Göktaşı, ya da göktaşları çarpsa ne olur? ABD Kongresi felaket senaryolarını görüşüyor.
Başta Hollywood olmak üzere, bilim dünyasında da tartışılan dünyaya bir göktaşı çarpması senaryoları, ABD Kongresi’ni de harekete geçirdi. Kongre Bilim Kurulu, geçen yıl Amerikan Ulusal Araştırma Konseyi’nden, böyle bir felaket için ayrıntılı bir rapor istedi. Boston’daki Harvard Astrofizik Merkesi’nde buluşan Konsey, iki gün süren çalışmalardan sonra, geçen cuma istenilen raporu hazırladı.
ERKEN UYARI SİSTEMİ GEREK
“Dünyayı Korumak: Dünyaya Yakın Nesneler Araştırması ve Tehlikeyi Önleme (Defending Planet Earth: Near Earth Object Surveys and Hazard Mitigation)” raporunda, çarpma ve önleme senaryolarının yanında, bir göktaşı felaketini önlemek için BM gibi bir kurum kurulmasını istendi. 2020’ye kadar çapı 140 metreden az göktaşları için erken uyarı sistemine acil ihtiyaç olduğu belirlendi
İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI GİBİ
Raporda, dünyaya çarpacak göktaşlarının, çaplarına göre ne kadar zarar vereceği ve neler ile karşılanacağı tek tek anlatıldı:
* Çapı 1 ila 10 metre olursa: Çarpışma, önlemler alındığında, birkaç saat veya gün önce belirlenebiliyor. Bu durumda, insanlara meteorun düşmesi beklenen yerde, dışarı çıkmamaları, pencerelerden uzak durmaları veya gökyüzüne direk bakmamaları tavsiye edilir. Maddi zararlar görülebilir. Cep telefonu veya internette de aksaklıklar olabilir.
* Çapı 10 ile 25 metre: Bu yüzyılda büyük olasılıkla bekleniyor. Göktaşı düştüğü yerde 10’larca kilometre çapında zarar verebilir. Diğer doğal afetlerde olduğu gibi bu bölgelerde yaşayanlar, önceden haber verilerek tahliye edilir. Aksi takdirde, ölümler olabilir.
* Çapı 25 ile 100 metre: Karşı karşıya kalacağımız şey kitlesel panik, bina yangınları, sosyal kargalaşa, çok sayıda ölüm ve yaralanmalar olabilir.
* Çapı 100 metreden fazla olduğunda: Bu durumda da insanlık İkinci Dünya Savaşı, Güney Asya’daki Tsunami felaketi, büyük depremler gibi büyük felaketler yaşayabilir. Onbinlerce ölüm olabilir.
* Daha büyük göktaşları: Grekli önlemler alırsa, dünya bu kadar büyük göktaşlarını 10’larca yıl önceden belirleyebilir. Önlemek mümkün olmazsa, felaketten sağ kalan olursa, onların nasıl yaşayacağı hakkında yeni sosyal yasalar, yeni teknolojiler, geliştirilebilir.
DÜNYA NASIL KURTULUR?
Göktaşı çarpmalarında asıl önemli şey, sivil savunmadır. Göktaşları, saatler veya haftalar öncesinde belirlenebilir.
1- Yavaşça İttirme: Göktaşının yörüngesi, dışarıdan darbe ile değiştirilebilir. Çapı 100 metre veya daha küçük göktaşları için geçerli olabilir.
2- Kinetik Patlatma: Büyük bir göktaşı, eş değer büyüklükteki başka uzay mekikleri tarafından, patlatılabilir. Ancak sonrasında küçük parçaların riski devam edecektir. 2006 yılında NASA tarafından Deep Impact görevinde kullanıldı.
3- Nükleer saldırı: Bu insanlığın son çaresi olacaktır. Nükleer bomba, çapı birkaç kilometreden fazla olan göktaşları için kullanılabilir.
Başta Hollywood olmak üzere, bilim dünyasında da tartışılan dünyaya bir göktaşı çarpması senaryoları, ABD Kongresi’ni de harekete geçirdi. Kongre Bilim Kurulu, geçen yıl Amerikan Ulusal Araştırma Konseyi’nden, böyle bir felaket için ayrıntılı bir rapor istedi. Boston’daki Harvard Astrofizik Merkesi’nde buluşan Konsey, iki gün süren çalışmalardan sonra, geçen cuma istenilen raporu hazırladı.
ERKEN UYARI SİSTEMİ GEREK
“Dünyayı Korumak: Dünyaya Yakın Nesneler Araştırması ve Tehlikeyi Önleme (Defending Planet Earth: Near Earth Object Surveys and Hazard Mitigation)” raporunda, çarpma ve önleme senaryolarının yanında, bir göktaşı felaketini önlemek için BM gibi bir kurum kurulmasını istendi. 2020’ye kadar çapı 140 metreden az göktaşları için erken uyarı sistemine acil ihtiyaç olduğu belirlendi
İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI GİBİ
Raporda, dünyaya çarpacak göktaşlarının, çaplarına göre ne kadar zarar vereceği ve neler ile karşılanacağı tek tek anlatıldı:
* Çapı 1 ila 10 metre olursa: Çarpışma, önlemler alındığında, birkaç saat veya gün önce belirlenebiliyor. Bu durumda, insanlara meteorun düşmesi beklenen yerde, dışarı çıkmamaları, pencerelerden uzak durmaları veya gökyüzüne direk bakmamaları tavsiye edilir. Maddi zararlar görülebilir. Cep telefonu veya internette de aksaklıklar olabilir.
* Çapı 10 ile 25 metre: Bu yüzyılda büyük olasılıkla bekleniyor. Göktaşı düştüğü yerde 10’larca kilometre çapında zarar verebilir. Diğer doğal afetlerde olduğu gibi bu bölgelerde yaşayanlar, önceden haber verilerek tahliye edilir. Aksi takdirde, ölümler olabilir.
* Çapı 25 ile 100 metre: Karşı karşıya kalacağımız şey kitlesel panik, bina yangınları, sosyal kargalaşa, çok sayıda ölüm ve yaralanmalar olabilir.
* Çapı 100 metreden fazla olduğunda: Bu durumda da insanlık İkinci Dünya Savaşı, Güney Asya’daki Tsunami felaketi, büyük depremler gibi büyük felaketler yaşayabilir. Onbinlerce ölüm olabilir.
* Daha büyük göktaşları: Grekli önlemler alırsa, dünya bu kadar büyük göktaşlarını 10’larca yıl önceden belirleyebilir. Önlemek mümkün olmazsa, felaketten sağ kalan olursa, onların nasıl yaşayacağı hakkında yeni sosyal yasalar, yeni teknolojiler, geliştirilebilir.
DÜNYA NASIL KURTULUR?
Göktaşı çarpmalarında asıl önemli şey, sivil savunmadır. Göktaşları, saatler veya haftalar öncesinde belirlenebilir.
1- Yavaşça İttirme: Göktaşının yörüngesi, dışarıdan darbe ile değiştirilebilir. Çapı 100 metre veya daha küçük göktaşları için geçerli olabilir.
2- Kinetik Patlatma: Büyük bir göktaşı, eş değer büyüklükteki başka uzay mekikleri tarafından, patlatılabilir. Ancak sonrasında küçük parçaların riski devam edecektir. 2006 yılında NASA tarafından Deep Impact görevinde kullanıldı.
3- Nükleer saldırı: Bu insanlığın son çaresi olacaktır. Nükleer bomba, çapı birkaç kilometreden fazla olan göktaşları için kullanılabilir.
