilişkilerimizi de geliştirmeye mecbur kılıyor. Sayın Başbakanın da değinmiş olduğu gibi, bizim hedefimiz, ticaret hacminde 30 milyar dolara ulaşmaktır. Biz de bu hedefi benimsedik. Bugün bu bizi daha yüksek rakamlara sevk ediyor.''
-''İPEK YOLU'NU TEKRAR CANLANDIRMAYI HEDEFLİYORUZ''-
Enerji, ekonomi, iletişim, sınır ticareti ve taşımacılık ile İpek Yolu'nu tekrar canlandırmayı hedeflediklerini belirten Rahimi, şöyle devam etti:
''Gelecekte Büyük İpek Yolu'nu tekrar demiryolu ile canlandırmayı umut ediyoruz. Asya'nın doğusunu İran vasıtasıyla Türkiye'ye, oradan da Avrupa'ya bağlamak istiyoruz. Kazakistan demiryolu, İran-Türkiye demiryolu hazırdır. Her şey hazırdır. Türkiye'nin özel konumu, İran'ın özel konumu yanında bölgede sükunet ve güvenliği geliştirmemizi gerektiriyor. Tüm dış güçler birlik içerisinde, kardeş Türkiye'nin yardımlarıyla Afganistan, Pakistan ve Irak'ta güvenliği sağlayabiliriz. Bugün Türkiye Cumhuriyeti uluslararası camiada önemli bir role sahiptir. Bunu açıkça gördük. Türkiye'nin destekleri gerçekten tüm ülkelerin teşekkürlerini hak etmiştir. Tüm engeller kalkmıştır. İlişkileri engellemek için hiçbir güç yoktur. Bu fırsatı en iyi şekilde değerlendirmeliyiz. Bilhassa şunu bilmeniz gerekiyor ki iki ülkenin halkı da bunu temenni ediyor. Burada zatı alinizin yaptığı çalışmalar çerçevesinde Türk milletine reformları sağlamadaki bu başarı hepimizi sevindirdi. Bu reform, daha fazla demokrasiyi Türkiye'ye getirecek bu zafer, tüm bölgeye de demokrasi için umut veriyor. Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve tüm halka başarılar diliyorum.''
